Αγορά ακινήτων: Τι συμβαίνει και μειώνονται τα διαθέσιμα σπίτια

Μαρία Μπέλμπα

Μια ανησυχητική εικόνα για την αγορά κατοικίας καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος στην πρόσφατη Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας: παρά τη συνεχιζόμενη άνοδο των τιμών και των ενοικίων, τα διαθέσιμα ακίνητα προς πώληση ή ενοικίαση μειώνονται σταθερά.

Οι λόγοι; Οπως σημειώνει στην ανάλυσή της η ΤτΕ η συρρίκνωση της προσφοράς οφείλεται σε τρεις παράγοντες: δεσμευμένα ακίνητα σε χαρτοφυλάκια τραπεζών και servicers, επενδυτική αξιοποίηση πολλών μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων και funds και μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Το αποτέλεσμα, όπως σημειώνει η έκθεση, είναι μια τεχνητή έλλειψη προσφοράς, η οποία διατηρεί τις τιμές σε υψηλά επίπεδα.

Τα συμπεράσματα της Τράπεζας της Ελλάδος

Στο β΄ τρίμηνο του 2025, οι τιμές των οικιστικών ακινήτων στην Ελλάδα συνέχισαν την ανοδική τους τροχιά, ξεπερνώντας τα ιστορικά υψηλά του 2008. Συγκεκριμένα, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,3% σε ετήσια βάση, με τον δείκτη τιμών να φτάνει τις 107,5 μονάδες, έναντι 102,2 το γ΄ τρίμηνο του 2008.

Τιμές 
Τα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) κατέγραψαν ετήσια αύξηση 6,8%, με τον δείκτη να διαμορφώνεται σε 112,4, υπερβαίνοντας κατά 9,4 μονάδες το προηγούμενο υψηλό του δ΄ τριμήνου 2008 (103). Παράλληλα, τα παλαιότερα διαμερίσματα παρουσίασαν άνοδο 7,6%, με τον δείκτη να φτάνει τις 104,5 μονάδες, ξεπερνώντας το ιστορικό υψηλό του 2008 (101,7) κατά 2,8 μονάδες.

Η Θεσσαλονίκη και οι υπόλοιπες περιοχές της χώρας κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση τιμών, στο 8,8%. Στην Αθήνα, η αύξηση διαμορφώθηκε στο 5,9%, με τον δείκτη τιμών να φτάνει τις 112,2 μονάδες, ξεπερνώντας το προηγούμενο υψηλό του 2008 (101,4) κατά 10,8 μονάδες.

Εξέλιξη ενοικίων
Τα ενοίκια ακολουθούν παρόμοια ανοδική τάση, με τον δείκτη να διαμορφώνεται σε 114,7 το γ΄ τρίμηνο του 2025, έναντι 103,6 το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024. Ωστόσο, ο δείκτης παραμένει κάτω από το ιστορικό υψηλό του 2011 (124,3).

Αίτια 
Η συνεχιζόμενη ζήτηση από εγχώριους και ξένους αγοραστές, σε συνδυασμό με τη μειωμένη προσφορά κατοικιών, τροφοδοτεί την άνοδο των τιμών. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα ακινήτων αποδίδεται στην επενδυτική αξιοποίηση κατοικιών, στην απόσυρση ακινήτων λόγω πλειστηριασμών για μη εξυπηρετούμενα δάνεια και στη μειωμένη κατασκευή νέων κατοικιών την περίοδο 2010-2020.

Κάμψη στην Οικοδομική Δραστηριότητα
Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με το 2024, με τον αριθμό των οικοδομικών αδειών να μειώνεται κατά 14%, την επιφάνεια κατά 24,1% και τον όγκο κατά 17,7%. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται εν μέρει με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Η αναμόρφωση του πλαισίου αναμένεται να ενισχύσει την οικοδομική δραστηριότητα.

Προκλήσεις στέγασης
Η αύξηση τιμών και ενοικίων, σε συνδυασμό με τη φορολογία και το υψηλό κόστος συντήρησης, επιδεινώνει το πρόβλημα στέγασης. Το 2024, το κόστος στέγασης αντιστοιχούσε στο 35,5% του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Η κατάσταση αυτή απαιτεί μέτρα για την αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος και τη διευκόλυνση πρόσβασης στην αγορά κατοικίας.

Παρά την ανοδική τάση, δεν υπάρχουν ενδείξεις άμεσου κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, καθώς οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News