Η παραίτηση Τσίπρα είναι ένα ακόμα βήμα προς την ολική επαναφορά

Ο πρώην πρωθυπουργός αποχωρεί από τα έδρανα, αλλά προετοιμάζει την επιστροφή του – Πώς η παραίτησή του μεταφράζεται σε κίνηση στρατηγικής ανασύνταξης

Η παραίτηση Τσίπρα είναι ένα ακόμα βήμα προς την ολική επαναφορά

Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε το επόμενο βήμα στο σχέδιο πολιτικής του επανεκκίνησης. Η παραίτησή του από το βουλευτικό αξίωμα δεν ήρθε ως έκπληξη· ήταν μάλλον το αναμενόμενο επόμενο στάδιο του «rebranding» που επιχειρεί συστηματικά από τη στιγμή που αποχώρησε από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Το μήνυμά του, προσεκτικά διατυπωμένο και φορτισμένο πολιτικά, αφήνει ελάχιστα περιθώρια παρερμηνειών: ο Τσίπρας δεν εγκαταλείπει την πολιτική· αποδεσμεύεται από το παλιό πλαίσιο για να χτίσει κάτι νέο.

Από τη φθορά στην αναγέννηση

Η δήλωσή του αποτελεί ουσιαστικά διακήρυξη επανεκκίνησης. «Παραιτούμαι από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, δεν παραιτούμαι από την πολιτική δράση» είπε χαρακτηριστικά, στέλνοντας το μήνυμα πως θέλει να ξανασυναντηθεί με την κοινωνία, έξω από τη «βολική ασφάλεια των ορεινών εδράνων». Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρεί να δείξει ότι επιστρέφει στη βάση, διεκδικώντας ξανά τον ρόλο του εκφραστή των λαϊκών αγώνων και της κοινωνικής δυσαρέσκειας.

Διαβάστε επίσης: Ο νέος κύκλος του Αλέξη Τσίπρα: Το βιβλίο, οι περιοδείες και το παρασκήνιο για το νέο κόμμα

Στην πραγματικότητα, η κίνηση Τσίπρα αποτελεί μια τακτική αποστασιοποίησης από ένα κόμμα σε αποσύνθεση. Ο ΣΥΡΙΖΑ των τελευταίων ετών, βυθισμένος σε εσωτερικές αντιπαραθέσεις και ιδεολογική σύγχυση, δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει ως όχημα εξουσίας. Ο πρώην πρωθυπουργός φαίνεται να το αναγνωρίζει και επιλέγει να προχωρήσει σε αποδόμηση και ανασύσταση του χώρου, μακριά από τα βαρίδια και τους μηχανισμούς που τον κρατούσαν καθηλωμένο.

Το επόμενο βήμα: η συγκρότηση ενός νέου πολιτικού φορέα

Όλα δείχνουν ότι η παραίτηση αυτή δεν είναι το τέλος, αλλά η απαρχή ενός νέου εγχειρήματος. Οι αναφορές του στη «δύναμη του λαϊκού κινήματος» και στην ανάγκη για «κοινωνική δικαιοσύνη» παραπέμπουν σε μια διαδικασία ζύμωσης που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας πολιτικής δύναμης – με κορμό τον ίδιο, αλλά με διαφορετικό αφήγημα και ύφος.

Το επόμενο διάστημα, οι περιοδείες του για την παρουσίαση του βιβλίου του αναμένεται να λειτουργήσουν ως άτυπες «προεκλογικές» εμφανίσεις, όπου θα μετρήσει τις αντοχές και τη διεισδυτικότητά του στο εκλογικό σώμα. Ο Τσίπρας, γνωρίζοντας καλά τη σημασία του συμβολισμού, παρουσιάζει την αποχώρησή του ως πράξη υπέρβασης του παλιού πολιτικού εαυτού του, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος για μια πιο ευρεία συμμαχία κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων.

Η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ ως παράπλευρη συνέπεια

Πίσω από τη συμβολική κίνηση της παραίτησης, όμως, κρύβεται μια πολιτική πραγματικότητα: ο Τσίπρας ουσιαστικά διαλύει τον ΣΥΡΙΖΑ όπως τον γνωρίζαμε. Το κόμμα, που πριν δέκα χρόνια βρέθηκε στην εξουσία με ποσοστά πάνω από 35%, σήμερα παραπαίει οργανωτικά και πολιτικά. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της DATA Consultants για την εφημερίδα «Πελοπόννησος», ένα νέο κόμμα υπό τον Αλέξη Τσίπρα θα μπορούσε να απορροφήσει σχεδόν ολόκληρη τη δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ, αφήνοντάς τον κοντά στο 1%.

Αυτό σημαίνει ότι, χωρίς να το δηλώνει ευθέως, ο Τσίπρας ανοίγει τον δρόμο για την αντικατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ από ένα νέο πολιτικό σχήμα. Με τη δήλωσή του μάλιστα «δεν θα είμαστε αντίπαλοι, και ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε πάλι μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες», αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής πολλών από τους πρώην συντρόφους του κάτω από μια νέα πολιτική στέγη.

Ο αντίπαλος πόλος απέναντι στη Νέα Δημοκρατία

Στο στρατηγικό επίπεδο, ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να επιλέγει τη μετωπική σύγκρουση με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αν και γνωρίζει πως δεν έχει πολλά να κερδίσει από τη δεξιά εκλογική βάση, προσπαθεί να εδραιώσει τη θέση του ως ο μοναδικός ηγέτης που μπορεί να αμφισβητήσει το σύστημα εξουσίας, πολιτικά και ηθικά. Το αφήγημα της «ελπιδοφόρας ανασφάλειας» που προβάλλει στο μήνυμά του αποσκοπεί να συγκινήσει τους απογοητευμένους και τους αναποφάσιστους – εκείνους που δεν ταυτίζονται πια με τα κόμματα, αλλά εξακολουθούν να αναζητούν ελπίδα.

Συμπέρασμα: από την αποχώρηση στην επιστροφή

Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα είναι μια πράξη υψηλού πολιτικού συμβολισμού και στρατηγικού σχεδιασμού. Δεν είναι αποχώρηση από το προσκήνιο, αλλά προοίμιο μιας μεγάλης επιστροφής. Μέσα από τη ρητορική της ανανέωσης και της «λαϊκής δράσης», επιχειρεί να επανενώσει το προοδευτικό ακροατήριο και να ξαναχτίσει την εικόνα του ως αυθεντικού εκπροσώπου των κοινωνικών δυνάμεων που αισθάνονται αποκλεισμένες.

Αν θα πετύχει ή όχι, θα εξαρτηθεί από το αν μπορεί να πείσει ότι το νέο εγχείρημα δεν είναι απλώς μια συνέχεια με άλλο όνομα, αλλά η αρχή μιας πραγματικά νέας πολιτικής εποχής.