Αποστρατεύτηκε πριν δύο χρόνια, έχοντας αφήσει έντονο πνευματικό, λατρευτικό και αγιαστικό αποτύπωμα στα στρατευμένα νιάτα μας.

Μια κουβέντα με τον π. Νικόλαο Γουρδούπη συμπεραίνεις ότι σε οδηγεί σε αθέατα μονοπάτια, τα οποία ο ίδιος διάβηκε προσφέροντας αξιοπρόσεκτο θρησκευτικό, κοινωνικό, αλλά και εθνικό έργο. Κι επειδή ήταν αθέατα τα μονοπάτια αυτό το έργο από λίγους έχει αξιολογηθεί.

– Πάτερ Νικόλαε μπορείς να λες ότι τερμάτισες ευδόκιμα τη θητεία σου;

Ναι, αν σκεφτούμε ότι ουδέποτε φανταζόμουνα, απ’ όταν το 1987 μετά από διαγωνισμό, κατατάχθηκα στον Στρατό, ότι θα έκανα ένα όμορφο ταξίδι στις Ενοπλες Δυνάμεις μας.

– Φανταζόμαστε ότι απαιτήθηκε χρόνος για να προσαρμοσθείτε στα καθήκοντά σας…

Μην το λέτε, δεν υπήρχε τέτοια «πολυτέλεια» γιατί ήταν πάλι περίοδος μεγάλης έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όταν κατατάχθηκα στις Ενοπλες Δυνάμεις. Ηταν η εποχή που ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει το περίφημο «βυθίσατε τη χώρα» κι εγώ ως ιερέας – λοχαγός είχα βρεθεί στη Λήμνο. Κοιμόμασταν με το ένα μάτι. Ηταν φορτισμένη η ατμόσφαιρα, ξέροντας ότι οι Τούρκοι απείχαν μια ανάσα. Κολύμπι στα βαθιά και μια εμπειρία, που θα αποτελούσε πολύτιμη πυξίδα για τη μετέπειτα σταδιοδρομία μου.

– Φθάσατε στο ύπατο θρησκευτικό αξίωμα στις Ενοπλες Δυνάμεις. Ηταν κάτι το αναμενόμενο για σας;

Προέκυψε, δεν ήταν στόχος. Δεν καθορίζουμε εμείς τις επιλογές των ανωτέρων μας. Αλλωστε μέχρι να φθάσω στην κορυφαία βαθμίδα μεσολάβησαν 18 ολόκληρα χρόνια. Από αυτά 13 υπηρέτησα στην 116 Π.Μ. του Αράξου και τα υπόλοιπα 5 ως διευθυντής Θρησκευτικού του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας.

– Ενας αδαής ίσως και να αναρωτιόταν: Ποια η χρησιμότητα των ιερέων στον στρατό;

Οι Ενοπλες Δυνάμεις μας, ως βασικός πυλώνας του έθνους και της πατρίδας μας, στηρίζονται στην Ορθοδοξία και οι στρατιωτικοί ιερείς επιτελούν αποτελεσματικό έργο, ας είναι αθόρυβο και ίσως περνάει απαρατήρητο. Είμαστε παρόντες για να δίνουμε πνευματική τροφή στους στρατευμένους μας, να εξυψώνουμε το ηθικό τους, να τους στηρίζουμε ψυχολογικά και να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση τυχόν οικογενειακών προβλημάτων τους.

– Εχει ακουσθεί για σας ότι έχετε κάνει πολλές διευκολύνσεις και εξυπηρετήσεις…

Ρόλος δικός μας δεν είναι να επιβάλλουμε ποινές, αλλά να παραδειγματίζουμε, για να κατανοούνται παρεκτροπές και λάθη και να μην επαναλαμβάνονται. Σε οικογενειακές δυσκολίες ναι μου ήταν αρκετές οι φορές που με τις εισηγήσεις μας μπορέσαμε να μετριάσουμε τις δυσκολίες των γονέων και των παιδιών τους. Κάθε τι, πάντα περνούσε από «φίλτρο» και πράτταμε αναλόγως.

– Προφανώς, συνεργαστήκατε με αρκετούς υπουργούς Εθνικής Αμυνας. Ποιος ήταν ένα «κλικ» πιο κοντά στη Δ/νση στρατιωτικών ιερέων;

Δεν θα ήθελα να κάνω κάποιον διαχωρισμό, γιατί ειλικρινά η συνεργασία με όλους ήταν άψογη. Η Διεύθυνσή μας αντιμετωπίζεται με σεβασμό και δεν υπάρχουν παράπονα.

– Πατέρα Νικόλαε οι στρατιωτικοί ιερείς είναι άτομα ειδικών αποστολών; Φαντάζομαι ότι καταλαβαίνετε τι εννοώ…

Ασφαλώς αυτό συμβαίνει σε υψηλό επίπεδο. Για παράδειγμα, μετείχα σε αρκετά συνέδρια του ΝΑΤΟ. Είναι πάντα ζητούμενο και στόχος η προαγωγή των θρησκευτικών υπηρεσιών στις Νατοϊκές Ενοπλες Δυνάμεις.

– Να υποθέσουμε, παράλληλα, ότι είχαν και διπλωματική διάσταση οι αποστολές σας;

Ατυπα και ανεπίσημα ναι. Σημασία, όμως, έχει ότι ήταν ουσιαστικές αποστολές. Και πολλές φορές μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ήταν ιδιαίτερα χρήσιμος ο παρεμβατικός ρόλος μας για την προώθηση των εθνικών δικαίων μας.

– Ενας ιερέας – και ταξίαρχος εν υπηρεσία – κοσμογυρισμένος. Ποια είναι η εμπειρία που σας σημάδεψε;

Πολλά έχω να θυμάμαι. Αλλά θα σας αποκαλύψω την «αδυναμία» μου. Πάντα με συνάρπαζε η ιεραποστολική δράση. Οντως, πήγα παντού. Ταξίδεψα και στις 5 ηπείρους. Τα ταξίδια μου στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, είχαν ξεχωριστή σημασία. Ωστόσο, συναρπαστικές και πρωτόγνωρες εμπειρίες αποκομίζεις όταν επισκέπτεσαι χώρες της αχανούς Αφρικής. Καταγράψατε προ ημερών την είδηση της επίσκεψης στην Πάτρα και τη Ζάκυνθο του Μητροπολίτη Ζάμπιας κ. Ιωάννη και της επιτίμου προξένου στη χώρα μας κ. Rose Chizi.

Στη Ζάμπια, φερ’ ειπείν, όπως και σε άλλες χώρες της Αφρικής, δεν ταξίδεψα ως… ταξίαρχος. Προτιμάς την επίσκεψη ως ιεραπόστολος και επιθυμείς να προσθέσεις κι εσύ ένα λιθαράκι στο «στέριωμα» του Χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας σε χώρες που θέλουν να μπει ο Χριστός στη ζωή τους. Το συναίσθημα της αυτοδιάθεσης και προσφοράς σ’ έναν τέτοιο ιερό σκοπό σε κατακυριεύει. Πιστέψτε με!

Ο θεσμός του στρατιωτικού ιερέα υφίσταται από το 1829, με διάταγμα του πρώτου κυβερνήτη της ελεύθερης Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια. Ο πρώτος ιερέας διορίσθηκε στην Σχολή Ευελπίδων που έδρευε στο Ναύπλιο, το οποίο ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδος.

Εκτοτε μέχρι τις μέρες μας οι στρατιωτικοί ιερείς αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι των Ενόπλων μας Δυνάμεων.

Σήμερα υπηρετούν στον Στρατό, το Ναυτικό και την Αεροπορία 44 ιερείς, εκ των οποίων οι 13 προσελήφθησαν την τελευταία 10ετία, επί των ημερών που ο π. Νικόλαος Γουρδούπης κατείχε το αξίωμα του Δ/ντή των στρατιωτικών ιερέων του ΓΕΕΘΑ.

Επίσης, στο ίδιο διάστημα, μετά από δική του εισήγηση ψηφίσθηκε από τη Βουλή νόμος που επιτρέπει τη μετάταξη λαϊκών ιερέων στο σώμα των στρατιωτικών.

Τέλος, θεσπίσθηκε ο βαθμός του ταξιάρχου εν ενεργεία που ισχύει μέχρι σήμερα.