Νόμπελ Χημείας στους επιστήμονες που έφτιαξαν μόρια σαν Lego

Η λεγόμενη click chemistry επιτρέπει τη σύνθεση νέων ουσιών από μοριακά «τουβλάκια».

05 Οκτ. 2022 13:26
Pelop News

Δύο άνδρες και μία γυναίκα θα μοιραστούν το φετινό Νόμπελ Χημείας για μια νέα προσέγγισης χημικής σύνθεσης που χτίζει νέες ενώσεις από μοριακά «τουβλάκια», ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τετάρτης η επιτροπή των βραβείων στη σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών.

Το βραβείο θα απονεμηθεί στην αμερικανίδα Κάρολιν Μπερτόζι του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, τον δανό Μόρτελ Μέλνταλ του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης και τον αμερικανό Μπάρι Σάρπλες του ινστιτούτου Scripps Resarch.

Οι τρεις ερευνητές τιμώνται «για την ανάπτυξη της χημείας ‘κλικ’ και της βιορθογώνιας χημείας».

To φετινό βραβείο είναι το δεύτερο Νόμπελ Χημείας για τον Μπάρι Σάρπλες, ο οποίος βραβεύτηκε το 2001 για το έργο του στις καταλυόμενες αντιδράσεις οξείδωσης.

Οι τρεις ερευνητές επινόησαν νέες μεθόδους χημικής σύνθεσης στις οποίες νέες ενώσεις σχηματίζονται συνδέοντας επιμέρους χημικές ομάδες, αντί για μεμονωμένα μόρια ένα προς ένα.

Ο Μπάρι Σάρπλες, σήμερα 81 ετών, έκανε την αρχή το 2000 επινοώνοντας τον όρο «click chemistry» για να περιγράψει μια προσέγγιση απλών χημικών αντιδράσεων που αποφεύγουν τα παραπροϊόντα.

Λίγο αργότερα, ο Σάρπλες και ο Μόρτεν Μέλνταλ, σήμερα 68 ετών, ανέπτυξαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο την αντίδραση CuAAC, η οποία χρησιμοποιεί τον χαλκό ως καταλύτη για να ενώσει μόρια αζιδίων με αλκίνια. Πρόκειται για μια απλή και αποδοτική αντίδραση που βρίσκει σήμερα πολλές εφαρμογές, μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη φαρμάκων και τη χαρτογράφηση του DNA.

Η Κάρολιν Μπερτόζι, 55 ετών, έφερε τη χημεία «κλικ» σε άλλο επίπεδο. Προκειμένου να μελετήσει τις γλυκάνες, σημαντικά μόρια στην επιφάνεια των κυττάρων, ανέπτυξε «βιορθογώνιες» χημικές αντιδράσεις που λειτουργούν μέσα στα κύτταρα χωρίς να τα επηρεάζουν.

Οι αντιδράσεις αυτές αξιοποιούνται πλέον ευρέως στη βιοϊατρική έρευνα, όπου μεταξύ άλλων βελτίωσαν τη μοριακή στόχευση αντικαρκινικών φαρμάκων.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
21:55 Φάρσαλα: «Έψαχνα… κάτι για να κάνω πλάκα» λέει ο 13χρονος μαθητής που πήγε στο σχολείο με όπλο κρότου
21:48 Γλυφάδα: Βίντεο από τη δράση της συμμορίας των εκβιαστών σε βενζινάδικο
21:45 Η ήττα της ΝΕΠ και ο δυνατός Πανιώνιος ΦΩΤΟ
21:40 Συρία: Σκοτώθηκαν τουλάχιστον 21 μαχητές φιλοτουρκικών δυνάμεων 
21:29 Χαλάνδρι: «Κατεβαίνω, πάω να πάρω το λουλούδι… κάπως ψιλοξεχνάω ότι το αμάξι δεν είναι στη καλύτερη θέση», είπε ο οδηγός του ΙΧ ΒΙΝΤΕΟ
21:18 Γερμανία: Στη «φάκα» Κινέζος για κατασκοπεία 
21:07 Ηράκλειο: Αυτή είναι η 36χρονη που τραυματίστηκε θανάσιμα από αυτοκίνητο ΒΙΝΤΕΟ
20:57 Εκπνέει η προθεσμία τα τέλη κυκλοφορίας 2025 – Το πρόστιμο 
20:46 Δημοσκόπηση MRB: «Μονομάχος» ο Μητσοτάκης, ο καταλληλότερος για πρωθυπουργός της χώρας
20:34 Δεν άντεξε ο ΝΟΠ, τι συνέβη με τη Βουλιαγμένη ΦΩΤΟ
20:29 Ζελένσκι: Οι ουκρανικές δυνάμεις δεν είναι σε θέση να εκδιώξουν τα ρωσικά στρατεύματα από τα εδάφη  στην Κριμαία
20:12 Συγκροτήθηκε σε σώμα η Εκτελεστική Γραμματεία Ν.Τ. Αχαΐας ΑΔΕΔΥ με πρόεδρο τον Ηλία Σκεπετάρη
20:05 Καλύτερη η εικόνα της φωτιάς σε κατάστημα παιχνιδιών στον Πειραιά
19:53 Γάλλος ΥΠΕΞ: Έχουμε αποδεικτικά στοιχεία ότι η Ρωσία προσπαθεί να χειραγωγήσει τους influencers στη χώρα μας
19:49 Σούλης Παπαδόπουλος: «Συγνώμη από τον κόσμο της Παναχαϊκής»
19:38 Ρωσία: Συγκρούστηκαν δύο τρένα – Τουλάχιστον 14 τραυματίες
19:23 Γαλλία: Στους 31 οι νεκροί από τον κυκλώνα Σίντο 
19:11 Καιρός – ΕΜΥ: Ήλιο με «δόντια» θα έχουμε την Πέμπτη – Η πρόγνωση
19:00 Εύβοια: Μπασκετμπολίστας με θητεία σε Πανιώνιο και Μπαρτσελόνα ο γαμπρός του 65χρονου που δολοφονήθηκε από τα παιδιά του ΒΙΝΤΕΟ
19:00 Πάτρα: Σοβαρό τροχαίο στην Ακρωτηρίου, σύγκρουση ΙΧ με μηχανή
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ