Νόμπελ Ιατρικής 2025: Βραβεύθηκαν οι «φύλακες» του ανοσοποιητικού συστήματος

Οι επιστήμονες Μέρι Μπράνκοου, Φρεντ Ράμσντελ και Σιμόν Σακαγκούτσι τιμήθηκαν με το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής 2025 για τις ανακαλύψεις που άλλαξαν τον τρόπο κατανόησης της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και άνοιξαν νέους δρόμους στην αντιμετώπιση αυτοάνοσων νοσημάτων και καρκίνου.

Νόμπελ Ιατρικής 2025: Βραβεύθηκαν οι «φύλακες» του ανοσοποιητικού συστήματος

Η Επιτροπή των Νόμπελ στο Ινστιτούτο Karolinska ανακοίνωσε το πρωί της Δευτέρας, 6 Οκτωβρίου 2025, ότι το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής απονέμεται στους Μέρι Μπράνκοου, Φρεντ Ράμσντελ και Σιμόν Σακαγκούτσι, για τις πρωτοποριακές ανακαλύψεις τους γύρω από την περιφερειακή ανοσολογική ανοχή – τον μηχανισμό που εμποδίζει το ανοσοποιητικό μας σύστημα να επιτίθεται στον ίδιο τον οργανισμό.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, «το φετινό βραβείο επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο ρυθμίζεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα ώστε να καταπολεμά παθογόνα χωρίς να προκαλεί αυτοάνοσες αντιδράσεις». Όπως εξήγησε η Μαρί Βάρεν-Ερλένιους, καθηγήτρια του Ινστιτούτου Karolinska, «οι ανακαλύψεις τους βοήθησαν να κατανοήσουμε πώς επιτυγχάνεται η ισορροπία ανάμεσα στην άμυνα και την αυτοπροστασία».

Οι τρεις ερευνητές αναγνώρισαν και περιέγραψαν για πρώτη φορά τα ρυθμιστικά Τ κύτταρα (regulatory T cells) – τους λεγόμενους «φύλακες ασφαλείας» του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτά τα κύτταρα λειτουργούν ως μηχανισμός φρένου, αποτρέποντας τις υπερβολικές ανοσολογικές αντιδράσεις που οδηγούν σε αυτοάνοσες ασθένειες, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο διαβήτης τύπου 1 και ο λύκος.

Οι ανακαλύψεις τους άνοιξαν νέους δρόμους στην ιατρική έρευνα, προσφέροντας τη βάση για καινοτόμες θεραπείες που σήμερα δοκιμάζονται σε κλινικές μελέτες. Οι θεραπείες αυτές στοχεύουν τόσο στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων, όσο και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των αντικαρκινικών θεραπειών ή την πρόληψη επιπλοκών μετά από μεταμοσχεύσεις.


Η τελετή απονομής του βραβείου θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου 2025, στη Στοκχόλμη, ανήμερα της επετείου θανάτου του Άλφρεντ Νόμπελ, όπως ορίζει η παράδοση.

Το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής 2025 επιβεβαιώνει για ακόμη μία φορά ότι η επιστήμη της ανοσολογίας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης για τη ζωή, αποδεικνύοντας πως η κατανόηση του ίδιου μας του σώματος είναι το πρώτο βήμα για να το θεραπεύσουμε.