Πανελλήνιες 2021: Τι φταίει για το κάζο στην Εκθεση;

Τι φταίει και οι αριστούχοι στην Εκθεση στις Πανελλήνιες Εξετάσεις είναι ελάχιστοι; Φταίνε οι μαθητές; Φταίνε οι βαθμολογητές; Ή φταίει το…μάθημα;

Εκθεση

Ρίχνοντας μια πρώτη σφαιρική ματιά στα συγκεντρωτικά στατιστικά των βαθμολογιών στις φετινές Πανελλήνιες Εξετάσεις, σε τραβάει (για μια ακόμα φορά…) το ποσοστό όσων αρίστευσαν στη Γλώσσα/Λογοτεχνία, σε όλα τα ΓΕΛ, και στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και στις Θετικές και στις Επιστήμες Υγείας. Αποκαρδιωτικό…
Δείτε: από τους συνολικά 74.892 υποψηφίους των ΓΕΛ, έγραψαν 17-18 2.633 μαθητές, 18-19 771 μαθητές και 19-20 48.
Ρίχνοντας και μια δεύτερη ματιά, στέκεσαι στο πολύ μεγάλο (αναλογικά) ποσοστό αναβαθμολογήσεων γραπτών στο συγκεκριμένο μάθημα!
Στις αναβαθμολογήσεις το μάθημα Γλώσσα-Λογοτεχνία είχε συνολικά 9.928 αναβαθμολογήσεις γραπτών! Και αμέσως μετά, ήταν η Ιστορία με 1.136 και τα Μαθηματικά με 311, η Φυσική με 249!
Ρωτήσαμε μία καθηγήτρια και δύο καθηγητές:
-Τι φταίει και οι αριστούχοι στη Γλώσσα είναι τόσο ελάχιστοι, σε σύγκριση και με όλα τα υπόλοιπα μαθήματα; Φταίνε οι μαθητές; Φταίνε οι βαθμολογητές; Ή φταίει το…μάθημα;
-Και πώς εξηγούνται οι τόσο πολλές αναβαθμολογήσεις; Φταίει το…μάθημα ή φταίνε οι βαθμολογητές;

 

Μίνα Πετροπούλου: Διερεύνηση νέου τρόπου εξέτασης

Τους γνωρίζοντες και ασχολούμενους με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας – Λογοτεχνίας, όσο και αν τους στεναχωρούν τα γενικά στατιστικά με το επίπεδο επιδόσεων των μαθητών και το μικρό ποσοστό αριστευσάντων, σίγουρα δεν τους εκπλήσσουν! Οι λόγοι που συμβαίνει πολλοί: 1) η σχέση των περισσοτέρων μαθητών με το συγκεκριμένο μάθημα, από τη φύση του πολυδιάστατο και εξαιρετικά απαιτητικό, δεν είναι αυτή που επιβάλλεται. Δεν διαμορφώνεται, όπως πολλοί νομίζουν, στις τελευταίες λυκειακές τάξεις, αλλά από τότε που αρχίζουν να χρησιμοποιούν τη μητρική τους γλώσσα. Η σωστή κατανόηση, η ορθή χρήση και η ευρύτητα γνώσεων που απαιτεί ο οριοθετημένος και σωστά δομημένος λόγος είναι κατάκτηση και προσπάθεια χρόνων. Μεγαλώνει δυσανάλογα πολύ το πρόβλημα με τον εγκλωβισμό των παιδιών στις σύγχρονες «έξυπνες» συσκευές και τη σχέση εξάρτησης που αποκτούν με αυτές. 2) Η ευθύνη του εκπαιδευτικού διδακτικού προσωπικού που σε μια μεταμοντέρνα προσέγγιση της βαθμολογικής αξιολόγησης εξισώνουν το σύνολο των μαθητών σε «άριστες» επιδόσεις που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και τους δημιουργούν ψευδαισθησιακές καταστάσεις ωραιοποιημένων αλλά εν πολλοίς ανύπαρκτων ικανοτήτων. 3) Η αδυναμία ενός ποσοστού βαθμολογητών να  βαθμολογήσουν με ορθότητα. Αποδεικνύεται από τις μεγάλες βαθμολογικές αποκλίσεις, ότι ουσιαστικά δεν μπορούν να ασκούν σωστά αυτό το βαρύ και σημαντικό έργο, παρά τις όποιες επιμορφώσεις.
Επιβάλλεται διερεύνηση ενός νέου τρόπου εξέτασης, με ερωτήματα περισσότερο αντικειμενικά μετρήσιμα και ένα αντίστοιχο εγχειρίδιο απαντήσεων που θα διδάσκεται στα σχολεία.

* Η Μίνα Πετροπούλου είναι φιλόλογος, δρ Κοινωνιολογίας, μέλος της επιστημονικής επιτροπής του 41ου Βαθμολογικού Κέντρου Αχαΐας 2021.
Βασίλης Τάσσης: Τι ακριβώς ζητάμε από τους μαθητές…

Εύκολα αποδίδει κανείς ευθύνες είτε στους φιλολόγους, που ως βαθμολογητές, διδάσκοντες σε σχολεία και φροντιστήρια, μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων αντιμετωπίζουν με προχειρότητα και ανευθυνότητα το μάθημα, είτε στους «αδιάφορους» μαθητές.
Τέτοιου είδους προσεγγίσεις παραβλέπουν ότι η Γλώσσα – Λογοτεχνία είναι το κατ’ εξοχήν μάθημα παραγωγής λόγου και ότι ως τέτοιο έχει ιδιαιτερότητες που αποτυπώνονται και στους στατιστικούς πίνακες: πράγματι, τα ποσοστά των αριστούχων είναι σχεδόν μηδενικά και η παραπομπή σε τρίτη βαθμολόγηση (τη λεγόμενη αναβαθμολόγηση) είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από κάθε άλλο μάθημα, αλλά από την άλλη το ίδιο μάθημα παρουσιάζει, με διαφορά μάλιστα, το μικρότερο ποσοστό στις βαθμολογίες κάτω από τη βάση. Συνεπώς το μάθημα της Γλώσσας εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό αποτυχίας σε σχέση με τα υπόλοιπα μαθήματα.
Ο προβληματισμός γύρω από την αξιολόγηση της παραγωγής λόγου είναι διαρκής: υπάρχουν διάφορα μοντέλα με πιο γνωστά αυτά της ολιστικής και της αναλυτικής αξιολόγησης που το καθένα προσφέρει διαφορετικά εργαλεία στο ζήτημα της έγκυρης και αξιόπιστης βαθμολόγησης. Από την άλλη υπάρχει η ανάγκη για μέγιστη αντικειμενικότητα στην αξιολόγηση, εφόσον μιλάμε για εξετάσεις – διαγωνισμό. Αν συμφωνήσουμε όμως ότι δεν θέλουμε ηλεκτρονικό τρόπο αξιολόγησης της παραγωγής λόγου, τότε θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι οι αποκλίσεις στη βαθμολόγηση είναι αναμενόμενες και, γιατί όχι, φυσιολογικές και ότι η τρίτη βαθμολόγηση αποδίδει δικαιοσύνη. Είναι απαραίτητο όμως να αποφασίσουμε τι ακριβώς ζητάμε από τους μαθητές, ποιο μοντέλο αξιολόγησης προκρίνουμε και όλα αυτά να τα καταστήσουμε σαφή στους μαθητές μας.

* Ο Βασίλης Τάσσης είναι φιλόλογος – μέλος της επιστημονικής επιτροπής του 41ου Βαθμολογικού Κέντρου Αχαΐας 2021.

Αργύρης Δασκαλάς: Δημιουργεί μεγάλο θέμα αξιοπιστίας

Το πιο σημαντικό για ‘μένα δεν είναι το μικρό ποσοστό αριστούχων στη Γλώσσα/Λογοτεχνία. Αυτό είναι καθολικό, άρα δεν επηρεάζει την πρόσβαση στις σχολές ούτε την αξιοκρατία του συστήματος.
Το ΤΡΑΓΙΚΟ είναι το τεράστιο ποσοστό αναβαθμολόγησης των γραπτών του μαθήματος (13,5%).
Αρα, ο βαθμός την Γλώσσας είναι εντελώς αναξιόπιστος και θίγει καίρια την αξιοκρατία των Πανελλαδικών, αφού επηρεάζει τελικά ποιος θα μπει ή όχι σε Ιατρικές ή Πολυτεχνεία.
Σε ένα 1 στα 8 γραπτά είχαμε μεγάλες αποκλίσεις στους βαθμούς που έβαλαν οι δύο βαθμολογητές και χρειάστηκε να γίνει αναβαθμολόγηση!
Εύλογα, κάθε μαθητής που αποτυγχάνει για λίγο στην σχολή της πρώτης προτίμησής του ή ο μαθητής που δεν εισάγεται σε καμιά σχολή λόγω ΕΒΕ, μπορεί να αναρωτηθεί ή να έχει βάσιμες αμφιβολίες αν βαθμολογήθηκε σωστά στο μάθημα της Γλώσσας- Λογοτεχνίας.
Αντίστοιχα στα θετικά μαθήματα, τα ποσοστά είναι εμφανώς μικρότερα (Φυσική 0,91% , Χημεία 0,82%, Mαθηματικά 0,80 % , Βιολογία 0,50%).
Είναι προφανές ότι το ποσοστό αναβαθμολόγησης στη Γλώσσα δημιουργεί μεγάλο θέμα αξιοπιστίας των εξετάσεων και κατ’ επέκταση στον τρόπο επιλογής των εισακτέων στα ΑΕΙ. Ειδικά φέτος, που λόγω υψηλών επιδόσεων στις Σχολές υψηλής ζήτησης θα γίνει «σφαγή», με τις Βάσεις Εισαγωγής να εκτοξεύονται!
Δεν είναι δυνατόν π.χ. ένας μαθητής με άριστες επιδόσεις 19-20 σε Φυσική, Χημεία, Βιολογία να μην περνάει Ιατρική ή με άριστα στα Μαθηματικά και τη Φυσική να μην εισάγεται Μηχανολόγος στο Πολυτεχνείο επειδή υπάρχει εμφανής αδυναμία στην αντικειμενική διόρθωση της Εκθεσης!
Νομίζω ότι πρέπει αυτό να λυθεί άμεσα από την πολιτεία. Τρόποι νομίζω ότι υπάρχουν. Δεν είναι δυνατόν να ταλαιπωρείς μαθητές χωρίς να έχεις μηχανισμό σωστής αξιολόγησης ή αν τα εξεταζόμενα μαθήματα παρουσιάζουν αντικειμενικές δυσκολίες στην εξέτασή τους.

* Ο Αργύρης Δασκαλάς είναι φυσικός, διευθυντής του Φροντιστηρίου Προοπτική.