Το εκκρεμές βήμα της ανθρωπότητας

Ανδρέας Λάζαρης

Οταν ο άνθρωπος εισέλθει στον πόλεμο, τότε τίποτα δεν σταματά το άλλο του μισό. Πάντα παλεύουν μέσα μας δύο εαυτοί. Από την ύπαρξη των ενστίκτων του φρόυντ έως τον Φουκώ, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο, διεξάγεται ένας σφοδρός και ανηλεής αγώνας για της τιθάσευση, την εκδήλωση ή την χειραγώγηση των άγριων πρωτογενών ορμών και ορμέμφυτων του ανθρώπου.

Ο Φουκώ στην Ιστορία της Σεξουαλικότητας περιγράφει τον μηχανισμό ελέγχου της ανθρώπινης σεξουαλικότητας μέσω θεσμικών κατηγοριών, όπως σχολείο, εκκλησία, φυλακή κλπ.
Μέσω της όποιας κοινωνικής και θεσμικής συγκρότησης, ό,τι αποκαλούμε μηχανισμοί ελέγχου του Κράτους, το πολιτιστικό εποικοδόμημα φροντίζει να παροχετεύσει την ανθρώπινη επιθετικότητα και ει δυνατόν να την μετατρέψει σε μορφή ανεκτή προς την διασφάλιση της συνοχής και συνέχειας της κοινωνικής συνύπαρξης. Ωστόσο, εγγενώς, το οικονομικό σύστημα του καπιταλισμού, στην ακραία και πιο εμπορευματοποιημένη του μορφή, ήτοι στον μονοπωλιακό χρηματοπιστωτικό Καπιταλισμό, στηρίζει την ύπαρξή του και την κερδοφορία του ακριβώς στον άνθρωπο-καταναλωτή.

Η Παγκοσμιοποίηση ή ή φάση της μετα-μεταμοντέρνας οικονομίας κατασκεύασε τον αποκτηνωμένο μαζάνθρωπο, ένα αυτόματο ή αυτοματοποιημένο μηχανισμό, χωρίς ηθική συνείδηση και ρασιοναλιστική σκέψη, χωρίς πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα, χωρίς συλλογικό ανήκειν αλλά ατομικό κατέχειν, χωρίς πολιτιστική εμπραγμάτωση του πνεύματος, με ταυτόχρονη οικειοποίηση και εξοικείωση μιας απόλυτα χειραγωγήσιμης τεχνολογίας, διασφαλίζοντας στον κρατικό μηχανισμό την κεντρική παρακολούθηση και καθοδήγηση όλου του ατομικού και κοινωνικού πλέγματος της κοινωνικής λειτουργίας.

Η ικανοποίηση του αδηφάγου όντος, η νέα οντολογική ταυτότητα προϋποθέτει πληθώρα τεχνολογικών και υλικών αγαθών. Και η παραγωγή τους προϋποθέτει έναν ανηλεή ανταγωνισμό των ισχυρών καπιταλιστικών οικονομιών.

Η διασφάλιση πρώτων υλών και η αγορά των προϊόντων νομοτελειακά επιφέρει καταστροφή των φυσικών πόρων και συγκρούσεις μεταξύ των υπερδυνάμεων. Στην βάση κάθε πολεμικής σύγκρουσης, μαζί ή πίσω από θρησκευτικές, ιδεολογικές και άλλες προσχηματικές ή κατανοήσιμες αφορμές, ενυπάρχει πάντα ένα σκληρό παίγνιο δύναμης. Η ισχύς, με την πολύπλευρη εκδήλωσή της, έρχεται ως απόληξη της θεωρίας του επικρατώ οικονομικά και γεωπολιτικά, άρα κυριαρχώ και ελέγχω την αγορά.

Εγγενώς, λοιπόν, ο πόλεμος Ρωσίας και Ουκρανίας, που απροσχημάτιστα πλέον, με την ογκώδη οικονομική και πολεμική στήριξη των ΗΠΑ, γίνεται πόλεμος Ρωσίας και όλων των δυτικών δυνάμεων, είναι πόλεμος παράγωγο του συστήματος. Καθώς η πολιτική ηγεσία της Αμερικής και της Ε.Ε υποκύπτει στο στρατιωτικό και βιομηχανικό κατεστημένο, επενδύοντας δισεκατομμύρια σε εξοπλισμούς, οι ιστορικές συνθήκες παραλληλίζονται ή ενέχουν στοιχεία που θυμίζουν την έκρηξη του πρώτου Παγκόσμιου ή την περίοδο του Μεσοπολέμου στην Ευρώπη.

Μία Ρωσία που διεκδικεί ζωτικό χώρο, με προηγμένη, κυρίως, πυραυλική τεχνολογία και πυρηνικά όπλα, την οποία σταθερά περικυκλώνουν οι ΗΠΑ, από το 1994 και μετά. Μια Ευρώπη, ισχυρή οικονομικά, αλλά ανύπαρκτη γεωπολιτικά, με ηγεσία πλήρως ακατάλληλη και απαξιωμένη στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών, παρακολούθημα των ΗΠΑ. Η εργασιακή επισφάλεια, η υψηλή ανεργία σε πολλές νότιες χώρες της ΕΕ, το υψηλό δημόσιο χρέος, η κοινωνική και οικονομική μετάλλαξη με τα έντονα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα, το υψηλό οικονομικό κόστος των φυσικών καταστροφών είναι σημάδια ενός συστήματος θνησιγενούς, που πνέει τα λοίσθια.

Χωρίς πολιτιστική ταυτότητα, η Δύση φαίνεται να διάγει μια διαρκή παρακμή, αναλογιζόμενοι τον γερμανό φιλόσοφο Όσβαλντ Σπένγκλερ και το έργο του Η Παρακμή της Δύσης. Η γηραιά Ήπειρος είναι πλέον άρρωστη με βαριά άνοια και ο θεράπων ιατρός της, οι ΗΠΑ, πάσχει και αυτός από το σύνδρομο του νάρκισσου έφηβου, που επιτίθεται βουλιμικά σε κάθε κοπέλα. Αυτός είναι ο ένας πόλος. Ο άλλος πόλος είναι ακόμη τυπικά μονήρης.

Ενδεχομένως, όταν οι φίλοι του αποφασίσουν να δράσουν, ίσως τότε να είναι αργά για την ανθρωπότητα. Ισως, τότε, παραφράζοντας τον τίτλο της ταινίας του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, θα έχουμε το μετέωρο βήμα, όχι του πελαργού, αλλά του Ανθρώπου. Προς τα πού;

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω