ΤΑΙΠΕΔ: Πώς θα λειτουργεί το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών

Η πρωτοβουλία αυτή, όπως ανακοινώθηκε παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νάξο, αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα για τη βιώσιμη ανάπτυξη των ελληνικών νησιών.

ΤΑΙΠΕΔ

Το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, που ιδρύθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ, αποτελεί μία στρατηγική πρωτοβουλία για τη μετάβαση των ελληνικών νησιών σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο. Το Ταμείο στοχεύει στη χρηματοδότηση δράσεων που θα προωθήσουν την ενεργειακή αυτονομία, την πράσινη ανάπτυξη και τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των νησιών, ενισχύοντας ταυτόχρονα την κοινωνική και οικονομική συνοχή.

H Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ έχει αναλάβει τη διαχείριση του έργου (project management), καθώς ορίστηκε από την Κυβερνητική Επιτροπή ως φορέας ωρίμανσης των έργων, διενέργειας των διαγωνισμών και παρακολούθησης της εκτέλεσης των συμβάσεων.

Κύριοι Στόχοι

  • Μείωση εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα με αύξηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
  • Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
  • Μείωση κόστους ενέργειας για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές περιοχές.
  • Δημιουργία θέσεων εργασίας και νέων βιομηχανικών κλάδων σχετικών με την πράσινη μετάβαση.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του Ταμείου θα επιμεριστεί σε τρεις πυλώνες, όπως ορίστηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και περιλαμβάνουν συγκεκριμένες δράσεις.

Πυλώνες Δράσης

Οι τρεις πυλώνες είναι:

1. Νέες ΑΠΕ

2. Διασυνδέσεις νησιωτικού δικτύου

3. Εγκαταστάσεις για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ.

Οι δράσεις που έχουν προτεραιοποιηθεί να υλοποιηθούν αφορούν στα εξής:

* Φωτοβολταϊκά συστήματα σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μπαταρίας για ενεργειακή αυτονομία

* Υβριδικά συστήματα ΑΠΕ

* Υπεράκτια αιολικά πάρκα και νησιωτική διασύνδεση

* Εγκατάσταση αυτόνομων συστημάτων αποθήκευσης

* Αφαλατώσεις/Αντλιοταμίευση/φράγματα/ταμιευτήρες πολλαπλών χρήσεων

* Διασυνδέσεις και ηλεκτρολογικές υποδομές στα Δωδεκάνησα

* Υποθαλάσσιες διασυνδέσεις νησιών στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα

* Υποδομές ηλεκτροδότησης ελλιμενισμένων πλοίων από την ξηρά (cold ironing)

* Σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Σύμφωνα με το ΤΑΙΠΕΔ, η χώρα θα ετοιμάσει τις προτάσεις της για τις παραπάνω δράσεις εντός τριών μηνών και θα τις αποστείλει προς έγκριση, αφού πραγματοποιηθεί η εξειδίκευση τους. Στη συνέχεια, θα ξεκινήσει, σταδιακά, η ωρίμανση των έργων, παράλληλα με την οριστικοποίηση της τελικής μορφής των επιμέρους δράσεων. Στόχος είναι τα πρώτα έργα, που θα ωριμάσει η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ, να δημοπρατηθούν έως τα τέλη του γ’ τριμήνου 2025. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2032, οπότε και θα έχουν δημοπρατηθεί όλες οι δράσεις.

Τα νέα έργα που θα υλοποιηθούν μέσω του Ταμείου, προωθούν ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, συμβάλλοντας παράλληλα στην οικονομική και κοινωνική συνοχή και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Από τις δράσεις θα ωφεληθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και ο πρωτογενής τομέας, καθώς θα επιτευχθεί:

-Μείωση της εξάρτησης από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα.

-Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αντικαθιστώντας την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα με καθαρές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

-Μείωση του λειτουργικού, και ιδιαίτερα του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και των γεωργικών δραστηριοτήτων, με παράλληλη βελτίωση της πρόσβασης στην ηλεκτρική ενέργεια σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές.

-Διασφάλιση της ενεργειακής αυτονομίας, με την αποθήκευση της πλεονάζουσας ενέργειας που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

-Δημιουργία νέων βιομηχανικών κλάδων που αφορούν στην πράσινη μετάβαση, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της εθνικής βιομηχανίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.