Δ. Παπανικολάου: «Οταν κοιτάς τα κύπελλα μεγαλώνει ο εγωισμός»

Βαγγέλης Γερογιάννης

Ο Δημήτρης Παπανικολάου υπήρξε ένας από τους κορυφαίους Ελληνες μπασκετμπολίστες τη δεκαετία του ’90 και του 2000.

Το ταλέντο του είχε φανεί από νεαρή ηλικία με αποτέλεσμα να αποκτηθεί μόλις σε ηλικία 18 ετών από τον Ολυμπιακό και να παίξει 7 χρόνια στους «ερυθρόλευκους».

Ακολούθησε ο Παναθηναϊκός, η ΑΕΚ, άλλες ομάδες και φυσικά η Εθνική. Μάλιστα, το 2007 έγινε ο πρώτος Ελληνας μπασκετμπολίστας που αγωνίστηκε στις τρεις μεγάλες ελληνικές ομάδες και ο μοναδικός Ελληνας που έχει κατακτήσει 2 φορές το triple crown (Ευρωλίγκα, πρωτάθλημα και κύπελλο), με διαφορετικές ομάδες: το 1997 με τον Ολυμπιακό και το 2007 με τον Παναθηναϊκό.
Ομως ο Δημήτρης επέλεξε να γίνει κορυφαίος και σε ένα άλλο πεδίο. Τον Σεπτέμβριο του 2021 ανακοίνωσε πως διαγνώστηκε στο φάσμα του αυτισμού και λίγο αργότερα πως και η κόρη του Αρια είχε διαγνωστεί σε ηλικία 3,5 ετών (τώρα είναι 18).
Από τότε ξεκινάει ένας αγώνας ενημέρωσης για τη διαφορετικότητα με σκοπό να βοηθήσει όσο το δυνατόν περισσότερους γονείς και παιδιά. Πραγματοποιεί ομιλίες σε όλη την Ελλάδα, είναι ιδρυτής του προγράμματος UniquAll, ενώ πρόσφατα έγραψε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «11:11, Ολοι μοναδικοί – όλοι ίσοι», που βρήκε μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο.
Γι΄ αυτό και η συνέντευξη περιέχει πολύ περισσότερο το ανθρώπινο στοιχείο, παρά το μπάσκετ.

– Τι είναι αυτό που λες κυρίως στους μαθητές όταν κάνεις ομιλίες στα σχολεία;
«Λέω στα παιδιά που μιλάω σε διάφορα σχολεία, ότι πρώτα πρέπει να κοιτάζουν τα μαθήματά τους και μετά την μπάλα. Γιατί μετά τα 35 που θα σταματήσει κάποιος, θα πρέπει να γνωρίζει κι άλλα πράγματα και όχι πώς να παίζει μια μπάλα. Είναι πολύ σημαντικό το σχολείο, οι δεξιότητες και μετά ο αθλητισμός».
– Εχω την αίσθηση ότι η ζωή σας χωρίζεται σε δύο μέρη. Στη μεγάλη καριέρα στο μπάσκετ και μετά σε μία αποστολή. Εγινε κάτι μέσα σας που το προκάλεσε όλο αυτό;
«Προσαρμόζεσαι στις καταστάσεις της ζωής. Όπως έχω πει δημόσια, έχω μια κόρη στο φάσμα του αυτισμού, οπότε οι ομιλίες, οι δράσεις και όλα αυτά ήρθαν βιωματικά σαν επακόλουθο τον καταστάσεων που έχουμε περάσει εμείς για να βοηθήσουμε κι άλλους ανθρώπους να το ξεπεράσουν. Προσαρμόζεσαι και όταν μιλάμε για οικογένεια και παιδιά, είναι το νούμερο ένα».
– Στις ομιλίες σας αναφέρεστε αποκλειστικά σ’ αυτό το θέμα;
«Εξαρτάται τι μου ζητούν. Για παράδειγμα, κάποιες εταιρείες μού ζητούν να μιλήσω για τη διαφορετικότητα, όμως οι περισσότεροι θέλουν να μιλήσω για το ομαδικό πνεύμα, για την ηγεσία, για την αυτοβελτίωση, για τους στόχους».
  – Τι σας ρωτούν περισσότερο τα παιδιά στο σχολείο;
«Παρότι προφανώς τα σημερινά παιδιά δεν με γνωρίζουν, παρά μόνο αν γκουγκλάρουν, με ρωτούν για τους σημερινούς παίκτες, για τις ομάδες και πάντα έχουν έναν θαυμασμό που πηγαίνει ένας μπασκετμπολίστας στο σχολείο και ας είναι παλαίμαχος».
– Η διάγνωση για την κόρη σας, επηρέασε την κατανόησή σας για τον εαυτό σας και γενικότερα για τον κόσμο;
«Πολύ. Επαναπροσδιορίζεις τα πάντα. Μετά τα κύπελλα και τις επιτυχίες, καταλαβαίνεις ότι δεν πρέπει να μείνεις σ’ αυτό, γιατί ναι μεν έχει μια μεγάλη προσπάθεια, αλλά συνεπάγεται και κάποια προσόντα. Αλλά υπάρχουν και άνθρωποι με λιγότερα προσόντα που επίσης πρέπει να επιβραβεύονται. Αν η προσπάθεια δεν οδηγεί σε μετάλλιο, πρέπει να ενθαρρύνουμε αυτά τα παιδιά να συνεχίσουν να προσπαθούν και να τους βοηθάμε να πιάνουν το ταβάνι τους. Ετσι λοιπόν, στον επαναπροσδιορισμό που έκανα, είπα ότι εγώ πλέον ως Δημήτρης, δεν θαυμάζω μόνο το 1% των ανθρώπων που κατακτούν τίτλους, αλλά θαυμάζω και τους ανθρώπους που προσπαθούν παρότι δεν τους γνωρίζει κανένας. Η αναγνωρισιμότητα δεν συνεπάγεται αναγκαία και σπουδαιότητα».
– Αυτό φαντάζομαι είναι κάτι που το λέτε και στα παιδιά…
«Φυσικά και το λέω. Για παράδειγμα, οι γονείς μου μεγάλωσαν πολύ φτωχικά. Ο πατέρας μου έκανε 4 χλμ. για να πάει στο σχολείο χωρίς παπούτσια, η μητέρα μου γεννήθηκε πάρα πολύ φτωχή. Γιατί εγώ που έπαιζα μπάσκετ να είμαι πιο σπουδαίους από εκείνους; Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν σπουδαία πράγματα και απλά δεν τους γνωρίζει ο κόσμος».
– Ισχύει ότι έχετε δώσει όλα τα κύπελλα και τα μετάλλια που έχετε κατακτήσει;
«Ετσι είναι, δεν έχω τίποτα. Όταν τα κοιτάς μεγαλώνει ο εγωισμός. Εχουν μείνει μόνο κάτι λίγα που βρίσκονται στο πατρικό μου. Κάποια στιγμή θα φύγουν κι αυτά».
– Ξέρετε, ο πολύς κόσμος δεν το καταλαβαίνει αυτό και του φαίνεται περίεργο…
«Όταν μιλάς και ασχολείσαι συνέχεια με το παρελθόν, παύεις να είσαι δημιουργικός για το μέλλον. Να είναι οδηγός ναι, αλλά μόνο αυτό. Από τα αντικείμενα, έχω κρατήσει ένα από το Gazzetta, που με είχε βραβεύσει ως τον άνθρωπο που εμπνέει για το 2023. Μου έδωσαν κάποιοι γονείς ένα βραβείο, οπότε αυτά σημαίνουν κάτι και τα έχω κρατήσει. Υπάρχει το μετάλλιο επειδή κέρδισες τους άλλους, υπάρχει και το μετάλλιο που βοηθάς και εκείνους να κερδίσουν. Το δεύτερο πλέον το θεωρώ πιο σημαντικό».
– Υπάρχει κάποια στιγμή στις ομιλίες σας που σας συγκίνησε περισσότερο;
«Το καλό είναι πως όταν μιλάμε σε σχολεία και σε οργανισμούς, υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν το coming out. Λένε “και εγώ, και εγώ”, το βλέπουν οι συνάδελφοί τους, γίνονται πιο δεκτικοί μαζί τους. Υπάρχουν κάποιοι που βιώνουν παρόμοιες ιστορίες στο σπίτι και δακρύζουν. Ζω αρκετές συγκινητικές στιγμές και εκεί, αλλά και με μηνύματα που μου στέλνουν μετά. Βοηθάμε τους ανθρώπους να βγαίνουν από το καβούκι τους ή να πάνε στο γιατρό που το καθυστερούσαν, αποδεχθούν μια κατάσταση πιο γρήγορα».
– Και το δικό σας coming out έγινε πριν από τρία χρόνια…
«Ναι, το πρώτο μου post ήταν στις 13 Σεπτεμβρίου 2021. Όπως εξηγώ και στο βιβλίο μου, έβαλα τον εαυτό μου μπροστά για να προστατεύσω το παιδί μου και άλλα παιδιά. Εκείνη την περίοδο δεν είχα την άδεια της γυναίκας μου να πω για τη μικρή. Και είπα για μένα. Και σε εκείνη τη φωτογραφία την πρώτη, έχω μαζί μου στον Νίκο Γκάλη και τον Γιάννη Αντετοκούνμπο».
– Η κοινή εμπειρία με την κόρη σας έπαιξε ρόλο στη σχέση σας;
«Οι γονείς με τα παιδιά, είτε είναι σε αυτισμό, είτε όχι, έχουν ένα δέσιμο. Το ίδιο έχω και εγώ. Και επειδή η κόρη μου πέρασε κάποιες δύσκολες καταστάσεις με μπούλινγκ, απορρίψεις, αποφάσισα να γίνω πιο δημιουργικός και να γυρίσω λίγο τον κόσμο τούμπα, προκειμένου να βελτιωθούν οι συμπεριφορές και προς εκείνη, αλλά και προς τα άλλα παιδιά. Αυτά τα τρία χρόνια, έχουμε κάνει καλά βήματα».
– Αν μπορούσατε να δώσετε μια συμβουλή σε κάποιον που βρίσκεται στο φάσμα, ή αντιμετωπίζει μια τέτοια κατάσταση με το παιδί του, ποια θα ήταν;
«Το σύνθημά μου είναι ότι δεν πεθαίνει κανείς από αυτισμό. Πεθαίνει από αποκλεισμό, οπότε δεν είναι μια ασθένεια με την οποία θα κινδυνεύσει το παιδί του. Κινδυνεύει κυρίως από τους άλλους και εμείς προσπαθούμε να εκπαιδεύσουμε τους άλλους. Οπότε, ψυχραιμία και δουλειά».
– Θα ήθελα να μου πείτε περισσότερες λεπτομέρειες για το πρόγραμμα UniquAll, που στηρίζουν ο Νίκος Γκάλης και ο Γιάννης Αντετοκούμπο…
«Είναι μια ακαδημία που έχουμε για την ανάπτυξη νευροδιαφορετικών παιδιών. Απασχολούμε 60 οικογένειες στο φάσμα του αυτισμού. Εννοείται πως δεν πληρώνουν οι γονείς, μας στηρίζουν χορηγοί τα τελευταία τρία χρόνια και είδαμε ότι μέσα από τα ομαδικά σχήματα γίνεται πολύ καλή δουλειά. Βελτιώνουν την αλληλεπίδραση, γυμνάζονται, κάνουν παρέες. Είναι η πρώτη δημιουργία που έκανα και πρεσβευτές του προγράμματος είναι ο Νίκος Γκάλης και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο».
– Αλλωστε εσείς είχατε κάνει μέχρι και τον Νίκο Γκάλη να δακρύσει…
«Ναι, αυτό είχε γίνει όταν ήρθε στην Αθήνα για να το ανακοινώσουμε. Και σε εκείνη τη βραδιά, όταν ανακοίνωσα το σχέδιο, πράγματι συγκινήθηκε πολύ και λύγισε. Μπορεί να νομίζουν οι περισσότεροι ότι δεν είναι πολύ κοινωνικός, αλλά είναι ένας άνθρωπος με μεγάλες ευαισθησίες».
– Πώς προέκυψε η συγγραφή του πρώτου σας βιβλίου;
«Απόρροια όλων των προηγούμενων. Είναι η ιστορία για τον αυτισμό, αλλά όχι μόνο. Παρότι δεν είναι πολύ μεγάλο σε όγκο, έχω βάλει ιστορίες και από τον αθλητισμό για να περάσει σε ευρύτερο κοινό. Ο κόσμος ακούει και επηρεάζεται από τις ιστορίες και όχι από τις αναλύσεις.

Μέχρι στιγμής το «11:11, Ολοι μοναδικοί, όλοι ίσοι», πηγαίνει πολύ καλά. Το 11:11 είναι τέσσερις αριθμοί που ξεκινήσαμε να βλέπουμε μπροστά μας εγώ και η γυναίκα μου όταν η κόρη μας, η Αρια διαγνώστηκε στο φάσμα του αυτισμού και εξηγώ πώς αυτοί οι αριθμοί με κινητοποίησαν να κάνω όλοι αυτό. Μου είχαν κάνει κι άλλες προτάσεις να γράψω, αλλά δεν ήθελα στο παρελθόν. Ευχαριστώ τον κόσμο για την ανταπόκρισή του».
– Μπασκετ παρακολουθείτε τώρα;
«Χαλαρά και χωρίς κανένα άγχος. Και δίνω και μια συμβουλή στον κόσμο: Μην φανατίζεστε για τρίτους. Να φανατίζεστε για τη δουλειά σας, την οικογένειά σας, με τη ζωή σας. Φυσικά να παρακολουθείτε μπάσκετ και ποδόσφαιρο, γιατί η ζωή μας θέλει και γαρνιτούρα, αλλά μέχρι ένα όριο. Ο φανατισμός δεν κάνει καλό, εκτός κι αν είναι κάτι δημιουργικό, να μην ζουν τα παιδιά μέσα από τις ομάδες. Πιστεύω τα παιδιά θα γίνουν καλύτερα απ’ ότι ήμασταν εμείς γιατί έχουν περισσότερη ενημέρωση».
– Σας ρώτησα για το μπάσκετ επειδή βλέπω να επανέρχεται αυτή η τοξικότητα που υπήρχε και στα χρόνια σας ανάμεσα σε Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό…
«Το θέμα είναι και εμείς τι ακολουθούμε. Τοξικότητα υπάρχει και στις ειδήσεις, υπάρχει παντού. Προβάλλουν μόνο τα αρνητικά. Ασχημα πράγματα συνέβαιναν και στα 90’s, αλλά δεν τα μαθαίναμε. Χρειάζεται μια ισορροπία και στην ψυχολογία της κοινωνίας».

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News