Τα επόμενα βήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Σε περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής της στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, προχωρά η Αθήνα υπό το πρίσμα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στις Βρυξέλλες.

ελληνοτουρκικές

Ενα ραντεβού, το οποίο προφανώς και δεν αποτελεί ούτε καν την αρχή για την επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών που παραμένουν τεράστιες, ωστόσο, διασφαλίζει μια νηνεμία τουλάχιστον για τους επόμενους μήνες. Αυτό θέλει να εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση προκειμένου, χωρίς εντάσεις στο πεδίο, να ενδυναμώσει τη θέση της.
Ο ΣΤΟΧΟΣ
Η ελληνική πλευρά έχει στόχο να κεφαλαιοποιήσει όσα πέτυχε σε διπλωματικό επίπεδο τον τελευταίο χρόνο και να ισχυροποιήσει τις συμμαχίες που ανέπτυξε σε πολυμερές και διμερές επίπεδο.
Η γεωπολιτική σκακιέρα στην Ανατολική Μεσόγειο χαρακτηρίζεται από συνεχείς μετακινήσεις «πιονιών» το τελευταίο διάστημα και όλοι οι «παίκτες» προσπαθούν να πλασαριστούν όσο καλύτερα γίνεται σε αυτήν. Αυτός ήταν και ένας από τους στόχους του Τούρκου προέδρου κατά τη διάρκεια της κρίσης το προηγούμενο καλοκαίρι, όμως, η αποφασιστική στάση της Ελλάδας και οι σχέσεις που έχτισε με τις άλλες χώρες της περιοχής ανέτρεψαν τα σχέδια Ερντογάν. Οπως το περιέγραψε ο Νίκος Δένδιας σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, «χρησιμοποιήσαμε την τουρκική επιθετικότητα σαν «όπλο» εναντίον της ίδιας της Τουρκίας, δηλαδή η ίδια η Τουρκία μας βοήθησε στο να δημιουργήσουμε κατανοήσεις και συμμαχίες».
ΤΙ ΠΕΤΥΧΕ
Η Αθήνα κατάφερε να μετατρέψει τις ελληνοτουρκικές διαφορές σε ευρωτουρκικές, με αλλεπάλληλες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που καταδίκασαν την τουρκική προκλητικότητα, ενώ πέτυχε να υπάρχουν σαφείς κυρώσεις στο τραπέζι και ρήτρα αιρεσιμότητας στη θετική ατζέντα των Βρυξελλών. Εξ ου και η προσπάθεια του κ. Ερντογάν, κατά την συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, να επιχειρήσει να υπάρχει μόνο απευθείας επικοινωνία των δύο χωρών βγάζοντας από το κάδρο την ΕΕ. Η κυβέρνηση, όπως διαβεβαιώνουν αρμόδιες διπλωματικές πηγές, γνωρίζει πολύ καλά την τακτική του συνομιλητή της και παραμένει καχύποπτη για τις προθέσεις του. Πλέον, στρέφει το βλέμμα της στο μήνυμα που θα εκπέμψει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την ερχόμενη Πέμπτη, καθώς στην ατζέντα περιλαμβάνονται οι ευρωτουρκικές σχέσεις.
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ
Προετοιμάζοντας το έδαφος και στέλνοντας ένα μήνυμα στους ισχυρούς της Ευρώπης, ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε στον Κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, την έντονη δυσαρέσκεια της Αθήνας για τη χλιαρή στάση του Βερολίνου απέναντι στην Αγκυρα. «Η παράδοση υποβρυχίων σε μια χώρα που συνεχίζει να αποσταθεροποιεί την περιοχή, θα αλλάξει, εις βάρος των κρατών που επιθυμούν τη σταθερότητα και σέβονται τους διεθνείς κανόνες, την ισορροπία δυνάμεων» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, αμέσως μετά τη συνάντηση τους.
Η ΤΑΚΤΙΚΗ
Η τακτική του καρότου και του μαστιγίου απέναντι στην Αγκυρα παραμένει αμετάβλητη για την ελληνική πλευρά που έχει διαμηνύσει ότι κάθε θετικό μέτρο που θα παραχωρείται από την ΕΕ στην Τουρκία θα αναστέλλεται άμεσα αν υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή από την πολιτική αποκλιμάκωσης.
Παράλληλα, η Αθήνα κρατά «ζεστούς» τους συμμάχους της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με τους οποίους οι σχέσεις ενδυναμώθηκαν κατά τη διάρκεια της ελληνοτουρκικής κρίσης. Δεν θέλει, σε καμία περίπτωση, να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η αποκατάσταση ανοιχτών διαύλων με την Τουρκία αποδυναμώνει την σχέση που έχει χτίσει μαζί τους. Είναι και ένας από τους λόγους που ο πρωθυπουργός μεταβαίνει τη Δευτέρα στην Αίγυπτο για να συναντήσει τον πρόεδρο Σίσι και να συζητήσουν όλες τις τελευταίες εξελίξεις. Στην στρατηγική αυτή εντάσσονται και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με τα οποία η Ελλάδα έχει χτίσει ισχυρούς δεσμούς και μας έχουν στηρίξει έμπρακτα καθ’ όλη την διάρκεια της κρίσης με την Τουρκία. Για τον λόγο αυτό, το πρωί της Τρίτης ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου και με τον διάδοχο του θρόνου των ΗΑΕ.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΗΠΑ
Ξεχωριστό κεφάλαιο στην πολύπλευρη διπλωματική στρατηγική της Αθήνας αποτελούν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η αλλαγή ηγεσίας στον Λευκό Οίκο έχει φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία. Η νέα διοίκηση βλέπει ως πηγή αποσταθεροποίησης την Αγκυρα και παρά το ραντεβού Ερντογάν – Μπάιντεν στις Βρυξέλλες, παραμένουν τα ακανθώδη ζητήματα με τους S400 και τον αποκλεισμό από το πρόγραμμα των F35. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα έχει ενισχύσει τη συνεργασία της  με την Ουάσινγκτον σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο και έχει εδραιώσει την εικόνα του αξιόπιστου συμμάχου στην περιοχή. Εντός του 2021 σχεδιάζεται επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο, ύστερα από την πρόσκληση του κ. Μπάιντεν κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν τον Μάρτιο, γεγονός που θα αναδείξει περαιτέρω τη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών.