«Πνίγεται» και η υπογειοποίηση; Αγνοείται ακόμα ο διαγωνισμός για το τρένο στην Πάτρα

Μετά τις πλημμύρες στη Θεσσαλία αναμένεται πάγωμα ή και αναβολή των μεγάλων σιδηροδρομικών έργων

τρένο Το σχέδιο για την υπογειοποίηση της σιδηροδρομικής γραμμής στην Πάτρα, όπως έχει αποφασίσει το υπ. Υποδομών και Μεταφορών

Ανησυχίες ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία μπορεί να συμπαρασύρουν και το έργο της υπογειοποίησης της σιδηροδρομικής γραμμής στην Πάτρα δημιουργεί η αποκάλυψη των ζημιών που προκάλεσε η κακοκαιρία «Ντάνιελ».

Ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, μιλώντας προχθές στο 6ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών-ITC 2023 περιέγραψε με δραματικούς τόνους την κατάσταση, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «πρώτα είχαμε τους 57 νεκρούς στα Τέμπη και τώρα έχουν καταστραφεί συνολικά 180 χλμ. δικτύου, εκ των οποίων 50 χλμ. διπλής γραμμής στον άξονα Αθήνας–Θεσσαλονίκης, 80 χλμ. στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος–Καλαμπάκα και 50 χλμ. στο Λάρισα–Βόλος».

Η κατάσταση στον ΟΣΕ είναι τόσο σοβαρή που σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμόδιων παραγόντων, θα χρειαστούν δύο χρόνια για την πλήρη επαναλειτουργία του δικτύου στην βόρεια Ελλάδα και αυτό δεν μπορεί παρά να έχει παρενέργειες και στον υπόλοιπο προγραμματισμό των έργων.
Την ίδια στιγμή, πληροφορίες της «Π» αναφέρουν ότι ο διαγωνισμός για την διπλή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Ρίο–Νέος Λιμένας Πατρών, συνολικής αξίας 591 εκατ. ευρώ, εξακολουθεί να βρίσκεται σε αναμονή. Η υπογειοποίηση της γραμμής της Πάτρας, είναι μια από τις έξι «χρυσές» συμβάσεις της ΕΡΓΟΣΕ που διεκδικούν οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, όπως οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ελλάκτωρ, ΑΒΑΞ, Intrakat και Mytilineos.

Να σημειωθεί ότι για τα εν λόγω έργα είχε ξεκινήσει πριν από ενάμιση χρόνο ο ανταγωνιστικός διάλογος για την επιλογή της βέλτιστης τεχνικής λύσης, που θα οδηγούσε σε διαγωνισμούς για την ανάδειξη αναδόχων. Είχε εκτιμηθεί στο παρελθόν ότι οι ανάδοχοι και των έξι έργων θα επιλέγονταν μέσα στο 2023, αλλά οι διαδικασίες έμειναν πίσω λόγω της τραγωδίας των Τεμπών και άλλων προβλημάτων.

Ο διαγωνισμός για την γραμμή της Πάτρας, πριν από την τραγωδία των Τεμπών είχε προχωρήσει μαζί με τους άλλους πέντε, στο Β’ Στάδιο του ανταγωνιστικού διαλόγου, κατά τη διάρκεια του οποίου οι ενδιαφερόμενοι θα πρότειναν τις δικές τους χαράξεις για κάθε ένα από τα έργα που διεκδικούν.

Σύμφωνα με πηγές, πολύ κοντά στη διαγωνιστική διαδικασία που έχει ξεκινήσει από τα τέλη του 2021, οι διαγωνισμοί προχωρούν μεν αλλά με αργούς ρυθμούς, κυρίως λόγω της τραγωδίας των Τεμπών, η οποία άλλαξε τον σχεδιασμό για τα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα στη χώρα μας, καθώς στο προσκήνιο βρέθηκε η ολοκλήρωση συμβάσεων έργων σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ETCS, καθώς και η προκήρυξη διαγωνισμών που άπτονται της ασφαλούς λειτουργίας του μέσου.

ΕΚΤΡΟΧΙΑΣΜΟΣ

Τώρα προέκυψε και η μεγάλη καταστροφή του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης από τις πλημμύρες στην Θεσσαλία, που πιθανόν θα εκτροχιάσει όλο το πρόγραμμα της ΕΡΓΟΣΕ. Ο εκπρόσωπος των Φίλων του Προαστιακού Σιδηρόδρομου Βασίλης Γκλαβάς δεν έκρυψε την ανησυχία του στην «Π», λέγοντας ότι ότι μετά τις πλημμύρες στη Θεσσαλία αναμένεται πάγωμα ή και αναβολή των μεγάλων σχεδιαζόμενων σιδηροδρομικών έργων για το μέλλον, αφού προέχει η αποκατάσταση των υποδομών.

Το κόστος αποκατάστασης μπορεί να φτάσει έως και τα 200 εκ ευρώ, σύμφωνα με την πρόσφατη δήλωση του διευθύνοντα του ΟΣΕ. Αν λάβουμε υπόψη ότι ακόμα δεν υπάρχει επίσημη απόφαση από την ΕΕ για τη χρηματοδότηση αυτών, μάλλον τα πράγματα δεν εξελίσσονται ομαλά.
Παράλληλα, ο κ. Γκλαβάς επανέλαβε την πάγια θέση των Φίλων του Προαστιακού, ότι δηλαδή, η υπογειοποίηση του σιδηροδρόμου στην Πάτρα με κατασκευή στάσεων σε ένα τόσο μεγάλο μήκος είναι ένα έργο πολυδάπανο, ενεργειακά κοστοβόρο, μακράς διάρκειας όχλησης κατά την κατασκευή, το οποίο έχει αυξημένο συντελεστή δυσκολίας λόγω του υπεδάφους στο παραλιακό μέτωπο, ενώ η συντήρηση και η λειτουργία θα απαιτεί τεράστια κονδύλια.

ΧΩΡΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

Παράλληλα, ένα ακόμα πρόβλημα που θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και σε πάγωμα τους εν εξελίξει διαγωνισμούς, είναι το γεγονός ότι δεν έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση των έργων. Οπως έχει αποκαλύψει η «Πελοπόννησος» για το έργο της υπογειοποίησης της γραμμής στην Πάτρα, αναζητείται ακόμα χρηματοδοτικό σχήμα, με την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να βρίσκεται σε αναμονή διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2021-2027 ή στο Connecting Europe Facilities II (CEF II) που αφορά μεταφορικά και ενεργειακά έργα.

Εν τούτοις, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τα εν λόγω έργα θα αποτελέσει μία αρκετά δύσκολη άσκηση, τόσο για την ηγεσία του υπουργείου όσο και της ΕΡΓΟΣΕ, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύστερα από την τραγωδία στα Τέμπη και τη δικαστική εμπλοκή για την «αμαρτωλή» σύμβαση 717/2014, φαίνεται να είναι πιο διστακτική ως προς την ένταξη των σιδηροδρομικών έργων της χώρας μας στα χρηματοδοτικά της εργαλεία.