Πάτρα – Παντάνασσα: Επεσαν κομμάτια στο Ιερό Βήμα – Η απάντηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων ΦΩΤΟ

Παναγιώτης Ρηγόπουλος

Μια εικόνα παράδοξη και ταυτόχρονα αποκαλυπτική αντίκρισαν χθες Κυριακή οι πιστοί που εκκλησιάστηκαν στον Ι.Ν. της Παντάνασσας: Το τέμπλο, η ιερή «μεθόριος» που χωρίζει τον κυρίως ναό από το Ιερό Βήμα, δεν δεσπόζει πια μόνο με τις αγιογραφίες του, αλλά και με τις σκαλωσιές που το έχουν «ζώσει»!
Εκεί, όπου τελείται η Θεία Λειτουργία, στέκουν τώρα μεταλλικοί σωλήνες, υπενθυμίζοντας ότι ο ναός δεν είναι μόνο χώρος προσευχής, αλλά και μνημείο που «πληγώθηκε» και περιμένει αποκατάσταση. Η σκαλωσιά στήθηκε πριν λίγες ημέρες, όταν κομμάτια αποκολλήθηκαν από τους τοίχους και έπεσαν μέσα στο Ιερό Βήμα, σημαίνοντας συναγερμό για τον κίνδυνο που εγκυμονούσε κάθε καθυστέρηση.

ΦΩΝΗ ΑΓΩΝΙΑΣ
Το γεγονός δεν έμεινε κρυφό. Ο εφημέριος του ναού, πατήρ Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, μίλησε ανοιχτά από την Ωραία Πύλη, κατά την απόλυση της Θείας Λειτουργίας, για την κατάσταση που επικρατεί στην Παντάνασσα, μεταφέροντας την αγωνία των πιστών. «Δεν μπορούμε να σιωπούμε όταν κινδυνεύει ένα μνημείο τέτοιας αξίας» τόνισε, ενώ σε δηλώσεις του στην «Π» έδωσε λεπτομέρειες για την πορεία της υπόθεσης και τις παρεμβάσεις που έγιναν. Η δημόσια αυτή τοποθέτηση είχε ισχυρό συμβολισμό, αφού ανέδειξε πως το ζήτημα δεν αφορά μόνο την ενορία, αλλά ολόκληρη την τοπική κοινωνία που βλέπει τον ναό να φθείρεται.

ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΧΩΡΙΣ ΑΝΤΙΚΡΥΣΜΑ
Οι ζημιές στον εσωτερικό χώρο δεν είναι καινούργιες. Ο ναός είχε παραμείνει κλειστός για επτά χρόνια, μετά τον ισχυρό σεισμό του 2008, με αποτέλεσμα η υγρασία να διογκώσει τις φθορές. Δύο χρόνια έχουν περάσει από τις υποσχέσεις της υπουργού Πολιτισμού, καθώς στις 28 Σεπτεμβρίου 2023 είχε δεσμευτεί για την αποκατάσταση.
Σε σύντομο διάστημα ακολούθησε η αποστολή του κορυφαίου συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Γιάννη Ματαράγκα για καταγραφή των ζημιών. Οι ενέργειες αυτές δημιούργησαν προσδοκίες. Ομως, η συνέχεια ήταν σιωπή. Η υπόσχεση έμεινε μετέωρη και τα προβλήματα διογκώθηκαν.

Η ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ
Η πρόσφατη αποκόλληση υλικών ήταν η σπίθα για να ξανανοίξει ο φάκελος. Ο Μητροπολίτης έδωσε άμεσα την έγκρισή του για την τοποθέτηση σκαλωσιάς και ενημέρωσε τη διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Δρ. Ανίτα Κουμούση, η οποία έστειλε τετραμελές κλιμάκιο στον ναό. Οι τεχνικοί ανέβηκαν στη σκαλωσιά, απομάκρυναν κομμάτια των τοίχων που θεώρησαν επικίνδυνα και διαβεβαίωσαν ότι δεν υπάρχει πλέον άμεσος κίνδυνος. Συνέταξαν επίσημη έκθεση που διαβιβάστηκε στο υπουργείο Πολιτισμού, μεταθέτοντας πλέον την ευθύνη για τα επόμενα βήματα στην κεντρική διοίκηση.

ΑΝΑΜΟΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Παρά τις ενέργειες αυτές, η ουσία δεν έχει αλλάξει. Η ενορία περιμένει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αποκατάσταση. Ο πατήρ Κωνσταντίνος, που φέτος συμπλήρωσε 39 χρόνια ιερατικής πορείας, δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα: «Αν δεν γίνει τώρα τίποτα, θα πάμε στην Αθήνα με το συμβούλιο» τονίζει. Ηδη υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας με τον υφυπουργό Πολιτισμού Ιάσωνα Φωτήλα, που έχει εκφράσει ενδιαφέρον, αν και μια προγραμματισμένη συνάντηση αναβλήθηκε λόγω προβλημάτων υγείας του εφημερίου.
Σε κάθε περίπτωση, η τοπική κοινωνία έχει δείξει υπομονή, αλλά τώρα ζητά πράξεις. Γιατί, όπως λένε και οι ίδιοι οι ενορίτες στην «Π»: «η Παντάνασσα δεν μπορεί να περιμένει άλλο!».

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΥΜΟΥΣΗ

Η Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας Αναστασία Κουμούση απάντησε στο δημοσιεύμα, τονίζοντας τα εξής:

Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας σας, δημοσιεύεται άρθρο του  κ. Π. Ρηγόπουλου με τίτλο «Έπεσαν κομμάτια στο Ιερό Βήμα» που αφορά στην πτώση τμήματος ανάγλυφης διακοσμητικής κορνίζας από την οροφή του Ιερού Βήματος του  Ι. Ν. Παντάνασσας, στις 21.9.2025

Για την αποκατάσταση της αλήθειας και της σωστής ενημέρωσης των αναγνωστών σας, παραθέτω τα κάτωθι.

Κατόπιν ενημέρωσής μου για το συμβάν  από τον Σεβασμιώτατο Πατρών κ.κ. Χρυσόστομο, τοποθετήθηκε άμεσα σκαλωσιά στον ναό και στις 22.9.2025 έγινε αυτοψία από τέσσερεις συντηρητές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας. Σύμφωνα με την αναφορά που υπέβαλαν αυθημερόν και σας επισυνάπτω, η φθορά πιθανότατα οφείλεται στην υγρασία που διείσδυε από το ανοιχτό, επί σειρά ετών, παράθυρο της στέγης. Να σημειωθεί ότι η Εφορεία μας με χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού προέβη το 2024 σε εργασίες μόνωσης και στεγάνωσης της στέγης του ναού, ώστε να σταματήσει η φθορά του διακόσμου τουλάχιστον από αυτή την αιτία. Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζονταν τοπικές αποφλοιώσεις σε όλη την έκταση του ζωγραφικού  διακόσμου του ναού, όχι επικίνδυνες, αλλά αντιαισθητικές.  Το πρόβλημα αυτό απαιτούσε συνολική αντιμετώπιση, κατόπιν εκπόνησης μελέτης συντήρησης, καθώς το μνημείο προστατεύεται από την αρχαιολογική νομοθεσία, και επακόλουθης ένταξης του έργου σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα (ΕΣΠΑ), λόγω του μεγάλου κόστους υλοποίησης. Το 2023 σε επίσκεψη της κ. Υπουργού στον ναό, αυτή η κατάσταση παρουσιάστηκε από τους υπεύθυνους του ναού. Η κυρία Υπουργός ήταν σύμφωνη και υποστηρικτική στο αίτημα συντήρησης, στο πλαίσιο φυσικά της προαναφερθείσας διαδικασίας. Οι υπεύθυνοι όμως του ναού δεν επιθυμούσαν την παύση λειτουργίας του, συνθήκη απαραίτητη για την υλοποίηση των εργασιών συντήρησης των τοιχογραφιών του, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Μετά από αυτό, η Εφορεία προκειμένου να αντιμετωπίσει τα πλέον επιβαρυμένα τμήματα της κορνίζας, αιτήθηκε χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου για αγορά υλικών, ενώ οι σωστικές εργασίες θα γίνουν από το τακτικό προσωπικό της Υπηρεσίας μας. Η κατανομή πίστωσης υπογράφηκε άμεσα από την κ. Υπουργό.

Κλείνοντας επισημαίνω ότι το Υπουργείο Πολιτισμού έχει διαχρονικά αποδείξει το έμπρακτο ενδιαφέρον του για τον ιστορικό ναό της Παντάνασσας, ανταποκρινόμενο άμεσα σε ό,τι προκύπτει.

Παρακαλώ να δημοσιευθεί αυτούσιο το παρόν στην Εφημερίδα σας.

Η  Διευθύντρια

της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας

Αναστασία Κουμούση

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News