Μαρίνα Ριζογιάννη

Βρισκόμαστε λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες κι ένα μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος θα επιλέξει να παραμείνει μακριά. Κι αυτό είναι αποτέλεσμα της απογοήτευσης που του έχουν σπείρει τα πολιτικά πρόσωπα στα οποία είχε ακουμπήσει τις προσδοκίες του. Οπως και του θυμού που του προκαλεί η δύσκολη καθημερινότητα που βιώνει και η οποία απέχει από τα υποσχόμενα του πολιτικού συστήματος, διαχρονικά.

Νικόλαος Παπαχριστόπουλος

Απευθυνθήκαμε στον ψυχαναλυτή, Νικόλαο Παπαχριστόπουλο, ζητώντας του να μας ερμηνεύσει την ψυχολογία του ψηφοφόρου και ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν σε σχέση με τα πολιτικά πρόσωπα και την εκλογική διαδικασία.

Ο κ. Παπαχριστόπουλος εστιάζει σε δύο παραμέτρους τις οποίες μας αναλύει ακολούθως. Η ανάλυση αυτή μας επιτρέπει να κατανοήσουμε πλήρως τους παράγοντες που διαμορφώνουν αυτή τη σχέση.

1Η. Η έλλειψη συνεπούς δοµής του Αλλου

Ο θεσμός των εκλογών προϋποθέτει τη λογική της αντιπροσώπευσης. Το υποκείμενο, ο εκλογέας, εκχωρεί στον Αλλον της πολιτικής σκηνής το πιο ζωτικό στοιχείο της ατομικής του υπόστασης: Μέσω μιας διεργασίας απολύτου ταύτισης, του παραχωρεί το δικαίωμα εκπροσώπου, ήτοι να λειτουργεί αντί αυτού σε κάθε μορφή κοινωνικής συναλλαγής. Μια διεργασία πρωτόλεια, αρχαϊκή, οιδιπόδειας τάξεως, κατά το πρότυπο της σχέσης παιδιού – γονέα, αδυνάμου προς δυνατό. Διεργασία, ωστόσο, η οποία, για να λειτουργήσει, χρειάζεται έναν γονεϊκό Αλλο ακέραιο, κραταιό, συμπαγή.

Τι γίνεται όμως με τον Αλλον της πολιτικής σκηνής και την αδυναμία του να ενσαρκώσει πλέον την πληρότητα του ρόλου του, ήτοι έναν Αλλον κατ’ επίφασιν, συγκυριακό, ο οποίος διαψεύδει παντελώς κάθε προοπτική φαντασιακής καθαρότητας ως προς τις ταυτίσεις; Παραδοχή εκλαμβανόμενη τόσο σε επίπεδο προσώπων, αρχηγών και κομμάτων όσο και σε επίπεδο ιδεολογίας, καθώς κανένας και τίποτα δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί έστω και στο στοιχειώδες, στο ελάχιστο του αιτήματος του υποκειμένου το οποίο ψηφίζει;

2Η. Το ακατέργαστο θυµικό

Η αδυναμία εξοικείωσης με την έλλειψη συνεπούς δομής του Αλλου γεννά θυμό. Θυμός ο οποίος συγκροτείται τόσο σε επίπεδο ιστορικής συνέχειας, καθώς ο Αλλος της πολιτικής σκηνής διαψεύδει προσδοκίες διαχρονικές, παλαιοτέρων εποχών, τις οποίες τις βιώνει το εκλογικό υποκείμενο σε χρόνο ενεστώτα, όσο και επίπεδο συγχρονίας αλλά και μελλοντικής επιδίωξης, καθώς ο Αλλος, λόγω της δικής του δομικής ασυνέπειας, δεν δύναται να εγγυηθεί για την ίδια την ταυτότητα του ψηφοφόρου: Είναι ανειλικρινής, είναι ανεπαρκής ως πρότυπο προς ταύτιση. Εξού και η διεργασία αντιπροσώπευσης να λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση: Ενδοβολή της ανεπάρκειας του Αλλου και ανεξέλεγκτο θυμικό.

Κανένας δεν θέλει να θεωρήσει τον εαυτό του ασυνεπή, καθώς ταυτίζεται με την ασυνέπεια του Αλλου. Εμφάνιση ενός ακατέργαστου θυμικού, το οποίο υπερβαίνει την απλή πρόθεση του ψηφοφόρου να αποδώσει συγκεκριμένο νόημα στα εκλογικά πράγματα. Ρευστότητα, αμφιθυμία: Τα πάντα είναι επισφαλή, αβέβαια, η μία κατάσταση μοιάζει με την άλλη, το ένα πρόσωπο δεν διαφέρει από το άλλο, οι ιδεολογίες εξομοιώνονται πλήρως. Και ο ψηφοφόρος θα επιλέξει ποιος θα τον αντιπροσωπεύσει μονάχα όταν καταφέρει να του ανασυστήσει μια διάσταση του ίδιου του του εαυτού, να τον εμπνεύσει δηλαδή στοιχειωδώς για το ποιος είναι αυτός ο ίδιος τη στιγμή που διαλέγει τον αντιπρόσωπό του.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News