Πάμε στον Αδωνι για καφέ

Ντίνος Λασκαράτος

«αρνάκι άσπρο και παχύ της μάνας του καμάρι…»
(Αλέξανδρου Κατακουζηνού 1824-1892)

Το άσπρο αρνάκι αν ήταν «χοντρό» θα περνούσε απ’ τον έλεγχο της πολιτικής ορθότητας ή θα κοβόταν; Θα κοβόταν. Το «παχύ» περνάει; Μάλλον. Δεν θα ήταν καλύτερο από πλευράς ορθότητας το ομηρικού στυλ «καλοθρεμμένο»;

Πώς μπήκε έτσι στην καθημερινότητά μας η «πολιτική ορθότης»; Από έναν αυτονόητο κοινωνικό κανόνα που πολύ σωστά λέει ότι δεν πρέπει να χλευάζεται και να περιπαίζεται ή να αισθάνεται μειονεκτικά κανένα άτομο, φτάσαμε σε μία υπερβολική αυτολογοκρισία. Στον βωμό της πολιτικής ορθότητας έρχεται προς θυσίαν ο αμνός του κωμικού στοιχείου που στηρίζεται σε μια αντίθεση που προκαλεί «ένταση» και «βγάζει γέλιο». Ενα παιδάκι που σκοντάφτει δεν δημιουργεί αντίθεση και ένταση όπως θα δημιουργούσε σκοντάφτοντας η αξέχαστη Γεωργία Βασιλειάδου. Στο φανταστικό αυτό παράδειγμα στόχος δεν είναι η Βασιλειάδου, αλλά η σκηνή η ίδια.

Ευτυχώς από την πολιτική ορθότητα στην υπερβολή της, μας σώζουν οι Ελληνες φιλόσοφοί μας. Ο Χίλων από τη Σπάρτη και ο Κλεόβουλος από τη Ρόδο. Ο Χίλων μάς άφησε το «Μηδέν άγαν» και από τον Κλεόβουλο κληρονομήσαμε το «Μέτρον άριστον» (το «Παν» μπήκε μετά). Αρα, ναι στο κωμικό που είναι ο ανεμιστήρας της ψυχής, χωρίς χυδαιότητες.

Ας αφήσουμε όμως φίλες και φίλοι τα θεωρητικά και ας πιάσουμε το θέμα ευθυμογραφικά. Πρόσφατα η νευρικιά χοντρή που πήγαινε στον Αδωνι για καφέ από το 1985, ξαφνικά μας χαιρέτησε και το τραπεζάκι της έπιασε μια ψηλή. Τα φρικιά και τα τεκνά άραγε τι θα κάνουν; Η αντικατάσταση λέξης σε τραγούδι, θύμισε μια άλλη μεγάλη επιτυχία του 1969, που βγήκε σε σκοτεινές εποχές, όταν βασίλευε η κανονική λογοκρισία. Το τραγούδι ήταν το «Νάταν το ’21». Εκεί, το σπαθί του αγωνιστή έβγαζε φωτιά τις μέρες, και τις νύχτες με τ’ άστρα, ο ήρωας του ’21 κρατούσε μια Τουρκοπούλα αγκαλιά… οουπς! «Συμμορφούμενοι προς την τηλεφωνικώς διαβιβασθείσαν ημίν εσχάτως εντολήν σας, απαλείψαμεν από τους στίχους του άσματος την λέξιν “τουρκοπούλα” και την αντεκαταστήσαμεν διά της λέξεως “ομορφούλα”» διαβεβαιώνει η δισκογραφική εταιρία την Υπηρεσία Λογοκρισίας της Δικτατορίας.

Αναρωτιόμαστε αν θα έπρεπε να κοπεί ο «Μπρίλης» (Γκιωνάκης) από την ταινία τα «κίτρινα γάντια». Φαντάζεστε όμως το έργο χωρίς τον απίστευτο γεματούλη Μπρίλη που λέει την ατράνταχτη αλήθεια «ότι οι άνθρωποι δεν κάθονται πάνω στα τραπέζια για να φάνε αλλά στις καρέκλες»;
Η «σοφερίνα» πάλι; Μήπως δεν περνούν την πολιτική ορθότητα οι σκηνές με τον αμίμητο Αυλωνίτη στον ρόλο του «Γύλου» γιατί θίγονται όσοι έχουν πρόβλημα με τα μάτια τους; Ασε και τη σεξιστική αντιμετώπιση των γυναικών που σοφάριζαν, με μουσική μάλιστα υπόκρουση του αξέχαστου Ζαμπέτα στη σκηνή στο κρατητήριο.

Για τον «Κλέαρχο τη Μαρίνα και τον κοντό» μήπως πρέπει να κοπούν όλοι οι χαρακτηρισμοί «κοντός», αλλά και οι σκηνές που σιγοντάρουν το (σεξιστικό) τσιλιπούρδισμα; δηλαδή όλο το έργο;

Η «Αλίκη στο Ναυτικό; Ε τι έχει η ταινία αυτή; Μήπως πρέπει να κοπεί η σκηνή που η Βουγιουκλάκη αποκαλεί τον Μαλούχο «μυταρά», κάνοντας και χαρακτηριστική χειρονομία;

Πηγαίνοντας σε πιο χοντρές (με συγχωρείτε για το χοντρές) περιπτώσεις, θα έλεγα ότι έχουν μεγάλο πρόβλημα οι ταινίες με μαύρους (από το φούμο) οικιακούς βοηθούς (όχι υπηρέτες). Πρόκειται για τις ταινίες «ο άνθρωπος που γύρισε από τη ζέστη» και «τον αράπη κι’ αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς» (εδώ κόβεται και ο τίτλος), με τους Μούτσιο και Βουτσά στους αντίστοιχους ρόλους.

Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με τον «Φίφη τον αχτύπητο» την εύσωμη Σούζη «που και τρώει και ψεύδεται» και πάει λέγοντας, για να αφήσουμε το σινεμά και να φτάσουμε μέχρι τον μεγάλο πατρινό Παλαμά και τον «Δωδεκάλογό» του, μην αφήνοντας ούτε τον Παπαδιαμάντη με τη «γυφτοπούλα» του ούτε τον διάσημο Γάλλο συνθέτη Ντεμπυσσύ, που του άλλαξαν τίτλο σε… έργο του για πιάνο, ούτε ένα ελβετικό… τυρί που άλλαξε ονομασία. Φοβάμαι όμως ότι εξάντλησα τον χώρο και την υπομονή σας.

*Ο Ντίνος Λασκαράτος είναι επίτιμος δικηγόρος.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News