ΑΦΙΕΡΩΜΑ – «Ηράκλειον»: 57 χρόνια από τη ναυτική τραγωδία στη Φαλκονέρα – Ειδικοί μιλούν στην «Π»

Κωνσταντίνος Λαμπρόπουλος

Τη φοβερή νύχτα της 7ης προς 8ης Δεκεμβρίου 1966, η Κρήτη έζησε το πιο τραγικό ναυάγιο στην ιστορία της. Το οχηματαγωγό «Ηράκλειον» αποπλέει από το λιμάνι της Σούδας, κάτω από κακές καιρικές συνθήκες, με ανέμους κοντά στα 9 μποφόρ.

Στις 2.06 τα ξημερώματα της 8ης Δεκεμβρίου στην περιοχή της Φαλκονέρας εκπέμπει το τραγικό μήνυμα: «SOS, από Ηράκλειον, στίγμα μας 36 μοίρες 52 Β, 24 μοίρες 08 Α. Βυθιζόμεθα». Το τραγικό μήνυμα ακούστηκε μόλις δύο φορές και ακολούθησε απόλυτη σιγή…

Η βύθιση του σκάφους, σύμφωνα με τους ειδικούς, υπήρξε ακαριαία, εξαιτίας παραλείψεων στους όρους ασφαλείας: Κακή φόρτωση αυτοκινήτων, ελλιπής κατασκευή του συστήματος ασφάλειας της «μπουκαπόρτας», έλλειψη συστήματος εκροής των εισερχομένων υδάτων και υψηλή ταχύτητα του πλοίου πάρα τη θαλασσοταραχή, για τη διατήρηση της φήμης του ως του ταχύτερου οχηματαγωγού της γραμμής Κρήτης.

Το ναυάγιο του «Ηράκλειον», το οποίο έγινε και τηλεοπτική σειρά στο Mega, αφύπνισε το ελληνικό κράτος, που προχώρησε στη δημιουργία του Θαλάμου Επιχειρήσεων Ερευνας και Διάσωσης στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και τη θεσμοθέτηση του απαγορευτικού απόπλου για τα επιβατηγά πλοία. Το ναυάγιο προκάλεσε την κατάρρευση της Typaldos Lines, που κυριαρχούσε τότε στην εγχώρια ακτοπλοΐα, ενώ μπήκαν οι πρώτες ιδέες για τη δημιουργία των Ναυτιλιακών Εταιρειών Λαϊκής Βάσης.

Η δίκη των κατηγορουμένων άρχισε στις 19 Φεβρουαρίου 1968 και με ποινές φυλάκισης από πέντε έως και επτά έτη τιμωρήθηκαν ο εκ των ιδιοκτητών του «Ηράκλειον» Xαράλαμπος Τυπάλδος, ο διευθυντής της εταιρείας Παναγιώτης Κόκκινος και δύο αξιωματικοί του πλοίου. Οι ποινές ξεσήκωσαν αντιδράσεις από την πλευρά των συγγενών των θυμάτων, οι οποίοι τις θεώρησαν πολύ επιεικείς.

Πώς είναι, όμως, η πάλη με τη θάλασσα; Και πώς είναι να παλεύεις για τη ζωή σου ως ναυαγός ή διασώστης μέσα στα μανιασμένα κύματα;

Ο τιμημένος με το Βραβείο Θάρρους και Ανθρωπιάς από την Ακαδημία Αθηνών Χρύσανθος Πολιτόπουλος, από το Αίγιο, έδωσε απαντήσεις στην «Πελοπόννησο». Τη νύχτα της 17ης Αυγούστου 1993 ήταν ο φύλακας-άγγελος για τους επιβάτες πλοίου που, κάνοντας τη γραμμή Πάρος-Μύκονος, προσέκρουσε στις βραχονησίδες Καβουρονήσια, ανοικτά της Μυκόνου. Ο 35χρονος τότε δύτης και πλέον εκπαιδευτής αυτοδυτών γιόρταζε σε μια ταβέρνα τα γενέθλια της κόρης του και, όταν τον ενημέρωσαν για το συμβάν, έτρεξε να βοηθήσει. «Χωρίς δεύτερη σκέψη πήραμε με τον λιμενικό Τάσο Μπαλαούρα ένα μικρό πλοιάριο και κινηθήκαμε προς το σημείο του ναυαγίου, αψηφώντας τα τεράστια κύματα που μας σκέπαζαν» θυμήθηκε ο κάτοικος Αιγίου, Χρύσανθος Πολιτόπουλος.

«Τη στιγμή που κινδυνεύει ο συνάνθρωπός σου δεν σκέφτεσαι τίποτα» εξήγησε στην «Π» ο Χρ. Πολιτόπουλος και πρόσθεσε: «Εκείνη την ώρα βγαίνει μια ανώτερη δύναμη από μέσα σου. Ηταν μια πολύ δύσκολη επιχείρηση. Ολοι μας ξέρουμε τον καιρό των Κυκλάδων και φέρτε την εικόνα να είναι νύχτα, πίσσα σκοτάδι, με 9-10 μποφόρ και μανιασμένη θάλασσα. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι γεμάτη βράχια και υφάλους και ριψοκινδυνεύσαμε τη ζωή μας. Το πλοίο ήταν καρφωμένο με την πλώρη στις ξέρες. Μας σκέπαζε όλους το νερό. Τελικά καταφέραμε να σώσουμε και τους 11 τουρίστες και τα 7 μέλη του πληρώματος. Το σκάφος μας ήταν γεμάτο νερό. Η μηχανή κόχλαζε κι έσβησε μόλις φτάσαμε στο λιμάνι. Την επόμενη ημέρα ξαναπήγαμε στο σημείο και λυγίσαμε από τα κλάματα. Ο Θεός και η Παναγία έβαλαν το χέρι τους και μας γλύτωσαν». Και ο αιγιώτης εκπαιδευτής αυτοδυτών έστειλε ένα μήνυμα σε όλους: «Ναι, αν ξανατύχει, θα το ξανακάνω. Εχω παίξει πολλές φορές τη ζωή μου κορώνα-γράμματα. Τη θάλασσα πρέπει να τη σεβόμαστε. Το παράδειγμα στη Φαλκονέρα είναι χαρακτηριστικό...».

Ο Γιώργος Ξηραδάκης, ναυτιλιακό οικονομολόγο και πλοίαρχο ΕΝ, είπε στην «Π»: «Το ναυάγιο στη Φαλκονέρα έφερε τρομερές αλλαγές στην ελληνική ακτοπλοΐα. Υπήρξε πλήρης αναδιάταξη του στόλου κι έκτοτε δεν αφέθηκε τίποτα στην τύχη του. Μετά, δε, το ναυάγιο του «Εξπρές Σάμινα» το 2000, εναρμονιστήκαμε πλήρως στην ευρωπαϊκή νομοθεσία κι ανανεώσαμε τον στόλο μας. Η κρίση, βέβαια, μας άφησε λίγο πίσω και σήμερα έχουμε τρομερή έλλειψη ιδιωτών πλοιοκτητών, καθώς εξαφανίστηκε η παλιά γενιά». Και ο πρόεδρος της Ενωσης Τραπεζικών και Χρηματοοικονομικών στελεχών της ελληνικής ναυτιλίας κατέληξε ως εξής: «Περάσαμε μια 10ετία, αυτή του 2000, που ήμασταν πραγματικά οι ηγέτες στον πλανήτη από πλευράς νεότερου στόλου. Ας ελπίσουμε ότι θα τα ξανακαταφέρουμε».

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω