Πνιγμοί στις ελληνικές θάλασσες: Γιατί έχουμε περίπου 300 το χρόνο;
Παρά τη θαλάσσια κουλτούρα, η Ελλάδα μετρά εκατοντάδες θανάτους κάθε χρόνο – Ποιες είναι οι βασικές αιτίες και τι πρέπει να αλλάξει
Ο πνιγμός αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αιτίες ακούσιου θανάτου παγκοσμίως, με τη χώρα μας να βρίσκεται σταθερά στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης σε πνιγμούς ανά εκατομμύριο κατοίκων. Η θλιβερή αυτή πρωτιά προκαλεί εύλογα ερωτήματα, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τη μακραίωνη ναυτική παράδοση, την αυξημένη εξοικείωση του πληθυσμού με το υγρό στοιχείο και τη συνεχή επαφή με τη θάλασσα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), στην Ελλάδα καταγράφονται πάνω από 300 πνιγμοί ετησίως. Μάλιστα, το καλοκαίρι του 2023 ο αριθμός των θυμάτων ξεπέρασε τους 350, με περίπου 8 στους 10 θανάτους να σημειώνονται σε παραλίες χωρίς ναυαγοσώστη.
Θύματα κάθε ηλικίας, με έμφαση στους ηλικιωμένους
Ανησυχητική είναι η διαπίστωση ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων είναι άνω των 65 ετών, μια ηλικιακή ομάδα που ενδέχεται να υποτιμά τους κινδύνους ή να έχει υποκείμενα νοσήματα. Παράλληλα, δεν λείπουν οι τραγικές περιπτώσεις μικρών παιδιών, ειδικά σε περιβάλλοντα χωρίς επίβλεψη από ενήλικες. Η απουσία οργανωμένης επιτήρησης και βασικής εκπαίδευσης σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας αφήνει ανοικτό ένα επικίνδυνο κενό.
Πολυπαραγοντικά τα αίτια – Κοινός παρονομαστής η ανθρώπινη αμέλεια
Η πρόληψη των πνιγμών δεν είναι ένα ανέφικτο σενάριο. Στην πλειονότητά τους, τα περιστατικά αυτά είναι προβλέψιμα και αποτρέψιμα. Οι βασικότερες αιτίες περιλαμβάνουν:
Υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων: Ιδίως άνδρες μέσης ηλικίας επιχειρούν να κολυμπήσουν μεγάλες αποστάσεις ή να μπουν σε ταραγμένα νερά χωρίς να αξιολογούν τους πραγματικούς κινδύνους.
Κατανάλωση αλκοόλ: Περίπου 25% έως 30% των θανατηφόρων περιστατικών σχετίζονται με κατανάλωση αλκοόλ πριν ή κατά τη διάρκεια της κολύμβησης.
Ιατρικά προβλήματα: Άτομα που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή ή πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις κινδυνεύουν περισσότερο, ειδικά χωρίς ιατρική καθοδήγηση.
Άγνοια βασικών κινδύνων: Πολλοί λουόμενοι δεν γνωρίζουν τι είναι τα θαλάσσια ρεύματα, πώς να προσανατολιστούν ή να ζητήσουν βοήθεια μέσα στο νερό.
Οι παραλίες χωρίς ναυαγοσώστες κοστίζουν ζωές
Το πρόβλημα επιτείνεται από την ανεπάρκεια ναυαγοσωστικής κάλυψης, καθώς πολλές παραλίες – ακόμα και δημοφιλείς – δεν διαθέτουν εκπαιδευμένους ναυαγοσώστες. Η σχετική νομοθεσία προβλέπει παρουσία ναυαγοσώστη μόνο για παραλίες με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, αφήνοντας απροστάτευτους χιλιάδες λουόμενους.
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις οι συμβάσεις των ναυαγοσωστών καθυστερούν να υπογραφούν, με αποτέλεσμα πολλές παραλίες να μένουν ακάλυπτες ακόμα και εν μέσω τουριστικής αιχμής.
Πρόληψη και εκπαίδευση: Το κλειδί για τη σωτηρία ζωών
Η Ελλάδα, ως παραθαλάσσια χώρα με έντονη τουριστική δραστηριότητα, οφείλει να επενδύσει στην πρόληψη, την ενημέρωση και την επιτήρηση. Η ένταξη της εκπαίδευσης πρώτων βοηθειών και βασικής θαλάσσιας ασφάλειας στα σχολεία, η αυστηρή εποπτεία των παραλιών και η ενίσχυση της ναυαγοσωστικής παρουσίας είναι μερικά από τα μέτρα που μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Επιπλέον, μια εθνική εκστρατεία ευαισθητοποίησης για την ασφάλεια στο νερό, που να απευθύνεται τόσο σε Έλληνες όσο και σε ξένους επισκέπτες, κρίνεται απαραίτητη – ιδιαίτερα σε μια περίοδο που η χώρα προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες ετησίως.
Όχι άλλοι χαμένοι άνθρωποι στη θάλασσα
Κάθε θάνατος από πνιγμό δεν είναι απλώς μια στατιστική. Είναι μια τραγωδία που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί. Η αναγνώριση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα. Το επόμενο – και πιο ουσιαστικό – είναι η λήψη αποφάσεων που θα θέσουν την ανθρώπινη ζωή πάνω απ’ όλα. Η θάλασσα είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας – δεν πρέπει να γίνει παγίδα θανάτου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
