Η σοσιαλδημοκρατία της νέας εποχής

Ο Μιχάλης Κατρίνης είναι κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ – βουλευτής Ηλείας.

Η διάδοση ακραίων πολιτικών θεωριών και εφαρμογών, σχεδόν πάντοτε χρειάζεται ιστορικές συμπτώσεις, «χαρισματικούς» ηγέτες, μνημειώδεις αφορμές και συνήθως μια τεχνολογική καινοτομία. Ομως, η μόνη συνιστώσα που παραμένει ίδια είναι η σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων από μια πρότερη κατάσταση.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο μπολσεβικισμός βρήκε πρόσφορο έδαφος στα χαρακώματα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, ότι ο ναζισμός γιγαντώθηκε μετά το οικονομικό κραχ του 28’, ότι ο ακραίος συντηρητισμός στις ΗΠΑ ενδυναμώθηκε από τις διαδηλώσεις, εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ, και φυσικά εν προκειμένω ότι η άνοδος της άκρας δεξιάς παγκοσμίως συντελέστηκε παράλληλα, με την οικονομική κρίση της δεκαετίας μετά το 2008.

Την τελευταία δεκαπενταετία, η εξ ορισμού μετριοπαθής σοσιαλδημοκρατία μιλούσε σε απρόθυμο ακροατήριο. Ενα ακροατήριο, του οποίου η καθημερινότητα είχε αλλάξει βάναυσα προς το χειρότερο. Για πρώτη φορά, έπειτα από δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής προόδου, το βιωτικό επίπεδο κατακρημνίστηκε, οι ανισότητες γιγαντώθηκαν και η μεσαία τάξη συρρικνώθηκε. Η ελπίδα μετατράπηκε σε φόβο, ο ορθολογισμός πολεμήθηκε λυσσαλέα από τον λαϊκισμό και οι ηγέτες της κεντροαριστεράς του παρελθόντος «φορτώθηκαν» όλα τα δεινά της οικονομικής κρίσης.
Και όχι εντελώς άδικα…

Διότι η σοσιαλδημοκρατία των 90’s και 00’s, καθώς και οι κυβερνήσεις των Δημοκρατικών και των Εργατικών απέτυχαν σε βασικούς τομείς, που καθόρισαν τη δεύτερη δεκαετία του αιώνα μας. Απέτυχαν να διαβλέψουν το κραχ του 2008, που ξεκινά ήδη από την εποχή του Κλίντον και του Μπλερ. Ενεπλάκησαν ή έστω επέτρεψαν πολεμικές συρράξεις που δεδομένα θα δημιουργούσαν προσφυγικά κύματα και μίσος ενάντια στη Δύση.

Ανέχθηκαν τη διαπλοκή σε μικρό ή μεγάλο βαθμό και αναλώθηκαν σε συζητήσεις περί πολιτικής ορθότητας και προσχηματικού προοδευτισμού, αδιαφορώντας για τις συνέπειες της υπερσυσσώρευσης πλούτου στα χέρια ολίγων. Κυρίως, όμως, απέτυχαν να συνομιλήσουν με τον πολίτη για την καθημερινότητα του.

Αυτό ακριβώς πέτυχε ο λαϊκισμός, εκ δεξιών -κυρίως- και εξ αριστερών. Εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις νέες τεχνολογίες και κυρίως τα social media, κατανοώντας τον τρόπο που λειτουργούν και τις αλγοριθμικές ιδιαιτερότητες τους. Η σοσιαλδημοκρατία ναι μεν επιστρέφει σταδιακά, αλλά δυστυχώς, δεν έχει περίοδο χάριτος. Οφείλει να διαγνώσει και να επιλύσει άμεσα πολλά από τα καθημερινά οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα και έπειτα να στραφεί στην αποτύπωση του νέου πολιτικού της μοντέλου, τον εξορθολογισμό της οικονομίας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Την ανασύσταση της μεσαίας τάξης και την καταπολέμηση της φτώχειας. Την ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Και φυσικά, το μεγάλο όραμα της ειρήνης και του παγκόσμιου διαλόγου.