Όνειρα Ιλουστρασιόν: Η σκοτεινή πλευρά του ονείρου

Ο Ελάιτζα Μπάινουμ, γνωστός για το ντεμπούτο του «Hot Summer Nights» του 2017, κάνει εδώ ένα δραματικό άλμα στον τόνο και την πολυπλοκότητα.

Πρέπει να προσέχουμε αυτόν τον τύπο που τα βρίσκει όλα άσχημα, αυτόν που τα βρίσκει όλα καλά και, κυρίως,  αυτόν τον φοβερό τύπο  που είναι αδιάφορος για όλα όσα συμβαίνουν γύρω του.

Το «Όνειρα Ιλουστρασιόν», σε σκηνοθεσία του Ελάιτζα Μπάινουμ, είναι μια μελέτη χαρακτήρων, τυλιγμένη στο σφικτό πλαίσιο ενός άνδρα του οποίου το σώμα έχει γίνει τόσο η πανοπλία του όσο και η φυλακή του. Η ταινία ακολουθεί τον Κίλιαν Μάντοκ ( υπέροχος στον ρόλο ο Τζόναθαν Μέιτζορς), κοντά στα 30, ο οποίος δουλεύει σ’ ένα σούπερ μάρκετ, μένει μαζί με τον παππού του, τον οποίο φροντίζει καθώς είναι βετεράνος του Βιετνάμ κι έχει προβλήματα υγείας και. Ο Κίλιαν είναι ερασιτέχνης bodybuilder με φιλοδοξίες να κοσμήσει τα εξώφυλλα των περιοδικών, τις φαντασιώσεις των συνομηλίκων του και να γίνει γνωστό όνομα. Το όνειρό του είναι μεγαλεπήβολο, σχεδόν μυθικό, αλλά έχει τις ρίζες του σε ένα οδυνηρό κενό, μια πονεμένη επιθυμία να τον βλέπουν, να έχει σημασία σε έναν κόσμο που τον έχει καταστήσει αόρατο.

Στον πυρήνα του, το «Όνειρα Ιλουστρασιόν», δεν έχει να κάνει τόσο με το bodybuilding όσο με την ωμή ψυχολογία της μοναξιάς, της εμμονής και των άκρων που μπορεί να φτάσει κανείς για να νιώσει σημαντικός. Ο Κίλιαν ζει μια πειθαρχημένη ζωή που βασίζεται στην απομόνωση, την πρωτεΐνη σε σκόνη και τον σχεδόν τιμωρητικό τρόπο ζωής. Το διαμέρισμά του είναι αποστειρωμένο, οι συζητήσεις του αμήχανες και σύντομες και η ιδιοσυγκρασία του ασταθής. Είναι ένας άνθρωπος που σμιλεύει τη σάρκα του ως μια απελπισμένη πράξη αυτοπροσδιορισμού. Η ειρωνεία, βέβαια, είναι ότι καθώς το σώμα του γίνεται όλο και πιο «τέλειο», το μυαλό του αρχίζει να διαλύεται. Όσο περισσότερο κυνηγάει την εξιδανικευμένη ορατότητα, τόσο περισσότερο μοιάζει με φάντασμα στον πραγματικό κόσμο.

Ο Ελάιτζα Μπάινουμ, γνωστός για το ντεμπούτο του «Hot Summer Nights» του 2017, κάνει εδώ ένα δραματικό άλμα στον τόνο και την πολυπλοκότητα. Ενώ το «Hot Summer Nights» φλέρταρε με την εφηβική συγκίνηση, το  «Όνειρα Ιλουστρασιόν»,  είναι απογυμνωμένο από την αίγλη, είναι ακατέργαστο, αδιαπραγμάτευτο και συχνά βαθιά άβολο. Η κάμερα του Μπάινουμ μένει προσκολλημένη στα στενά κοντινά πλάνα των πρησμένων μυών του Κίλιαν, της ακμής που προκαλείται από τα στεροειδή, ή οι στιγμές δημόσιας ταπείνωσης μας υπογραμμίζουν ότι δεν πρόκειται για μια αθλητική ιστορία που φτάνει από τα κουρέλια στον πλούτο, αλλά για μια τραγωδία σε αργή κίνηση. Η αισθητική είναι σχεδόν κλειστοφοβική, απηχώντας τον ψυχολογικό περιορισμό του πρωταγωνιστή.

Η προσέγγιση του σκηνοθέτη αντί να εντυπωσιάζει με την κινηματογράφηση του Κίλιαν, μας τοποθετεί άβολα κοντά της. Δεν υπάρχει θριαμβευτικό μοντάζ προπόνησης, ούτε λυτρωτικό τόξο δράσης. Αντίθετα, αυτό που προκύπτει είναι η μελέτη ενός ανθρώπου του οποίου η ψυχή φθείρεται υπό το βάρος της φιλοδοξίας του και της αδιαφορίας του κόσμου γύρω του. Κάπου εδώ η ταινία κάνει θεματικούς παραλληλισμούς με τον Ταξιτζή, το Τζόκερ και τον Παλαιστή, τα οποία διερευνούν τις τοξικές διασταυρώσεις του ανδρισμού, της αυταπάτης και της απομόνωσης. Η χρήση της σιωπής και του αρνητικού χώρου είναι από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα στο φιλμ. Οι συζητήσεις συχνά παραπαίουν ή διακόπτονται, οι αλληλεπιδράσεις καταλήγουν σε σύγχυση ή επιθετικότητα. Η κοινωνική δυσλειτουργία του Κίλιαν γίνεται μια μεταφορά για μια κουλτούρα που δίνει προτεραιότητα στην εμφάνιση έναντι της ενσυναίσθησης. Και μέσα από αυτό, ο Μπάινουμ  θέτει στοιχειωμένα ερωτήματα: Τι συμβαίνει σε εκείνους που είναι μονίμως αόρατοι; Τι είδους όνειρα γεννιούνται στο περιθώριο;

Η αφήγηση,  δεν φοβάται να εξερευνήσει τις σκιερές γωνιές του αμερικανικού ονείρου, έχει δημιουργική εμμονή με το εσωτερικό μαρτύριο του πρωταγωνιστή της, κάνει κύκλους στο ίδιο συναισθηματικό πεδίο με αποτέλεσμα μια ταινία κλειστοφοβική και εύστοχα και ελεγχόμενα πνιγηρή. Η σκηνοθεσία του στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ένταση, στις σιωπές που σφίγγουν, στα αγωνιώδη βλέμματα, αλλά  διαθέτει τη λεπτότητα και το ρυθμό που απαιτούνται για να διατηρηθεί μια πραγματικά καθηλωτική κατάσταση. Έτσι έχουμε ένα καυστικό πορτρέτο της απομόνωσης και της τοξικής φιλοδοξίας. Καθοριστική αποβαίνει στο τελικό αποτέλεσμα, η συγκλονιστική ερμηνεία του Τζόναθαν Μέιτζορς. Στοχεύοντας στην ελεγχόμενη τραγωδία, το «Όνειρα Ιλουστρασιόν», δεν χάνει την επαφή με τις αποχρώσεις και τη λεπτότητα κι όλα αυτά με ενσυναίσθηση, στυλ και διαύγεια. Όλοι αγωνιούμε να πετύχουμε υψηλούς στόχους, θέλουμε να είμαστε διάσημοι, και από τη στιγμή που θέλουμε να είμαστε κάτι, δεν είμαστε πια ελεύθεροι, αλλά φυλακισμένοι μέσα στην ασφυκτική μας επιθυμία.