1974-2021: Μήπως το Κυπριακό ζήτημα έχει κλείσει;

Θα λυθεί ποτέ το Κυπριακό ή είναι εντελώς απίθανο ν’ αποχωρήσουν οι Τούρκοι από το νησί;

Κυπριακό

20 Ιουλίου του 1974:
Ώρα 05.30 το πρωί. Οι σειρήνες πολέμου ηχούν σε ολόκληρο το νησί.
Μόλις πέντε ημέρες μετά το πραξικόπημα στην μεγαλόνησο και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, με την κωδική ονομασία «Αττίλας», εισβάλλουν! Βρήκαν την αφορμή που έψαχναν για χρόνια. Αοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν.
Η ελληνική πλευρά πιάστηκε στον ύπνο, ανεξήγητα και αδικαιολόγητα. Η επιχείρηση «Αττίλας» είχε ως αποτέλεσμα το 38% του νησιού να βρίσκεται μέχρι σήμερα υπό τουρκική κατοχή.
Από τότε μέχρι σήμερα έγιναν «άπειρες» συνομιλίες για επίλυση του κυπριακού.
Συνομιλίες, δημοψηφίσματα, εκθέσεις ιδεών και ένα πρόβλημα που παραμένει άλυτο και με τους περισσότερους να αμφιβάλλουν αν θα υπάρξει ποτέ λύση.
-Ποιος ευθύνεται πραγματικά για ‘κείνη την αποφράδα μέρα; Η Τουρκία ή η… Ελλάδα;
-Θα λυθεί ποτέ το Κυπριακό ή είναι εντελώς απίθανο ν’ αποχωρήσουν οι Τούρκοι από το νησί;

Θεόδωρος Τσακίρης: Η Γεωπολιτική Σηψαιμία του Κυπριακού

47 έτη μετά το χουντικό πραξικόπημα που άνοιξε διάπλατα τον δρόμο μιας προσχεδιασμένης ήδη από τη δεκαετία του ’50 τουρκικής εισβολής, το Κυπριακό Πρόβλημα παραμένει μια ανοικτή πληγή, παρά την ένταξη της Κύπρου -φροντίδι του ελλαδικού βέτο – στην ΕΕ το 2004. Για την ελλαδική εξωτερική πολιτική η ήττα προδοσίας του Ελληνισμού στο μαύρο ’74 αποτέλεσε τη γενεσιουργό αιτία μιας ανυποχώρητης υποχωρητικότητας που συνέβαλλε στη συρρίκνωση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο και τη Νοτιανατολική Μεσόγειο.
Για την κυπριακή εξωτερική πολιτική έχει καλλιεργήσει μια κουλτούρα ήττας και μονομερών παραχωρήσεων όχι μόνο έναντι της Τουρκίας αλλά και έναντι του αποσχιστικού μορφώματος του Ψευδοκράτους. Ελάχιστες υπήρξαν οι φωτινές εξαιρέσεις αλλά το αποτέλεσμα είναι σωρρευτικό και το βλέπουμε με την ατιμωρησία με την οποία ο Ερντογάν επιχειρεί και επιβάλλει τετελεσμένα επί της Κυπριακής ΑΟΖ και πλέον επί του εδάφους της Αμμοχώστου. Για να αποφευχθούν τα χειρότερα, δηλαδή η διεθνής αναγνώριση του Ψευδοκράτους και η διολίσθιση σε λύση συνομοσπονδίας δύο κρατών, η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να αλλάξει άρδην στρατηγική επιβάλλοντας κόστος αρχικά στο Ψευδοκράτος και όσους ΤΚ το στηρίζουν εφαρμόζοντας παράλληλα ένα μαζικό πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Εθνικής Φρουράς με έμφαση στον αεροναυτικό τομέα.

* Ο Θεόδωρος Τσακίρης είναι αναπληρωτής καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Κώστας Υφαντής: Ενα τραύμα που δεν θα επουλωθεί…

Κάθε χρόνο τέτοια ημέρα κάποιες και κάποιοι μέσα στη θερινή ραστώνη θυμόμαστε τον ακρωτηριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν και υπάρχουν σχεδόν δύο γενιές χωρίς ζώσες μνήμες από το καλοκαίρι του 1974, η προδοσία της χούντας και η κυπριακή τραγωδία αποτελεί ένα τραύμα στο εθνικό σώμα που δύσκολα θα επουλωθεί. Και βεβαίως δεν είναι μόνο οι τεράστιες ευθύνες της χούντας των Αθηνών και των συνοδοιπόρων της στη Λευκωσία που θα παραμείνουν ανεξίτηλο στίγμα ντροπής και ενοχής. Είναι πάνω από όλα η παράνομη τουρκική εισβολή και κατοχή μέρους του νησιού και η αδυναμία η δική μας και της διεθνούς κοινότητας να ανατρέψει την de facto διχοτόμηση. Το Κυπριακό δεν είναι ιστορία χαμένων ευκαιριών όπως έχει υποστηριχθεί εδώ και δεκαετίες. Είναι επιβεβαίωση της αρχής ότι η ισχύς είναι το κυριότερο νόμισμα στην διεθνή πολιτική. Οσο ο συσχετισμός ισχύος δεν είναι ευνοϊκός, τόσο η όποια λύση θα είναι λιγότερο ή περισσότερο νομιμοποίηση των τετελεσμένων του καλοκαιριού του 1974.
Ένα τραύμα που δεν θα επουλωθεί…

* Ο Κώστας Υφαντής είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, την περίοδο 2012-2020 διετέλεσε επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης.

Κωνσταντίνος Λουκόπουλος: Τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων

Η εισβολή στην Κύπρο υποστήριξε την Υψηλή Στρατηγική της Τουρκίας για το Κυπριακό, βασιζόμενη στην Εκθεση του Τούρκου Συνταγματολόγου Νιχάτ Ερίμ προς τον τότε πρωθυπουργό Μεντερέζ το 1956. Αποσκοπούσε στην στρατιωτική κατοχή του βορείου τμήματος της Μεγαλονήσου, τον πλήρη διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων, την ομηρεία και μακροπρόθεσμα τον πλήρη πολιτικό έλεγχο της Μεγαλονήσου. Το εγκληματικό Πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, το οποίο οργάνωσε και εκτέλεσε η δικτατορία, δυστυχώς έδωσε την ευκαιρία στην Αγκυρα να πραγματοποιήσει την σχεδιαζόμενη από χρόνια απόβαση στην Κύπρο.
Η Τουρκία δεν επιζητεί λύση του Κυπριακού αλλά νομιμοποίηση των τετελεσμένων που έχει δημιουργήσει και για αυτό συνηθίζω να λέω ότι το κλειδί της λύσης το έχει η Αγκυρα. Δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει λύση που δεν καλύπτει και τον τελευταίο στρατηγικό στόχο της Εκθεσης Ερίμ, που είναι ο πολιτικός έλεγχος όλης της Κύπρου και τη διαιώνιση της στρατιωτικής της παρουσίας στα κατεχόμενα εδάφη.

* Ο αντιστράτηγος εα Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι γεωστρατηγικός αναλυτής και εκτελεστικός διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας».

Δημήτριος Τσαϊλάς: Οι δύο συνιστώσες δεν ήταν ταυτισμένες

Η εθνική στρατηγική του Ελληνισμού δεν ξεκινά όταν τελειώνει η πολιτική, αλλά πρέπει να είναι αλληλοεξαρτώμενες και αλληλένδετες. Αυτό που οι πολιτικοί, επιρρεπείς στον αδιάκριτο στρατηγικό αυτισμό, λανθασμένα πιστεύουν και προσπαθούν με επιτηδευμένη γλώσσα να διαμορφώσουν την κοινή γνώμη, είναι ότι από τη στιγμή που η πολιτική θα διευθετήσει την οποιαδήποτε λύση, η εθνική στρατιωτική στρατηγική πρέπει να θεωρηθεί ότι βρίσκεται πέρα από την πολιτική. Ομως αυτοί που πραγματικά γνωρίζουν δηλώνουν ότι οι ευθύνες της εισβολής στην Κύπρο οφείλοντο στο ότι οι πολιτικές και στρατιωτικές συνιστώσες της κυρίας εθνικής προσπάθειας δεν ήταν ποτέ ταυτισμένες και αλληλοσυμπληρούμενες.
Σήμερα ο Ελληνισμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη του όλους τους παράγοντες της γεωπολιτικής πραγματικότητας. Αυτό το στοιχείο είναι πολύ κρίσιμο για μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού, επειδή αναπτύσσεται και εφαρμόζεται σε πραγματικό χρόνο και χώρο για την αντιμετώπιση του αντιπάλου. Είναι σαφές ότι πρέπει να ενταθεί η προσπάθεια της δημιουργίας της στρατιωτικής δομής δυνάμεων ενιαίου αμυντικού χώρου για να επιτύχουμε τους στόχους ασφάλειας του ελληνικού έθνους.
Με ψηφίσματα δεν πρόκειται να αποχωρήσουν οι Τούρκοι από το νησί…

* Ο υποναύαρχος (εα) ΠΝ Δημήτριος Τσαϊλάς είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.