«Διάλογοι» και εθνική αλαλία

Κωνσταντίνος Γάτσιος

Μέσα σε ένα σαββατοκύριακο, οι πολίτες άκουσαν τρία διαφορετικά πράγματα από τρεις ηγέτες χωρών της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου.

Τον πρόεδρο της Τουρκίας να λέει πως η χώρα του «δεν δέχεται de facto καταστάσεις στην περιοχή», μία διπλωματική διατύπωση της θέσης ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρεί σε πράξεις άσκησης εθνικής κυριαρχίας χωρίς την άδειά της.

Τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, ευρισκόμενο επί ελληνικού εδάφους, να δηλώνει προς τους επευφημούντες συμπατριώτες του ότι η Ελλάδα τους ανήκει εξίσου όσο και στους Ελληνες πολίτες.

Τη νέα Πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας να αναγορεύει τη χώρα της, εκ νέου, σε «Μακεδονία».

Εκείνο, όμως, που δεν άκουσαν ήταν κάποια ουσιαστική -εκ μέρους της χώρας μας- απάντηση.

Ο πραγματισμός και η ψυχραιμία είναι πολύ σπουδαία στοιχεία στη χάραξη και εφαρμογή ορθολογικής εξωτερικής πολιτικής. Λεκτικές οξύτητες και αντιπαραθέσεις δεν συνιστούν τον -πλέον- παραγωγικό τρόπο για να προωθεί μία χώρα θέσεις και συμφέροντά της. Πλην όμως, επειδή είναι υπόθεση μακράς διάρκειας, το τι λέγεται και εγγράφεται στη συλλογική συνείδηση της διεθνούς κοινής γνώμης, είναι πολύ σημαντικό.

Η εθνική αλαλία, που χαρακτηρίζει την εξωτερική πολιτική μας, δεν είναι συνετή στάση, όπως πιστεύουν οι οπαδοί του «πραγματισμού».

Οι ιδέες, όταν επαναλαμβάνονται, διακηρύσσονται και διατρανώνονται συνεχώς, χωρίς να υπάρχει ο αντίλογος λογικής και αλήθειας, μετατρέπονται σε «παραδεδεγμένες αλήθειες» και υλική δύναμη, που μπορεί να επιφέρει σημαντικές μεταβολές στην ζωή. Εάν, μένουν μονίμως αναπάντητοι οι ισχυρισμοί ακραίων, τουρκικών κύκλων πως η Ελλάδα έχει «υπεξαιρέσει» 30 τουρκικά νησιά κι αυτό διά της επαναλήψεως εμπεδωθεί στη συνείδηση της τουρκικής κοινής γνώμης, σε λίγα χρόνια ουδείς εχέφρων Τούρκος πολιτικός θα υπάρχει, που θα επιλέξει να μην προσυπογράψει την εν λόγω άποψη, εισάγοντάς την τελικά στον μακρύ και διευρυνόμενο κατάλογο των τουρκικών θέσεων, επί των οποίων πρέπει να πραγματοποιηθεί ο «διάλογος» μεταξύ των δύο χωρών για να προκύψουν όλες οι λύσεις μαζί, ως «πακέτο».

Καμία ελληνική κυβέρνηση και κανένας πολιτικός δεν είναι προδότες, όπως ισχυρίζονται ανερμάτιστοι ακραίοι φανατικοί. Ομως, η εθνική μας αλαλία, που προβάλλεται ως σύνεση, σωφροσύνη και ορθολογισμός, είναι στην πραγματικότητα καιροσκοπισμός εκάστοτε κυβερνώντων, που προτιμούν να απολαμβάνουν την εξουσία, «κλοτσώντας το τενεκεδάκι να πάει πιο κάτω», απλά επιτρέπουν προβλήματα και απειλές να διογκώνονται, κάνοντας δυσκολότερα τα πράγματα.

Η επιθυμία για ειρηνική συνύπαρξη και λογική διευθέτηση των διαφορών με τις γείτονες χώρες, μπορεί να εξυπηρετηθεί με ειλικρινή διάλογο και καθαρή διατύπωση εκατέρωθεν απόψεων.

Οι κειμενογράφοι του κ. πρωθυπουργού, θα εξυπηρετούσαν καλύτερα την υπόθεση του «διαλόγου» αν ήταν πιο ευθύβολοι, τολμηροί και ευφάνταστοι. Θα μπορούσαν να βάλουν στο στόμα του ένα ρητορικό ερώτημα για το κατά πόσο, μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε Ισλαμικά Τεμένη, θα ήταν ικανοποιημένη η Τουρκία εάν και από ελληνικής πλευράς μετατρέπαμε το τζαμί στο Μοναστηράκι, σε ινδουιστικό ή τζαϊνιστικό ή βουδιστικό ή ακόμη και χριστιανοπροτεσταντικό ναό. Ή πάλι, όταν αναφέρεται στη Θράκη, να αλλάξουν, επιτέλους, την έκφραση «Μουσουλμανική Μειονότητα» σε «Μουσουλμανικές Μειονότητες», σύμφωνα με την Συνθήκη της Λωζάνης, αλλά και την υφιστάμενη πραγματικότητα.

Ομως, η προβολή των ελληνικών θέσεων, γενικότερα, θα πρέπει να γίνεται με στοχευμένες παρεμβάσεις από υπουργούς, βουλευτές (και της αντιπολίτευσης), ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους και public intellectuals, με συντονισμένες και παρακινημένες, από κάποια υπηρεσία που έχει σχέση με την εξωτερική πολιτική.

Αυτό, που κάνουν οι σοβαρές χώρες.

Είμαστε η λιγότερο ενεργά δραστηριοποιημένη χώρα στην Ευρωπαϊκή διαδικασία, λόγω άγνοιας και επαρχιωτισμού και κρυβόμαστε πίσω από την ΕΕ (και το ΝΑΤΟ) για κάθε δυσκολία, πιστεύοντας πως όλα τα προβλήματά μας θα λυθούν όταν και ο τελευταίος Βαλκάνιος ή Ασιάτης που μας απειλεί, γίνει και αυτός μέρος της μεγάλης πολιτισμένης και δημοκρατικής οικογένειας της ΕΕ! Αυτή, όμως, η παραισθητική κοινοτυπία δεν είναι η στάση μίας σοβαρής χώρας.

Η στάση γενικευμένης αλαλίας της Ελλάδας στις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής δεν αποδυναμώνει μόνο τις δυνατότητες μόχλευσης για θέματα εκτός των συνόρων. Υπονομεύει και το «εσωτερικό μέτωπο»: είτε αφήνοντας το έδαφος ελεύθερο σε έξαλλους και αδίστακτους πατριδοκάπηλους να δημαγωγούν, δημιουργώντας σύγχυση, διαιρέσεις και αντιπαλότητες χωρίς λόγο, είτε τροφοδοτώντας την πεποίθηση, ιδιαίτερα στη νέα γενιά, πως το ενδιαφέρον και η φροντίδα για θέματα ασφάλειας και προστασίας της πατρίδας αποτελούν παρωχημένης φύσεως υποθέσεις, χωρίς πραγματική ουσία, είτε διαιωνίζοντας έναν εσωτερικό διάλογο για θέματα εξωτερικής πολιτικής, ανούσιο και αντιπαραγωγικό.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News