Γυμναστικές επιδείξεις στην Πάτρα (1893 – 1975)
Tέτοια εποχή, στη λήξη δηλαδή της σχολικής περιόδου, πριν από πολλά χρόνια είχαμε την διεξαγωγή των γυμναστικών επιδείξεων. Μέχρι το 1975 δηλαδή οπότε και σταμάτησε ο «θεσμός», μαζί και το καμάρι των μπαμπάδων και μαμάδων να βλέπουν τα μικρά παιδιά τους να καταχειροκροτούνται.
Σήμερα μόνο σε μερικά αθλήματα, γυμναστικής κυρίως, και ειδικά στις πιο μικρές ηλικίες, έχουμε κάποιες παρόμοιες εκδηλώσεις, απομεινάρια των σχολικών επιδείξεων…
Η αρχή προσδιορίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα και για σχεδόν 80 χρόνια ήταν αναπόσπαστο στοιχείο της σχολικής χρονιάς.
Η ΑΡΧΗ
«Νους υγιής εν σώματι υγιεί». Το ρητό που εξέφραζε το εκπαιδευτικό σύστημα για πολλά χρόνια. Κάποτε η απόδειξη του υγιούς νου ήταν το «Απολυτήριον», ενώ του υγιούς σώματος οι γυμναστικές επιδείξεις. Ήταν η μεγαλύτερη εκδήλωση, το ετήσιο υπερθέαμα του σχολείου. Πρωταγωνιστές, οι μαθητές.
Οι γυμναστικές επιδείξεις ξεκίνησαν το 1883 και καταργήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1970. Στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών, η Ελλάδα είχε βιώσει πολέμους, τη γερμανική κατοχή, τη χούντα.
Το κλίμα της εποχής απαιτούσε εκδηλώσεις τιμής, πατριωτισμού και υπερηφάνειας. Όλα αυτά αποτυπώνονταν και στην εκπαίδευση….
Το καλοκαίρι λίγο πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς, οι μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου επιδείκνυαν τις γυμναστικές τους δεξιότητες μπροστά σε κοινό. Συγγενείς και μη, δάσκαλοι, ο διευθυντής του σχολείου και πολλές φορές επίτιμοι καλεσμένοι, όπως ο Δήμαρχος και ο παπάς της περιοχής, πήγαιναν να παρακολουθήσουν το σχολικό γεγονός της χρονιάς.
Δάσκαλοι και μαθητές προσπαθούσαν να αποδείξουν στους θεατές ότι κατείχαν πνεύμα ομαδικότητας, τέλειο συγχρονισμό, συντονισμό και πειθαρχία. Ήθελαν να εντυπωσιάσουν και να δείξουν τη σωστή λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Οι μαθητές αφιέρωναν χρόνο και κόπο για να πάρουν το μεγαλύτερο χειροκρότημα του κοινού. Παρελάσεις, γυμναστικές ασκήσεις, ακροβατικά, χοροί και αγώνες στίβου ήταν μερικές από τις δραστηριότητες που παρουσίαζαν στο προαύλιο του σχολείου, σε γήπεδα, ακόμα και σε υπαίθριους χώρους….
Σε πολλά σχολεία έκαναν σκετσάκια, αλλά και αγώνες όπως σκυταλοδρομίες, τσουβαλοδρομίες και το παιχνίδι με το αυγό και το κουτάλι, στο οποίο τα παιδιά έπρεπε να φτάσουν στο τέρμα χωρίς να σπάσουν το αυγό που στήριζαν στο στόμα τους με ένα κουτάλι.
ΣΤΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟ
Σύμφωνα με τα αρχεία του Αρσακείου σχολείου της Πάτρας, στις 6 Ιουνίου 1893 είχαμε την πρώτη δημόσια εμφάνιση πατρινών μαθητών σε γυμναστικές ασκήσεις, που έγιναν κατά τη διάρκεια των επιδείξεων του Αρσακείου στην εσωτερική αυλή του σχολείου.
Σημειώνεται πως τα Αρσάκεια – Τοσίτσεια Σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας ξεκίνησαν στην Πάτρα δύο χρόνια πριν, το 1891. Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1836.
ΣΤΟ ΑΙΓΙΟ
Την Κυριακή 23 Μαΐου 1938 ο «Νεολόγος» δημοσίευσε αναλυτικό ρεπορτάζ για τις γυμναστικές επιδείξεις στο Αίγιο.
Το πρόγραμμα, πέραν των επιδείξεων, περιελάμβανε χορούς, τραγούδια αλλά και αθλητικούς αγώνες.
ΣΤΑ ΨΗΛΑΛΩΝΙΑ
Δεν ήταν εύκολο πάντα να εξασκηθούν οι μαθητές, τα εμπόδια ήταν πολλά και ποικίλα.
Είναι χαρακτηριστικό το πιο κάτω κείμενο που δημοσιεύτηκε στην «Π» το Σάββατο 14 Ιανουαρίου 1895.
Γράφει ο συντάκτης: «Το Β’ ελλ. σχολείον κατά δευτέραν, τετάρτην και Παρασκευήν εκτελεί συντακτικάς ασκήσεις εις την πλατείαν των Υψηλών Αλωνίων. Φαντασθήτε ήδη τας κινήσεις 120 ανθρωπίσκων, όλων διά μιας βαδιζόντων, κανονικώς κινουμένων και θα κατανοήσετε πόσον είναι θέαμα λαμπρόν. Και η περιέργεια αυτή παρακινεί όλους τους εκεί περιπατητάς και τα χαμίνια πλειότερον ώστε να γίνεται πέριξ αυτών φραγμός. Εις αστφύλαξ να αραιοί τον κόσμον, προς ευκολίαν των μαθητών δεν είναι δύσκολον να σταλή νομίζομεν».
ΠΑΛΙΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ
«Εϊ ντενεκεδάκια, τι κάνετε εκεί δα; Ένα γερό σχολείο να πάνε τα παιδιά, γράμματα για να μάθουν να γίνουνε καλά», λέει ένα παλιό τραγούδι. Στο σχολείο τα παιδιά πήγαιναν να μάθουν γράμμα και να γίνουν καλά. Σε αυτό βοηθούσε ασφαλώς και η γυμναστική.
ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ
Οι γυμναστικές επιδείξεις ήταν καθιερωμένες σε όλα τα σχολεία της επικράτειας, από το πιο μικρό δημοτικό, μέχρι το πιο μεγάλο λύκειο. Ακόμα και σε απόμερα χωριά!
Καλή ώρα η γειτονική μας Άνω Χώρα Ναυπακτίας. Η μεγάλη Λομποτινά, το όμορφο αυτό κεφαλοχώρι. Δείτε χαρακτηριστικό στιγμιότυπο από τη δεκαετία του ’50!
* Από τις Επιλογές 15/5/2018
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
