Λέξεις και ζωές

Λίνα Μάσσου

Με αφορμή τη δολοφονία μιας νέας γυναίκας από το σύζυγό της, παρακολουθούμε στον δημόσιο διάλογο μια προσπάθεια υπεραπλούστευσης της τραγωδίας η οποία περιστρέφεται γύρω από τη χρήση του όρου «ανθρωποκτονία» αντί του «γυναικοκτονία». Ο δεύτερος όρος όμως, ούτε αναιρεί ούτε αντιτίθεται στον πρώτο. Δεν είναι φεμιναζιστικός όρος των ακραίων φεμινιστικών κινημάτων. Είναι ο επίσημος ορισμός που δίνει ο ΠΟΥ και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ισότητας για να περιγράψουν δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών που διαπράττονται από συντρόφους. Είναι η προσπάθεια να περιγράψουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, να κατανοήσουμε και να προλάβουμε εγκλήματα με κοινό παρονομαστή. Αν ο όρος επικρίνεται ως νεολογισμός, θα πρέπει να σκεφτούμε πως οι νεολογισμοί δεν προκύπτουν συμπτωματικά αλλά ως ανάγκη περιγραφής, κατ’ όνομα και κατ’ ουσία, είτε νέων δεδομένων είτε προϋπαρχόντων που προσεγγίζονται μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα που δημιουργούν οι τρέχουσες κοινωνικές συνθήκες.

Ο όρος «ηλεκτρονικό ταχυδρομείο», για παράδειγμα, είναι ένας νεολογισμός, αλλά κανείς δε διαμαρτύρεται για τη χρήση του, γιατί αυτός αποδίδει την ηλεκτρονική αποστολή αλληλογραφίας. Από την άλλη, η μη νομική αναγνώριση του όρου «γυναικοκτονία» στην Ελλάδα δείχνει συντήρηση πατριαρχικών αντιλήψεων και αποσύνδεση από την κοινωνία αλλά σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται μη ύπαρξη του προβλήματος.

Την απάντηση στην ερώτηση «γιατί δεν αρκεί ο όρος ανθρωποκτονία για τα συγκεκριμένα εγκλήματα;» τη βρίσκουμε στα ελαφρυντικά που αναγνωρίζονται στους δράστες και τα οποία μειώνουν κατά πολύ την ποινή ισόβιας κάθειρξης που αρχικά επιβάλλεται. Έτσι, αντί ο νόμος να λειτουργεί αποτρεπτικά, γίνεται αντικείμενο τηλεσεμιναρίου από αστυνομικούς και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Τι περιμένει η επίσημη πολιτεία για να εισαγάγει, νομοθετικά πια, επιβαρυντικές περιστάσεις ή να συμπεριλάβει στον ποινικό κώδικα ξεκάθαρη διάκριση λόγω φύλου; Μήπως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε το φαινόμενο και να προστατέψουμε συστημικά τις γυναίκες; Ποιοι και γιατί ενοχλούνται όταν μιλάμε για γυναικοκτονία; Πίσω από τις λέξεις, κρύβονται ζωές. Αλλες που τερματίστηκαν βίαια και άδικα, κι άλλες που απειλούνται.

Όλες οι ειδήσεις άμεσα μέσα από το Google News. Κάντε κλικ εδώ και κάντε εγγραφή

Άμεση ενημέρωση με όλες τις ειδήσεις τώρα και μέσω WhatsApp - Δες εδω