«Κομμένες γλώσσες» του Παναγιώτη Κολέλη: 9 ιστορίες γροθιές στο στομάχι 

Κρίστυ Κουνινιώτη

Τον Παναγιώτη Κολέλη τον γνώρισα μέσα από το τρίτο του βιβλίο, τη νέα του συλλογή διηγημάτων «Κομμένες γλώσσες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ.

Ομολογουμένως, οι «Κομμένες γλώσσες» μού έκοψαν την ανάσα -αφού με κάθε ιστορία της συλλογής, δεχόμουν απανωτές γροθιές στο στομάχι. Γιατί ναι μεν με την «Αντανάκλαση», το πρώτο διήγημα, ο Π. Κολέλης ξεκινά ήπια, μαλακά, προετοιμάζοντάς μας για όσα ακολουθούν –που δεν είναι παρά «μια διαολεμένη αντανάκλαση της κοινωνίας που ζει ο ήρωάς του, -της κοινωνίας όπου ζούμε όλοι μας, όπως διαβάζουμε- η συνέχεια, όμως, με τα υπόλοιπα οκτώ διηγήματα, προκαλεί τόσο έντονους εσωτερικούς κραδασμούς που έχεις την αίσθηση ότι ανοίγουν εντός σου βαθιά ρήγματα.

Μα είναι δυνατόν, αναρωτιέσαι να φτάνουν οι ήρωες σε τέτοιες ακρότητες, για μια κάρτα ανάληψης χρημάτων, για μια κεραία κινητής τηλεφωνίας, για ένα σπίτι, για μια αναπάντητη καρδούλα στο φέισμπουκ;

Ξέρεις καλά, όμως, πως αυτά είναι μόνο η επιφάνεια. Τις αντιδράσεις των ηρώων, σαν αντικρίζουν μπροστά τους το αξεδιάλυτο, γι’ αυτούς, σκοτάδι ενός αδιέξοδου, ωθούν βαθύτεροι λόγοι. Απογοήτευση, εκμετάλλευση, ματαίωση, ταπείνωση, εξαθλίωση. Που προέρχονται από το αδυσώπητο γύρισμα της πλάτης. Της πλάτης του διπλανού, του δικού τους ανθρώπου, του γονιού, της κοινωνίας, που επιβραβεύει τους επιτυχημένους –ασχέτως πώς έφτασαν εκεί-, τους έχοντες «τακτοποιημένη ζωή», και ξερνάει, ως αποδιοπομπαίους τράγους, όσους δεν ανταποκρίνονται στα πρότυπά της. Τους ευάλωτους, τους εύθραυστους, τους «αποτυχημένους», που απειλούν να θαμπώσουν τη -ζητούμενη- λάμψη.

Ετσι, καρέ-καρέ, είναι άλλωστε κινηματογραφική η γραφή του, ο Παναγιώτης Κολέλης ξεδιπλώνει τις ιστορίες του σαν μια άγρια, σκληρή, ωμή ταινία, που αποτυπώνει τη σημερινή επίσης άγρια, σκληρή, ωμή πραγματικότητα, η οποία επειδή ακριβώς χαρακτηρίζεται, ως επί το πλείστον, από φρενήρεις ρυθμούς, εγωκεντρισμό και έλλειψη ενσυναίσθησης, δημιουργεί ανθρώπους ψυχρούς, ρομποτικούς, που δεν βλέπουν, επειδή δεν προλαβαίνουν – ή αδιαφορούν- τα χέρια που υψώνονται, ζητώντας κάτι απλό: Ένα χαμόγελο, μια υπόσχεση, μια ελπίδα, την αποδοχή -κάτι, που θα λειτουργήσει ως σωσίβιο στα δύσκολα -για να μη φαντάζει ο θάνατος ως η μόνη λύτρωση.

Όσο για τους ήρωές του, ο Παναγιώτης Κολέλης έχει καταφέρει να διεισδύσει τόσο βαθιά στις πιο μύχιες γωνιές της ψυχής και του μυαλού τους, και να τους εμφυσήσει σε τέτοιο βαθμό ζωή, που έχεις την εντύπωση ότι τους βλέπεις με σάρκα και οστά κάπου εκεί μπροστά σου να παλεύουν με τις σκέψεις και τις αγωνίες τους, να παγιδεύονται μέσα σ’  αυτές, και συνθλιμμένοι κάτω από το βάρος τους, τελικά, να ορμούν προς τον χαμό τους. Που θα τους ελαφρώσει, θα τους απαλλάξει και ίσως -αυτό στην περίπτωση μιας ηρωίδας του βιβλίου- θα στρέψει πάνω τους την προσοχή των άλλων. Ούτως ώστε οι άλλοι να συνειδητοποιήσουν, επιτέλους, την ανθρώπινη υπόστασή τους κι αυτοί να πάψουν να είναι πια αόρατοι, ασήμαντοι, αμελητέοι, ανύπαρκτοι.

Κραυγές είναι οι ιστορίες του Παναγιώτη Κολέλη. Κραυγές, που στόχο έχουν να προκαλέσουν τους εσωτερικούς κραδασμούς, που ανέφερα παραπάνω. Γιατί τότε, τα ρήγματα που θα έχουν ανοίξει μέσα μας, όπως επίσης προανέφερα, ίσως μας κάνουν να αντιληφθούμε πόσο τρωτοί είμαστε όλοι μας μπροστά στις τυχόν αντιξοότητες, δυσκολίες, ανατροπές που μπορεί να μας φέρει η ζωή. Το είδαμε, άλλωστε, να συμβαίνει στις κρίσεις των τελευταίων χρόνων.

Και τότε, ίσως, προκύψει μια μικρή αλλαγή στον καθένα μας. Κι όλες μαζί οι μικρές αλλαγές, ανοίξουν τα μάτια μας τις καρδιές μας και την αγκαλιά μας για να χωρέσει όσους έχουμε κλείσει έξω από τον μικρόκοσμό μας. Ζουν δίπλα μας, άλλωστε, και τους το χρωστάμε.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News