Unesco: Η Οδησσός στα μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, παρά τις αντιρρήσεις Ρωσίας

Στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς πρόσθεσε η Unesco την πόλη της Οδησσού στην Ουκρανία.

Unesco

Τα 21 κράτη μέλη της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς ενέκριναν τον χαρακτηρισμό με έξι ψήφους υπέρ, μία κατά και 14 αποχές.

«Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, αυτή μας η απόφαση ενσαρκώνει τη συλλογική μας αποφασιστικότητα να διασφαλίσουμε ότι αυτή η πόλη θα διαφυλαχθεί από περαιτέρω καταστροφή», δήλωσε η γενική διευθύντρια της Unesco Audrey Azoulay.

Η Ρωσία προσπάθησε επανειλημμένα να καθυστερήσει την ψηφοφορία και κατήγγειλε την τελική απόφαση, λέγοντας ότι η μόνη απειλή για την Οδησσό προερχόταν από το «εθνικιστικό καθεστώς στην Ουκρανία».

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ζήτησε την καταχώριση τον Οκτώβριο για να προστατεύσει την πόλη από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, χαιρέτισε την απόφαση.

«Είμαι ευγνώμων σε όλους εκείνους που βοηθούν στην προστασία του ”μαργαριταριού” μας από τις επιθέσεις των Ρώσων εισβολέων», έγραψε στο Twitter την Τετάρτη. Η Οδησσός περιγράφεται συχνά ως το «μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας» της Ουκρανίας.

Σημειώνεται πως καθ’ όλη τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής, οι Ουκρανοί έσπευσαν να προστατεύσουν τα μνημεία και τα κτίρια της πολύπαθης πόλης, τοποθετώντας σάκους με άμμο και οδοφράγματα.

Η πόλη προστέθηκε επίσης στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς που κινδυνεύουν, κάτι που η Unesco λέει ότι «της δίνει πρόσβαση σε ενισχυμένη τεχνική και οικονομική διεθνή βοήθεια» για την προστασία ή, εάν χρειαστεί, την αποκατάστασή της.

Η οργάνωση πρόσθεσε ότι είχε ήδη βοηθήσει με επισκευές στο μουσείο Καλών Τεχνών της Οδησσού καθώς και το μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της πόλης μετά από από ζημιές που υπέστησαν στην αρχή του πολέμου.

Unesco

 

Η Οδησσός «άνθισε» όταν η Ρωσική αυτοκράτειρα Αικατερίνη η Μεγάλη όρισε στα τέλη του 18ου αιώνα ότι θα ήταν η σύγχρονη θαλάσσια πύλη της χώρας. Η τοποθεσία της στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας της επέτρεψε να γίνει ένα από τα πιο σημαντικά λιμάνια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αλλά η έκταση της ρωσικής πολιτιστικής επιρροής στην πόλη είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα.

Ένα σχέδιο απόφασης πριν από την ψηφοφορία της Unesco που περιέγραφε την αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ ως ιδρύτρια της  πόλης, προκάλεσε την οργή της Ουκρανίας. Ο υπουργός Πολιτισμού της Ουκρανίας Ολεξάντρ Τκατσένκο και ο δήμαρχος της Οδησσού Γκενάντι Τρουκάνοφ, σε μια ανοιχτή επιστολή που μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο, το αμφισβήτησαν, λέγοντας ότι η πόλη άκμασε πολύ πριν από την άφιξη της Ρωσίδας αυτοκράτειρας.

«Η συνεχής ανάπτυξη της Οδησσού ως πόλης-λιμάνι χρονολογείται από τον 15ο αιώνα», ανέφεραν και  πρόσθεσαν πως η πόλη ήταν γνωστή ως Hadzhybei.

Στη Μόσχα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε μια ομάδα δυτικών χωρών ότι προχώρησαν σε μια απόφαση με «πολιτικά κίνητρα» κατά παράβαση των τυπικών διαδικασιών. «Ετοιμάστηκε βιαστικά, χωρίς να τηρούνται τα τρέχοντα υψηλά πρότυπα της Unesco», ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών, τονίζοντας ότι μόλις έξι χώρες ψήφισαν υπέρ.

Η Μόσχα επεσήμανε «το ένδοξο ιστορικό παρελθόν της Οδησσού ως μέρος του ρωσικού κράτους» και επέμεινε ότι «η μόνη απειλή» που αντιμετώπισε η Οδησσός ήταν από «το εθνικιστικό καθεστώς στην Ουκρανία» που κατέστρεψε μια σειρά από μνημεία στην πόλη.

Τον Δεκέμβριο, οι ουκρανικές αρχές στην Οδησσό γκρέμισαν ένα άγαλμα της Αικατερίνης Β’ στο πλαίσιο των προσπαθειών τους να απορωσοποιήσουν την πόλη, μετά από δημοσκόπηση των κατοίκων για το τι να κάνουν με αυτό.

Έξι άλλες ουκρανικές τοποθεσίες έχουν ήδη εγγραφεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, συμπεριλαμβανομένου του καθεδρικού ναού της Αγίας Σοφίας στο Κίεβο και του ιστορικού κέντρου της δυτικής πόλης Λβιβ.