Βουλή – Πρόταση Μομφής: Πότε θα διεξαχθεί τελικά η ψηφοφορία – Πως θα μιλήσουν οι πολιτικοί αρχηγοί

Ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί μέχρι το βράδυ της Κυριακής 30/01/2022, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής

Βουλή

Την Κυριακή 30/01/2022, στις 10.30 το βράδυ, αναμένεται να ξεκινήσει σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες η ψηφοφορία επί της πρότασης μομφής που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας και 84 βουλευτές του κόμματός του.

Λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία, η διαδικασία θα εξελιχθεί σε τρία μέρη, καθώς κάθε φορά θα προσέρχονται στην αίθουσα να ψηφίσουν 100 βουλευτές, με αλφαβητική σειρά. Ο αρχικός προγραμματισμός ήταν η ψηφοφορία να ξεκινήσει στις 21:00, αλλά κρίθηκε σκόπιμο να οριστεί πιο αργά, προκειμένου να υπάρχει ο χρόνος προκειμένου να μιλήσουν όσο γίνεται περισσότεροι, αφού στον κατάλογο έχουν εγγραφεί για να πάρουν τον λόγο πάνω από… 220 βουλευτές – αν και στην πράξη αναμένεται να μιλήσουν γύρω στους 140 με 150 αφού δεν θα φτάσει ο χρόνος για τους υπόλοιπους.

Πριν την ψηφοφορία, θα έχουν προηγηθεί οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, ξεκινώντας παραδοσιακά (χωρίς να είναι δεσμευτικό αλλά έτσι είθισται) με αντίστροφη σειρά από την κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων, δηλαδή πρώτος αναμένεται να πάρει το λόγο ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάννης Βαρουφάκης, ακολούθως ο επικεφαλής της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, μετά ο γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος Δημήτρης Κουτσούμπας, έπειτα ο επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής Μιχάλης Κατρίνης, προτελευταίος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας και τελευταίος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον οποίο θα κλείσει και ο κύκλος των ομιλητών.

Θυμίζουμε ότι η πρόταση μομφής κατατέθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ με το αιτιολογικό ότι η κυβέρνηση αδυνατεί να διαχειριστεί μια σειρά από κρίσεις όπως είναι η πανδημία, η πρόσφατη κακοκαιρία και η ακρίβεια στην αγορά. Όπως τόνισε ο κ. Τσίπρας την Πέμπτη το μεσημέρι που ανακοίνωσε την κίνησή του, «μια γνωστή εδώ και μέρες κακοκαιρία έθαψε στο χιόνι ολοκληρωτικά και οριστικά το επιτελικό κράτος Μητσοτάκη. Κάθε ώρα που μιλάμε και παραμένει η κυβέρνηση στην εξουσία, 4 με 5 συμπολίτες μας χάνουν τη ζωή τους».

Τι σημαίνει όμως στην πράξη η πρόταση που κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ; Καταρχάς πρόταση μομφής ή πρόταση δυσπιστίας ονομάζεται στον χώρο της πολιτικής η διαδικασία που απαιτείται για την καθαίρεση μιας κυβέρνησης (ή ενός μέλους της εάν στρέφεται μονάχα εναντίον του, όπως είχε γίνει επίσης από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα τον Οκτώβριο του 2020) από θέση ευθύνης όταν θεωρηθεί ότι αυτή είναι ανεπαρκής, δεν εκπληρώνει ορθά τις υποχρεώσεις της ή είναι επιζήμια για τη χώρα. Το καθεστώς που διέπει στο ελληνικό πολιτικό σύστημα τον τρόπο κατάθεσης μιας τέτοιας πρότασης, προβλέπει το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής.

Ειδικότερα, το άρθρο 84 του Συντάγματος, αναφέρει στη δεύτερη παράγραφο:

«H Bουλή μπορεί με απόφασή της να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την Κυβέρνηση ή από μέλος της. […] H πρόταση δυσπιστίας πρέπει να είναι υπογραμμένη από το ένα έκτο τουλάχιστον των βουλευτών (σ.σ. δηλαδή τουλάχιστον από 50, εν προκειμένω στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ την υπέγραψαν και οι 85 που διαθέτει το κόμμα) και να περιλαμβάνει σαφώς τα θέματα για τα οποία θα διεξαχθεί η συζήτηση».

Ακολούθως αναφέρεται ότι «η συζήτηση για την πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας αρχίζει μετά δύο ημέρες από την υποβολή της σχετικής πρότασης, εκτός αν η Kυβέρνηση ζητήσει να αρχίσει αμέσως η συζήτηση, η οποία δεν μπορεί να παραταθεί πέρα από τρεις ημέρες από την έναρξή της».

Η κυβέρνηση διά του υπουργού Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη που βρισκόταν στην αίθουσα της Ολομέλειας όταν ανακοινώθηκε η πρόταση ζήτησε να ξεκινήσει η τριήμερη συζήτηση άμεσα. Πράγματι, η διαδικασία ξεκίνησε χθες λίγο μετά τις έξι το απόγευμα.

Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι «η ψηφοφορία για την πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας διεξάγεται αμέσως μόλις τελειώσει η συζήτηση», αλλά μπορεί και να αναβληθεί για σαράντα οκτώ ώρες, αν το ζητήσει η Kυβέρνηση. Πρόταση εμπιστοσύνης δεν μπορεί να γίνει δεκτή, αν δεν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, η οποία δεν επιτρέπεται να είναι κατώτερη από τα δύο πέμπτα του όλου αριθμού των βουλευτών. Πρόταση δυσπιστίας γίνεται δεκτή, μόνο αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, τουτέστιν 120 βουλευτές. Κατά την ψηφοφορία για της πιο πάνω προτάσεις ψηφίζουν οι Yπουργοί και Yφυπουργοί που είναι μέλη της Bουλής.

Όπως αναφέρει ο Κανονισμός της Βουλής στο άρθρο 142, η πρόταση δυσπιστίας υποβάλλεται στον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου σε δημόσια συνεδρίαση της Βουλής. Η σχετική συζήτηση αρχίζει με την ομιλία δύο βουλευτών από εκείνους που υπογράφουν την πρόταση δυσπιστίας (εν προκειμένω του ΣΥΡΙΖΑ, όπου μίλησαν χθες ο Δημήτρης Τζανακόπουλος και η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου), ενώ υπάρχουν και δύο σημαντικές λεπτομέρειες.

Πρώτον, ότι η κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να μετατρέψει την πρόταση μομφής κατά του υπουργού της σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση συνολικά (όπως συμβαίνει για κάθε κυβέρνηση μόλις κερδίσει τις εθνικές εκλογές και συγκληθεί η νέα Βουλή) και δεύτερον, ότι δεν μπορεί να υποβληθεί από την αντιπολίτευση νέα πρόταση δυσπιστίας εάν δεν περάσει ένα εξάμηνο από την απόρριψη της προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός εάν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Θυμίζουμε ότι η τελευταία πρόταση μομφής είχε κατατεθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα τον Οκτώβριο του 2020, άρα προφανώς και έχει παρέλθει το εξάμηνο.