Ανάλυση: Ο επόμενος δήμαρχος Πατρέων και το «κύμα» της οργής
Η πολιτική εικόνα στον Δήμο Πατρέων δύο χρόνια μετά τις εκλογές του 2023 δείχνει μια σταδιακή αποδυνάμωση της κυριαρχίας Πελετίδη, σύμφωνα με τη σημερινή ανάλυση της «Π». Αν και ο Πελετίδης καταγράφει σημαντικό έργο σε υποδομές και κοινωνική πολιτική, οι ιδεολογικές του αγκυλώσεις και η διοικητική αδυναμία θεωρείται ότι περιορίζουν τις δυνατότητες της πόλης, η οποία εισέρχεται σε μια ρευστή πολιτική περίοδο.
Δύο χρόνια μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, η «Π» επιχειρεί να «φωτίσει» τη σημερινή πολιτική και εκλογική εικόνα του Δήμου Πατρέων. Τις τάσεις τις «μετακινήσεις» και περιοχές επιρροής, καταγράφοντας τις προϋποθέσεις που θα καθορίσουν τη μάχη του 2028.
Η μειούμενη συμμετοχή και το πρώτο συμπέρασμα
Από το 2014 έως και το 2023, η συμμετοχή των Πατρινών στις δημοτικές εκλογές βαίνει συνεχώς μειούμενη. Το 2023, στον πρώτο γύρο ψήφισαν 89.715 δημότες (54%) και στον δεύτερο μόλις 73.601 (44%), τη στιγμή που στις εθνικές εκλογές του Μαΐου του ίδιου έτους η συμμετοχή είχε φτάσει το 68%. Η Πάτρα, σε σχέση με άλλους μεγάλους δήμους όπως η Λάρισα (55,8%) και το Ηράκλειο (52,5%), εμφανίζει χαμηλότερη προσέλευση. Οι τοπικές κάλπες κινητοποιούν όλο και λιγότερους πολίτες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη νομιμοποίηση των εκλεγμένων αρχών.
Η δεύτερη Κυριακή και τα «κλειδιά» της νίκης
Η Πάτρα εκλέγει σταθερά δήμαρχο στη δεύτερη Κυριακή. Η σημαντική πτώση της συμμετοχής λειτουργεί υπέρ του υποψηφίου που προηγείται στον πρώτο γύρο — ενός φαινομένου που έχει ευνοήσει επανειλημμένα τον Κώστα Πελετίδη.
Ο ίδιος, σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που κέρδισε, κατέγραψε αύξηση ψήφων στον δεύτερο γύρο· ωστόσο η δυναμική αυτή παρουσιάζει φθίνουσα πορεία. Στις εκλογές του 2023, ο αντίπαλός του Κώστας Σβόλης σημείωσε μεγαλύτερη άνοδο μεταξύ των δύο γύρων, ένδειξη κόπωσης της άτυπης «κοινωνικής συμμαχίας» που στηρίζει τον απερχόμενο δήμαρχο.
Σύμφωνα με τα ευρήματα όλων των μετρήσεων που διεξάγονται αυτή την περίοδο, οι επόμενες εκλογές του 2028 —οι οποίες επίσης θα κριθούν στη δεύτερη Κυριακή— θα απαιτήσουν από τους υποψήφιους προσωπικότητα με πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα, ικανότητα διαμόρφωσης συμμαχιών και στρατηγική που θα ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών στον τελικό γύρο.
Το «ταβάνι» Πελετίδη και το προβάδισμα Σβόλη
Πρόσφατη μέτρηση καταγράφει -για πρώτη φόρα- ότι το ανώτατο όριο του Κώστα Πελετίδη είναι κάτω από το 50%, ενώ η ομάδα των ψηφοφόρων που «θα μπορούσαν να τον ψηφίσουν» έχει πάψει να αποτελεί απόλυτη πλειοψηφία. Παρά ταύτα, εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη εκλογική δεξαμενή στην πόλη.
Οι αντίπαλοί του, και ειδικά ο Κώστας Σβόλης, εμφανίζουν υψηλότερο δείκτη «δυνητικής ψήφου» σε σχέση με το εκλογικό τους ποσοστό, στοιχείο που τους αφήνει περιθώριο ανόδου. Ο Σβόλης, ειδικότερα, καταγράφει τη μικρότερη απόσταση από τον Πελετίδη και δείχνει να έχει τις περισσότερες προϋποθέσεις να τον ανταγωνιστεί ουσιαστικά.
Ωστόσο, τα ποσοτικά αυτά δεδομένα αφορούν τη θεωρητική εκλογική δυναμική κάθε υποψηφίου. Το εάν θα μπορέσουν να μετατραπούν σε πραγματικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από την ικανότητα, τον συντονισμό και τη στρατηγική της κάθε ομάδας. Και σε αυτό το επίπεδο, η δημοτική αρχή δείχνει μετά το 2023 σημάδια κόπωσης και εσωτερικής ασυνεννοησίας.
Η αντίθεση με τις εθνικές και περιφερειακές κάλπες
Τα δημοτικά αποτελέσματα της Πάτρας το 2023 διαφοροποιήθηκαν αισθητά από εκείνα των εθνικών και περιφερειακών εκλογών του ίδιου έτους, καθώς και από τις ευρωεκλογές του 2024.
Ενώ σε όλες τις άλλες αναμετρήσεις οι Πατρινοί έδωσαν προβάδισμα σε κόμματα με «φιλελεύθερο» αφήγημα, στην κάλπη του Δήμου επικράτησε εκ νέου το «φιλολαϊκό» πρόσημο του ΚΚΕ. Αυτό αποδίδεται τόσο στην προσωπικότητα του Κώστα Πελετίδη, όσο και στην αδυναμία των αντιπάλων να προτείνουν ένα συνεκτικό και εναλλακτικό σχέδιο διοίκησης, ικανό να ενώσει ευρύτερες δυνάμεις γύρω του.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι η «συμμαχία για τον Πελετίδη» παρουσιάζει πλέον εμφανή σημάδια φθοράς. Το πόσο θα καταγραφεί από επόμενες μετρήσεις.
Η εκλογική χαρτογράφηση των δημοτικών ενοτήτων
Στην ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων ανά δημοτική ενότητα, προκύπτει ότι τα διαμερίσματα Παραλίας και Πατρέων, και ειδικά το Νότιο Διαμέρισμα, παραμένουν σταθερά «κάστρα» του Κώστα Πελετίδη.
Αντίθετα, το Ρίο αποτελεί διαχρονικά την πιο αδύναμη περιοχή του, αν και καταγράφει σταδιακή βελτίωση ανά εκλογή. Η Μεσσάτιδα και τα Βραχνέικα παρουσιάζουν τις πιο ενδιαφέρουσες μεταβολές στη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος, με αυξομειώσεις που αντανακλούν τις τοπικές δυναμικές και την μεταβολή των κομματικών ταυτίσεων.
Ιδιαίτερα στα Βραχνέικα, ο Πελετίδης παραμένει κάτω από τον μέσο όρο του πρώτου γύρου, αλλά βελτιώνει σταθερά τις επιδόσεις του. Ο υποψήφιος που υποστηρίζεται από το ΠΑΣΟΚ διατηρεί συνήθως το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό, με σημαντικές μεταπτώσεις ανάλογα με τη δυναμική του κάθε προσώπου. Αντίστοιχα, ο υποψήφιος που στηρίζεται από τη Νέα Δημοκρατία εμφανίζει τρίτη θέση, με επίσης έντονες αυξομειώσεις. Ο Π. Ψωμάς, τέλος, σημείωσε αξιοσημείωτη άνοδο ανάμεσα στις δύο τελευταίες αναμετρήσεις.
Από τη συνολική εικόνα όλων των δεδομένων που είναι διαθέσιμα, η Πάτρα εισέρχεται σε μια νέα, πιο ρευστή πολιτικά περίοδο, όπου η παραδοσιακή κυριαρχία του Κώστα Πελετίδη δοκιμάζεται.
Ποια είναι η παράταξη του Κώστα Πελετίδη:
Ο Κ. Πελετίδης σε δύο μήνες συμπληρώνει 11 χρόνια στην θέση του Δήμαρχου Πατρών και αυτό αποτελεί αξιοσημείωτο επίτευγμα. Ο Κ. Πελετίδης, εκτός απροόπτου, για τους Πατρινούς του μέλλοντος θα καταγραφεί θετικά: δημοφιλής, τίμιος, ασυμβίβαστος, εργατικός και πιθανά με παρεμβάσεις στην αναβάθμιση των υποδομών ελευθέρου χρόνου για τους δημότες.
Κατά τις θητείες του, δημιούργησε η αναβάθμισε ένα αριθμό δημόσιων υποδομών ως προς την εικόνα της πόλης (Νότιο Πάρκο, Πάρκο Αγυιάς, αστικές αναπλάσεις σε συνοικίες, νέο Δημαρχείο και άλλες).
Στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής (όχι μόνο με την στενή έννοια αλλά και με την ευρεία, αυτής της ικανοποίησης αναγκών συλλογικοτήτων σε πεδία όπως ο πολιτισμός και ο αθλητισμός κλπ) ικανοποίησε πολλά αιτήματα. Ως αριστερός (με την έννοια που έχει η αριστερά σήμερα στην Ελλάδα) ασχολήθηκε (με επιφανειακά αποτελέσματα) με την ανακούφιση των προβλημάτων της καθημερινότητας των «μη προνομιούχων» Πατρινών. Αυτά που έφερναν και την αποδοχή από το εκλογικό σώμα.
Από την άλλη, εξαιτίας της κομματικής και ιδεολογικής του προσήλωσης – αγκύλωσης, θα καταγραφεί ως αυτός που ονειρευόταν μια κεντρική διοίκηση και αυτοδιοίκηση που υποτίθεται ότι θα οργανώνει θα κατευθύνει και θα παρέχει «τα πάντα» στους πολίτες, δηλαδή μια ουτοπία και παράλληλα δυστοπία.
Η βαθιά του πεποίθηση ως προς την «νομοτέλεια» της ιδεολογίας του, η εμπειρική διαχείριση του χρόνου του, η έλλειψη ικανότητας διοίκησης και επαγγελματικών εμπειριών, η μη κατανόηση του ρόλου της αυτοδιοίκησης διεθνώς, ή έλλειψη στελεχών τόσο υπηρεσιακών όσο και πολιτικών, τελευταία οι ενδο παραταξιακοί (και όχι μόνο ?) ανταγωνισμοί και άλλα, τον εμποδίζουν να έχει «επαφή» με τα πλεονεκτήματα της πόλης, όπως είναι η δυνατότητα της να είναι η μητρόπολη της Δυτικής Ελλάδας, η θέση του λιμένα της, η θέση της ως διαμετακομιστικό κέντρο, η ουσιαστική συνεργασία με τα τρία εξαιρετικά πανεπιστήμια και τα πολλά ερευνητικά ιδρύματα κ.α. Σε αυτά όχι μόνο καταγράφει αρνητική επίδοση αλλά «κρατά πίσω» την πόλη για πολλά χρόνια και θα την παραδώσει στην χειρότερη κατάσταση που ήταν ποτέ.
Ποιων Δήμαρχος είναι ο Κ. Πελετίδης;
Ο Κ. Πελετίδης είναι Δήμαρχος δύο ομαδοποιήσεων εκλογέων:
- Ενός πολύ μεγάλου μέρους όσων αυτό προσδιορίζονται ως «αριστεροί» και «κέντρο αριστεροί».
- Ενός αξιόλογου μέρους «κέντρο δεξιών» που δεν έλκονται από τους υποψήφιους που υποστηρίζει η Ν.Δ. ή που δεν είναι ικανοποιημένοι από όσα η Ν.Δ. ως κυβέρνηση πράττει για την περιοχή.
Ο Κ. Πελετίδης και η παράταξη του, είναι Δήμαρχος και Δημοτική Αρχή και πολλών πολιτών που όλα αυτά τα χρόνια εξυπηρέτησε και με τα προβλήματα των οποίων ασχολήθηκε, που εργάζεται σκληρά και ικανοποιεί με μαζικό τρόπο αιτήματα της τρέχουσας καθημερινότητας ανεξάρτητα από το ποιος ζητά. Παρότι η ρητορική του είναι προβλέψιμη και κουραστική, στον λόγο του ταυτίζεται με τον εργαζόμενο, τον απογοητευμένο, τον βιοπαλαιστή, τον φτωχό, την πόλη και τα “βάσανά” της. Έτσι πολλοί βλέπουν σε αυτόν έναν δήμαρχο που μπορεί να μην καταφέρνει να αλλάξει το βιοτικό του επίπεδο αλλά που τον “καταλαβαίνει”. Είναι ο Δήμαρχος της εν συναίσθησης. Ενός πολιτικού συστήματος που έχει «εγκαταλείψει» τον Δήμο ο οποίος βρίσκεται σε παρακμή ακόμα και στα απλά και καθημερινά. Όχι μόνο στα αναπτυξιακά. Αλλά σημαντική πλειοψηφία έχει πειστεί πως δεν φταίει ο Δήμαρχος.
Συμπερασματικά:
Ο Κ. Πελετίδης ανέβηκε στο «κύμα της οργής» του 2014. Αυτό το «κύμα» προσπαθεί να συντηρεί. Αυτό που αλλάζει, μέρα με την ημέρα και αφαιρεί από την «παντοδυναμία Πελετίδη» είναι ο χρόνος. Όσο αθροίζει στην θητεία του γίνεται ο ίδιος καθεστώς και μέρος του συστήματος.
Αξιολόγηση υπηρεσιών αυτοδιοίκησης – Δήμος Πάτρας
Για πρώτη φορά τον Μάιο του 2025, το Υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στη διενέργεια Έρευνας Αξιολόγησης των Δημοσίων Υπηρεσιών, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να εκφράσει τη γνώμη του για φορείς και υπηρεσίες του κεντρικού κράτους και της αυτοδιοίκησης.
Από την ερώτηση: «Σε μια κλίμακα από το 1 έως το 10, όπου το 1 σημαίνει «καθόλου ικανοποιημένος/η» και το 10 σημαίνει «απόλυτα ικανοποιημένος/η» πώς θα αξιολογούσατε τις παρακάτω υπηρεσίες, αρμοδιότητας του Δήμου;»
Σύμφωνα με την έρευνα του Υπουργείου ο Δ.Π. κατατάσσεται στην 147η Θέση ανάμεσα σε 184 δήμους με μέση βαθμολογία 3,3 (δείκτης υπολογισμένος από τις 8 υπηρεσίες εκτός ΚΕΠ και παιδικών χαρών). Η βαθμολογία καταδεικνύει την ανάγκη για έμφαση στις βασικές υποδομές των δήμων και αναζήτησης/δημιουργίας κατάλληλων εργαλείων και διαδικασιών για τη βελτίωσή τους.
Αξιολόγηση θητείας Δημοτικής Αρχής
Από την ερώτηση: «Ανεξάρτητα από το τι ψηφίζετε, πως κρίνετε συνολικά το έως τώρα έργο του Δήμ. Πάτρας κ. Κ. Πελετίδη;»
Σχόλια:
- Η αξιολόγηση του έργου αποτιμάται θετικά από το 50,0%. Συγκρίνοντας με προηγούμενες έρευνες ο δείκτης παρουσιάζει μείωση που μπορεί να φτάνει και το 10%.
- Αρνητικά αποτιμάται από το 40,8%. Το αντίστοιχο ποσοστό σε προηγούμενες έρευνες ήταν μικρότερο από 7% έως και 10%.
Ζητήματα που πρέπει να επιλύσει ο Δήμος Πατρέων
Από την ερώτηση: «Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο ζήτημα που πρέπει να δοθεί προτεραιότητα το επόμενο διάστημα;»
Σχόλια:
Σχεδόν ένας στους δύο δημότες θεωρεί ότι η καθαριότητα της πόλης αποτελεί το σημαντικότερο ζήτημα στο οποίο πρέπει να δώσει προτεραιότητα η δημοτική αρχή της Πάτρας το επόμενο διάστημα. Ως δεύτερο σημαντικότερο θέμα αναδεικνύεται το κυκλοφοριακό με ποσοστό 14%, ενώ στην τρίτη θέση καταγράφεται η κατάσταση του οδικού δικτύου (11,5%). Ακολουθούν οι χώροι στάθμευσης με 8%.
Σε χαμηλότερα ποσοστά, οι δημότες αναφέρουν την ανακατασκευή πεζοδρομίων (3,3%), τη δημιουργία θέσεων εργασίας (3,2%), καθώς και την ολοκλήρωση έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη (3,0%) κ.ο.κ.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
