Νόμπελ Χημείας στους επιστήμονες που έφτιαξαν μόρια σαν Lego

Η λεγόμενη click chemistry επιτρέπει τη σύνθεση νέων ουσιών από μοριακά «τουβλάκια».

05 Οκτ. 2022 13:26
Pelop News

Δύο άνδρες και μία γυναίκα θα μοιραστούν το φετινό Νόμπελ Χημείας για μια νέα προσέγγισης χημικής σύνθεσης που χτίζει νέες ενώσεις από μοριακά «τουβλάκια», ανακοίνωσε το μεσημέρι της Τετάρτης η επιτροπή των βραβείων στη σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών.

Το βραβείο θα απονεμηθεί στην αμερικανίδα Κάρολιν Μπερτόζι του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, τον δανό Μόρτελ Μέλνταλ του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης και τον αμερικανό Μπάρι Σάρπλες του ινστιτούτου Scripps Resarch.

Οι τρεις ερευνητές τιμώνται «για την ανάπτυξη της χημείας ‘κλικ’ και της βιορθογώνιας χημείας».

To φετινό βραβείο είναι το δεύτερο Νόμπελ Χημείας για τον Μπάρι Σάρπλες, ο οποίος βραβεύτηκε το 2001 για το έργο του στις καταλυόμενες αντιδράσεις οξείδωσης.

Οι τρεις ερευνητές επινόησαν νέες μεθόδους χημικής σύνθεσης στις οποίες νέες ενώσεις σχηματίζονται συνδέοντας επιμέρους χημικές ομάδες, αντί για μεμονωμένα μόρια ένα προς ένα.

Ο Μπάρι Σάρπλες, σήμερα 81 ετών, έκανε την αρχή το 2000 επινοώνοντας τον όρο «click chemistry» για να περιγράψει μια προσέγγιση απλών χημικών αντιδράσεων που αποφεύγουν τα παραπροϊόντα.

Λίγο αργότερα, ο Σάρπλες και ο Μόρτεν Μέλνταλ, σήμερα 68 ετών, ανέπτυξαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο την αντίδραση CuAAC, η οποία χρησιμοποιεί τον χαλκό ως καταλύτη για να ενώσει μόρια αζιδίων με αλκίνια. Πρόκειται για μια απλή και αποδοτική αντίδραση που βρίσκει σήμερα πολλές εφαρμογές, μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη φαρμάκων και τη χαρτογράφηση του DNA.

Η Κάρολιν Μπερτόζι, 55 ετών, έφερε τη χημεία «κλικ» σε άλλο επίπεδο. Προκειμένου να μελετήσει τις γλυκάνες, σημαντικά μόρια στην επιφάνεια των κυττάρων, ανέπτυξε «βιορθογώνιες» χημικές αντιδράσεις που λειτουργούν μέσα στα κύτταρα χωρίς να τα επηρεάζουν.

Οι αντιδράσεις αυτές αξιοποιούνται πλέον ευρέως στη βιοϊατρική έρευνα, όπου μεταξύ άλλων βελτίωσαν τη μοριακή στόχευση αντικαρκινικών φαρμάκων.
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
12:19 Ο ΑΟ Αιγιαλέων για τη 2η φετινή νίκη
12:12 Το αστυνομικό δελτίο της Δυτικής Ελλάδας για το Σάββατο 16 Νοεμβρίου
12:00 Πάτρα: Το ΕΑΠ στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων – Ζητούμενο η θωράκιση έναντι επιθέσεων
11:48 Χαλκιδική: Στις φλόγες τυλίχτηκαν δύο σκάφη που ήταν ελλιμενισμένα στη μαρίνα του Πόρτο Καρράς
11:36 Μάκης Χριστοδουλόπουλος: Έχω αδυναμία στον Γιάννη Αντετοκούνμπο, πουλούσε τα CD με τα τραγούδια μας
11:28 Κακοκαιρία Alexandros: Χιόνια στα βορειοδυτικά, βροχές στην υπόλοιπη Ελλάδα – Πότε θα υποχωρήσουν τα φαινόμενα
11:24 Αντιφατικές οι επιλογές των Ελλήνων: Κόβουμε από σούπερ μάρκετ, δίνουμε για κινητά
11:12 Αγρίνιο: Νεκρός για μέρες άνδρας μέσα στο σπίτι του, στο παλιό νοσοκομείο – Τον αναζήτησε η κόρη του ΦΩΤΟ ΒΙΝΤΕΟ
11:04 Δύσκολες μάχες για Ερμή και Παναχαϊκή
11:00 Πάτρα: Ποινές στους ένστολους για την «επεισοδιακή» μεταγωγή του 49χρονου
10:59 Πινγκ-πονγκ: Ολα έτοιμα για την έναρξη του αναπτυξιακού πρωταθλήματος
10:50 Παιδιά 11 χρονών, που κάνουν θραύση στην Ευρώπη, στο Πανελλήνιο της Πάτρας και αξίζει τα δείτε!
10:48 Ανατροπή στις συντάξεις: Οι δύο προτάσεις για δικαιότερη εισφορά αλληλεγγύης
10:37 H ΝΕΠ μονομαχία με την ισχυρή Χίο
10:36 Πάτρα: Η ώρα του εισαγγελέα για την «Αχαϊκή»
10:34 Μετεγγραφές φοιτητών: Ξεκίνησαν οι Online αιτήσεις
10:24 Πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς: Πρόταση εκεχειρίας μελετά η Βηρυτός
10:12 Ο Ντόναλντ Τραμπ τοποθέτησε σε θέσεις κλειδιά στο υπουργείο Δικαιοσύνης τρεις από τους δικηγόρους του
10:00 Πάτρα: Η Γαρυφαλλιά 12ο θύμα γυναικοκτονίας, προς μετατροπή η κατηγορία εναντίον του δράστη
9:48 Πολυτεχνείο: Μέτρα για την ασφάλεια των εορτασμών της 51ης επετείου – Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις
ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ