Άνοια: Τα πασίγνωστα φάρμακα που αυξάνουν τον κίνδυνο

Οι ερευνητές από την Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας διαπίστωσαν ότι τα άτομα που κατανάλωναν τους αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) για πάνω από τεσσεράμισι χρόνια διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας έως και 33%.

Άνοια

Τη μακρόχρονη χρήση ορισμένων φαρμάκων για την ανακούφιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης συσχετίζει με την εμφάνιση της γνωστικής έκπτωσης μια νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Neurology.

Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές από την Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας διαπίστωσαν ότι τα άτομα που κατανάλωναν τους αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) για πάνω από τεσσεράμισι χρόνια διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας έως και 33%.

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση εμφανίζεται σε έναν στους τρεις ενήλικες και προκαλείται όταν το οξύ του στομάχου ρέει αντίθετα και προς τον οισοφάγο, που έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή της επιφανειακής στιβάδας που καλύπτει το εσωτερικό του οισοφάγου (βλεννογόνος) και την εμφάνιση, κατά κύριο λόγο, της αίσθησης καύσου και καούρες στο στομάχι. Πρόκειται για μια αρκετά συχνή πάθηση, που η αντιμετώπισή της μπορεί να γίνει φυσικά, με αλλαγές στη διατροφή, ή με φαρμακευτικές αγωγές.

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) μειώνουν το οξύ του στομάχου στοχεύοντας στα ένζυμα στην επένδυση του στομάχου που παράγουν το γαστρικό οξύ.

Πού εστίασε η μελέτη

Η ερευνητική ομάδα διερεύνησε 5.712 άτομα, ηλικίας άνω των 45 ετών, όταν και έλαβαν μέρος αρχικά στη μελέτη στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε διαγνωστεί με άνοια στο εναρκτήριο σημείο της μελέτης, η οποία διήρκησε μέχρι το 2011, όποτε και ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν τα 75 έτη.

Για να διερευνηθεί η λήψη των συγκεκριμένων φαρμάκων, οι ερευνητές εξέτασαν εκτενώς τα φάρμακα των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια των ελέγχων της μελέτης. Μεταξύ αυτών, 1.490 (26%) είχαν καταναλώσει αυτά τα φάρμακα. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν με βάση τη διάρκεια της χρήσης των φαρμάκων τους.

Κατά τη διάρκεια της μέσης παρακολούθησης των περίπου 5,5 ετών, 585 συμμετέχοντες (10%) εμφάνισαν άνοια. Σε μια προσαρμοσμένη ανάλυση που έλαβε υπόψη και άλλους παράγοντες, όπως την ηλικία, το φύλο και τις καταστάσεις της υγείας τους, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν τα φάρμακα για περισσότερα από 4,4 χρόνια είχαν 33% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε σύγκριση με όσους δεν τα χρησιμοποιούσαν. Αξίζει να σημειωθεί ότι η λήψη αυτών των φαρμάκων για λιγότερο από 4,4 χρόνια δεν αύξησε τον κίνδυνο άνοιας.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η λήψη αυτών των φαρμάκων για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερο επίπεδο βιταμίνης Β12, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές στον εγκέφαλο.

Επιπροσθέτως, προηγούμενες μελέτες σε εργαστηριακά ποντίκια είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ορισμένες αγωγές για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση θα μπορούσαν να συνδέονται με με τη συσσώρευση μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται βήτα αμυλοειδές στον εγκέφαλο, η οποία παρατηρείται σε άτομα που πάσχουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Η Δρ Kamakshi Lakshminarayan, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα συμπεραίνει: «Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματά μας και να διερευνηθούν οι λόγοι για την πιθανή σχέση μεταξύ της μακροχρόνιας χρήσης αναστολέων αντλίας πρωτονίων και του υψηλότερου κινδύνου άνοιας. Είναι σημαντικό τα άτομα που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα να μιλούν με το γιατρό τους πριν προβούν σε οποιαδήποτε αλλαγή, για να συζητήσουν την καλύτερη θεραπεία για αυτούς και επειδή η απότομη διακοπή αυτών των φαρμάκων μπορεί να οδηγήσει σε χειρότερα συμπτώματα»