chatGPT: Η Τεχνητή Νοημοσύνη βρίσκεται ήδη στη ζωή μας – Τι είναι, πώς θα μας επηρεάσει

Σωτήρης Παπανδρέου

Διαβάζουμε και ακούμε τόσα πολλά τις τελευταίες εβδομάδες για το νέο «θαύμα» του διαδικτύου. Το chatGPT είναι ένα προηγμένο λογισμικό που «εκτοξεύει» την επιστήμη των υπολογιστών και την επαφή του ανθρώπου με το διαδίκτυο σε μια νέα εποχή, όπου η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης κάνει πραγματικά δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ μηχανής και ανθρώπου. Και διερωτόμαστε, τι μας περιμένει ακόμα στο ορατό μέλλον;

Η «Π» απευθύνθηκε σε έναν Ελληνα ειδικό στην επιστήμη της τεχνητής νοημοσύνης, που κάνει καριέρα στη Silicon Valley, τον Γεώργιο Β. Ευστρατιάδη, για να μας εξηγήσει την επανάσταση που ήδη συμβαίνει μπροστά μας. Και πραγματικά, με όσα μας λέει σε αυτή τη συνέντευξη, αναρωτηθήκαμε αν πρέπει να ενθουσιαζόμαστε με αυτές τις επαναστατικές αλλαγές ή να ανησυχούμε.

Ενα είναι βέβαιο, όπως λέει και ο Γιώργος Ευστρατιάδης, «το τζίνι έχει βγει από το μπουκάλι και δεν έχει σκοπό να επιστρέψει…»

ΕΡ: Κύριε Ευστρατιάδη διαβάζουμε το τελευταίο διάστημα για το chatGPT και την «επανάσταση» που φέρνει στο διαδίκτυο. Ως ειδικός στην επιστήμη των υπολογιστών, πως μπορείτε να μας περιγράψετε -όσο πιο απλά γίνεται- τι καινούργιο φέρνει αυτή η τεχνολογία;
Φανταστείτε ένα προηγμένο πρόγραμμα υπολογιστή, που μπορεί να κατανοήσει την ανθρώπινη γλώσσα και να απαντήσει με ανθρώπινο τρόπο. Εχει εκπαιδευτεί σε τεράστιο όγκο κειμένου από το διαδίκτυο, επομένως έχει μια τεράστια βάση γνώσεων για πολλά διαφορετικά θέματα. Μπορείτε να του κάνετε ερωτήσεις, να συμμετάσχετε σε συνομιλίες ή ακόμα και να παίξετε παιχνίδια με αυτό. Σκεφτείτε το, σαν να έχετε στα χέρια σας έναν φίλο, ο οποίος έχει στο μυαλό του όλη την δημόσια γνώση του διαδικτύου.
Μπορείτε να τον ρωτήσετε τα πάντα, να του ζητήσετε να δημιουργήσει κάτι για εσάς, και αυτός το κάνει με μεγάλη ακρίβεια σε δευτερόλεπτα. Από το να κάνει summarise ένα βιβλίο σε μερικές παραγράφους, να γράψει ένα ποίημα στο στυλ του Σαίξπηρ, να γράψει νέο άρθρο πάνω σε ότι θέμα θέλετε, να σας δημιουργήσει ένα πρόγραμμα διατροφής ή γυμναστικής, μέχρι και να γράψει ή να διορθώσει κώδικα. Αυτό είναι με απλά λόγια το chatGPT.
Μιλάμε για μια τεχνολογία που ξεπέρασε τους 100 εκ. χρήστες σε μόνο 3 μήνες και κάνει mainstream την τεχνητή νοημοσύνη σαν εργαλείο για πρώτη φορά. Είναι ξεκάθαρα η αρχή μιας αλυσίδας που θα πάει την ανθρωπότητα σε μια νέα εποχή.

ΕΡ: Ακούμε καθημερινά για την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης και τις ανατροπές που φέρνει στις ζωές των ανθρώπων. Πρέπει να φοβόμαστε μήπως περάσαμε ήδη το κατώφλι όπου οι μηχανές θα αντικαθιστούν σταδιακά τον άνθρωπο, σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής;
Δεν πρέπει να υπάρχει φόβος πλέον, αλλά η βεβαιότητα πως το κατώφλι αυτό το έχουμε περάσει ανεπιστρεπτί. Τα επόμενα χρόνια θα βιώσουμε ολοκληρωτικές και ραγδαίες αλλαγές. Η τεχνητή νοημοσύνη θα καταπιεί τα πάντα. Το chatGPT που προαναφέραμε, έχει μόλις 3 μήνες ζωής και ήδη έχει περάσει τις εξετάσεις για να γίνει δικηγόρος και γιατρός στην Αμερική καθώς και τις εξετάσεις μηχανικού πληροφορικής της Google.
Μπορει να δώσει εξαιρετικές νομικές συμβουλές, να μιλήσει 120+ γλώσσες και είναι 80% καλύτερο στις ιατρικές διαγνώσεις από τον μέσο γιατρό. Και μιλάμε μόνο για μια αρχική έκδοση, η οποία κάθε 2-3 μήνες θα βελτιώνεται με αριθμητική πρόοδο. Αν τώρα μπορεί να κάνει ό,τι σας περιγράφω, τι θα είναι ικανό να κάνει σε 3-5 χρόνια;
Αυτή την στιγμή που μιλάμε, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει βίντεο (deepfakes) στα οποία να παρουσιάζει οποιονδήποτε να λέει ή να κάνει οτιδήποτε. Πόσο μπορεί αυτό να επηρεάσει την πολιτική και κοινωνική μας ζωή; Σκεφτείτε λίγο, τι θα σημαίνει η λέξη «αλήθεια» σε λίγο καιρό, ή ακόμα αν θα σημαίνει κάτι τελικά.

ΕΡ: Και το συναίσθημα, το πνεύμα, η ανθρώπινη φύση; Μπορούν και αυτά να υποκατασταθούν ή να αντικατασταθούν από κάποιο λογισμικό;
Η ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης να μιμείται ή να αναπαράγει ανθρώπινα συναισθήματα είναι ένα θέμα συνεχούς συζήτησης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ενώ ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να αναπαράγει τα ανθρώπινα συναισθήματα και να αποκτήσει συνείδηση, άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι απίθανο να οφείλεται στις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ ανθρώπινης και νοημοσύνης μηχανής.

Ωστόσο, η αναπαραγωγή του πλήρους φάσματος των ανθρώπινων συναισθημάτων και εμπειριών είναι μια πολύ πιο περίπλοκη πρόκληση, καθώς τα συναισθήματα δεν επηρεάζονται μόνο από εξωτερικούς παράγοντες αλλά και από εσωτερικές καταστάσεις και ατομικές διαφορές.
Ενώ ορισμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να είναι σε θέση να προσομοιώνουν συναισθήματα ή συμπεριφορά που μοιάζει με τον άνθρωπο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είναι ικανά να βιώνουν συναισθήματα με τον τρόπο που βιώνουν οι άνθρωποι. Η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί με βάση αλγόριθμους και δεδομένα και, ενώ μπορεί να είναι σε θέση να μιμηθεί ορισμένες συμπεριφορές ή αποκρίσεις, δεν διαθέτει συνείδηση ή υποκειμενική εμπειρία. Οχι ακόμα τουλάχιστον.

Αν πριν κάποια χρόνια μου κάνατε την ίδια ερώτηση, μάλλον θα απαντούσα διαφορετικά. Πλέον νομίζω πως τίποτα δεν πρέπει να αποκλειστεί.
Από την άλλη θεωρώ άστοχο να σκεφτόμαστε πάντα με βάση το πως ο άνθρωπος κάνει κάποια πράγματα. Αν μια μηχανή μπορεί τελικά να κάνει 1000 φορές καλύτερα κάτι που κάνει σήμερα ένας ή περισσότεροι άνθρωποι μαζί, θα έχει νόημα (πέρα από το ερευνητικό ενδιαφέρον) να αναλύσουμε αν το κάνει όπως ο άνθρωπος; Αλλωστε έχουμε ήδη παραδείγματα όπου η τεχνητή νοημοσύνη πραγματοποίησε και έμαθε πράγματα με τον «δικό της» τρόπο, τον οποίο πολλές φορές δεν κατανοούμε.

ΕΡ: Οι δυνατότητες και οι κίνδυνοι που αναδύονται με την τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να είναι ανεξάντλητοι. Σαν να βλέπουμε την κινηματογραφική ταινία «Terminator». Δεν πρέπει να μπουν κάποιες δικλείδες ασφαλείας; Κάποιος φραγμός;
Εχω πολύ καιρό που μιλάω για αυτό το θέμα και πολλές φορές ένιωθα πως είμαι ένας τρελός που κανένας δεν τον καταλαβαίνει. Ακόμα και στο βιβλίο μου «Metaverse: Avoiding the dark turn», μιλάω ακριβώς για αυτούς τους κινδύνους που απειλούν να διαλύσουν ό,τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα και να βγάλουν τον άνθρωπο από το κέντρο. Μεχρι που τον Νοέμβριο βγήκε το chatGPT και ο κόσμος πήρε μια γεύση από αυτό που έρχεται.

Είμαι φανατικός υποστηρικτής της τάσης που λέει πως πρέπει να πατήσουμε μια παύση και να συζητήσουμε. Να βάλουμε κανόνες και να αποφασίσουμε τι ρόλο θέλουμε να έχει η τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με τον άνθρωπο και όχι το αντίθετο. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνουν τώρα αυτά, γιατί εδώ μιλάμε για κάτι ραγδαίο που δεν θα επιτρέψει σε καμία περίπτωση λάθη και trial and error λογικές.
Αν είχαμε χρόνο να αναφερθούμε σε πόσα πράγματα μπορεί να πάνε στραβά και πόσο απροετοίμαστοι είμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο, νομίζω πως τον «Terminator» θα τον παίρνατε άνετα για κατοικίδιο στο σπίτι σας.

Αυτό που με προβληματίζει περισσότερο είναι η γενικά άρνηση και άγνοια που υπάρχει σχετικά με το θέμα. Σε συνέδρια και forums στα οποία συμμετέχω παρατηρώ πως κλάδοι που είναι οφθαλμοφανές πως θα πληγούν ανεπανόρθωτα πολύ άμεσα, εθελοτυφλούν. Ακόμα και τα ΜμΕ, που θα έπρεπε να το έχουν στα βασικά τους καθημερινά θέματα, το αντιμετωπίζουν σε ένα ακόμα τεχνολογικό breakthrough.
Και δεν έχουμε καν αγγίξει το θέμα του Metaverse και του νέου κόσμου που δημιουργείται. Ένας κόσμος που για τα παιδιά μας μπορεί να είναι και ο μοναδικός.

ΕΡ: Πολλοί λένε ότι η τεχνολογία αυτή, αργά ή γρήγορα θα μας οδηγήσει στην ανεργία (το λιγότερο). Ποιοι είναι οι πιο ευάλωτοι;

Oπως προανέφερα αυτό θα το δούμε πολύ άμεσα. Δεν υπάρχει κλάδος που δεν θα επηρεαστεί από αυτό που έρχεται. Κάποιοι κλάδοι μάλιστα πιθανώς να εξαφανιστούν εντελώς. Το περίεργο, και κάτι που υποδηλώνει το πόσο δύσκολο είναι να προβλέψουμε κάποια πράγματα, είναι πως ενώ περιμέναμε οι δημιουργικές εργασίες να επηρεαστούν τελευταίες, φαίνεται πως θα είναι από τις πρώτες που θα νιώσουν την βίαιη αυτή αλλαγή. Πλέον το AI μπορεί να γράφει κείμενα κάθε τύπου (σενάρια, ποίηση, δοκίμια, διηγήματα, επιστημονικά papers κλπ ) σε εξαιρετικό επίπεδο, να σχεδιάσει γραφιστικά από το μηδέν, να παράγει φωτορεαλιστικές εικόνες και βίντεο.

Ο CTO της Tesla πρόσφατα ανακοίνωσε πως το 80% του κώδικα των αυτοκινήτων τους, γράφτηκε από τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό σήμερα. Αύριο θα μπορεί να κάνει τα ίδια 1000 φορές καλύτερα και ταχύτερα και άλλα τόσα. Πλέον τίποτα δεν είναι θέμα «αν», αλλά «πότε». Οπως καταλαβαίνετε, το τζίνι έχει βγει από το μπουκάλι και δεν έχει σκοπό να επιστρέψει.

ΕΡ: Ποιο είναι το επόμενο «τεχνολογικό θαύμα» που θα δούμε τα προσεχή χρόνια στην τεχνολογία των υπολογιστών;
Η τεχνητή νοημοσύνη ενός άλλου επιπέδου. Οταν η τεχνολογία αυτή αγγίξει το λεγόμενο Singularity point, όπου θα κατέχει περισσότερες δυνατότητες και γνώσεις από όλη την ανθρωπότητα μαζί. θα μπορεί να μαθαίνει και να ανακαλύπτει νέα πράγματα από το μηδέν και να αυτοβελτιώνεται.

Στο σημείο της μοναδικότητας, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να δημιουργήσει πιο έξυπνες και πιο προηγμένες εκδόσεις του εαυτού της, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, οδηγώντας σε εκθετική αύξηση των ικανοτήτων της και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών πέρα από την ανθρώπινη κατανόηση.

Το αν θα πρόκειται για θαύμα ή τον χειρότερο εφιάλτη όμως, θα κριθεί από την προετοιμασία μας σήμερα. Από τις γραμμές που θα τραβήξουμε σαν είδος και τα όρια που θα θέσουμε.

Και αν και είμαι αισιόδοξος άνθρωπος από την φύση μου, η σημερινή συνθήκη δεν μου επιτρέπει να μην ανησυχώ για το άμεσο μέλλον.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗ

Ο Γεώργιος Β. Ευστρατιάδης είναι γνώστης της τεχνολογίας και επιτυχημένος επιχειρηματίας, ο οποίος ίδρυσε την πρώτη του εταιρεία σε νεαρή ηλικία 21 ετών.
Ως απόφοιτος του Singularity University από τη Silicon Valley της Καλιφόρνια, και κάτοχος πτυχίου στην Επιστήμη Υπολογιστών γνωρίζει καλά τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Εχει πάθος για το public speaking και έχει προσκληθεί να μιλήσει σε διάφορα αξιόλογα ιδρύματα όπως το MIT, το Singularity University και το Torocon.
Είναι blogger και συγγραφέας του βιβλίου «Metaverse: Avoiding the dark turn», που εκδόθηκε από την Amazon. Επί του παρόντος, ο Γεώργιος Β. Ευστρατιάδης υπηρετεί ως διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της Toroblocks, όπου συνεχίζει να ηγείται της ανάπτυξης και της καινοτομίας της εταιρείας στον κλάδο της τεχνολογίας.
Οποιος θέλει να έρθει σε επαφή μαζί του, μπορεί να το κάνει μέσα από το blog του στο oknoob.com.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News