Κεφάλαιο «διαλογισμός»: Η πρακτική που θα «σώσει» την ψυχική σου υγεία

Αθανασία Αντωνοπούλου

Και περνάω στο μεγάλο κεφάλαιο «διαλογισμός». Την πρώτη φορά που έμαθα για αυτή την πρακτική ήμουν στα τελειώματα της φοιτητικής μου ζωής και από τότε, χρειάστηκαν αρκετά χρόνια και αρκετό διάβασμα, πολλές ερωτήσεις και αμέτρητες δοκιμές, για να γίνει κομμάτι της self-care ρουτίνας μου.

Για να σου είμαι ειλικρινής, μου λείπει ο διαλογισμός. Έχουν περάσει εβδομάδες από την τελευταία φορά. Χάθηκα και εγώ κάπου μέσα στη δικαιολογία «δεν έχω χρόνο» και κάπως έτσι, άφησα στην άκρη ένα από τα ισχυρότερα μέσα αντιμετώπισης του άγχους μου, γιατί σε μένα λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Με βοηθά να γειώνω τον εαυτό μου στο τώρα και να ησυχάζω τις σκέψεις μου, να μη μένω προσκολλημένη σε αυτές και να μην επιτρέπω να επηρεάζουν σε ανησυχητικό βαθμό την καθημερινότητά μου.

Πολλοί ίσως φοβούνται να δοκιμάσουν τον διαλογισμό και συνήθως, υπάρχουν αρκετές λανθασμένες αντιλήψεις εκεί έξω για αυτή την πρακτική. Η κυριότερη είναι πως διαλογισμός σημαίνει μένω ακίνητος για μερικά λεπτά, με πλήρη ησυχία και χωρίς να σκέφτομαι απολύτως τίποτα. Άλλοι θεωρούν πως είναι δύσκολο έως απίθανο κανείς «να αδειάσει το μυαλό του» ή πως ο διαλογισμός είναι κάτι «μυστηριώδες» ή «αινιγματικό» που λίγοι καταφέρνουν. Ορισμένοι θεωρούν πως είναι μία πρακτική που κρατά ώρες ή γίνεται αποκλειστικά εάν κάτσεις οκλαδόν με σταυρωμένα πόδια. Μερικοί επίσης, τείνουν να θεωρούν πως είναι κάτι άρρηκτα συνδεδεμένο με θρησκευτικές πεποιθήσεις διαφορετικές από αυτές που ακολουθεί η πλειοψηφία στον ελλαδικό χώρο.

Διαλογισμός πρακτικά είναι κάτι που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε, οπουδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή και ώρα της ημέρας θελήσει, αρκεί να μάθει και να δοκιμάσει κάποιες βασικές τεχνικές.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο Headspace, τη μεγαλύτερη και γνωστότερη εφαρμογή meditation, «διαλογισμός είναι η πρακτική του να περνάμε σκόπιμα χρόνο με το μυαλό μας. Βρίσκουμε χρόνο μέσα στις πολυάσχολες ημέρες μας, για να κάτσουμε, να αναπνεύσουμε και να προσπαθήσουμε να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στην αναπνοή μας. Αυτό μας βοηθά να έχουμε μεγαλύτερη επίγνωση των σκέψεών μας, να συμπεριφερόμαστε με περισσότερη συμπόνια προς τον εαυτό μας και τους άλλους, να συνδεόμαστε με την παρούσα στιγμή».

Στην πραγματικότητα επομένως, κανείς δε χρειάζεται να αποσιωπήσει τελείως το μυαλό του, ειδικότερα στα πρώτα στάδια δοκιμής του διαλογισμού, γιατί ο στόχος δεν είναι να αδειάσει το μυαλό μας, αλλά περισσότερο να παρατηρήσουμε τις σκέψεις μας χωρίς να προσκολλούμαστε σε αυτές, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που θα παρατηρούσαμε απλά τα αυτοκίνητα σε ώρα αιχμής μέσα στην πόλη.

Ο διαλογισμός ουσιαστικά, προσφέρει αυτόν τον τόσο σημαντικό χωροχρόνο μέσα στην ημέρα μας, ώστε να αποκτήσουμε καλύτερη συνείδηση του εαυτού μας και επομένως, να δούμε τη ζωή μας πιο καθαρά, να αισθανθούμε περισσότερο ήρεμοι και προσγειωμένοι στο τώρα, να επιδείξουμε κατανόηση και ενσυναίσθηση.

Αυτό δε σημαίνει πως με την πρώτη φορά που θα δοκιμάσεις να κάνεις διαλογισμό, θα πετύχεις όλα τα παραπάνω ή με το που τελειώσεις ένα session θα νιώσεις αμέσως τα οφέλη ή τις αλλαγές. Ένα από τα κυριότερα στοιχεία στον διαλογισμό είναι η σταθερότητα και η συνέπεια. Είναι μία από εκείνες τις περιπτώσεις που η εξάσκηση φέρνει καλύτερα αποτελέσματα.

Τα οφέλη που έχεις να κερδίσεις από τον διαλογισμό είναι πολλαπλά, σωματικά, αλλά και ψυχικά: χαμηλότερα επίπεδα άγχους και καλύτερη διαχείριση, περισσότερη ενέργεια, πιο δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιωμένη ποιότητα ύπνου, περιορισμός επιθετικών τάσεων, μειωμένη αντιδραστικότητα, περισσότερα θετικά συναισθήματα, συμπόνια.

Ο διαλογισμός μπορεί να κρατήσει ακόμα και πέντε λεπτά και θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένη για τις όποιες ηχητικές παρεμβολές από τον σκύλο του γείτονα ή από κάποιο άλλο πρόσωπο στο διπλανό δωμάτιο. Στόχος είναι να αισθάνεσαι όσο πιο άνετα γίνεται, σε όποια στάση σε βολεύει περισσότερο (καθιστή ή ξαπλωμένη), αρκεί η πλάτη σου να είναι σε ευθεία γραμμή, ο λαιμός και οι ώμοι σου να είναι χαλαροί και το σαγόνι σου ελαφρώς μαζεμένο, χρησιμοποιώντας και κάποια βοηθητικά αντικείμενα, όπως για παράδειγμα μαξιλάρια. Θα σε βοηθήσει αρκετά, τουλάχιστον σε αρχικό επίπεδο, να ακολουθήσεις διαλογισμούς που έχουν ήδη πλήρη καθοδήγηση από ειδικούς, ενώ καλό είναι να θυμάσαι πως δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος να κάνεις διαλογισμό. Ειδικότερα στην αρχή, το μυαλό σου θα ξεφεύγει διαρκώς σε σκέψεις, όμως σταδιακά θα εξοικειωθείς να παρατηρείς αυτές τις σκέψεις, να τις αφήνεις να φεύγουν και να επιστρέφεις στην αναπνοή σου. Αυτή είναι η άγκυρά σου.

Εάν δε νιώσεις απολύτως τίποτα κάνοντας διαλογισμό, δε σημαίνει αυτόματα πως έκανες κάτι λάθος, είναι μία πρακτική με την οποία θα συνδεθείς μέρα με τη μέρα, αρκεί να παραμείνεις συνεπής στην εξάσκησή της. Μπορεί κατά τη διάρκεια ενός session να νιώσεις έντονα συναισθήματα, όπως άγχος, φόβο, στενοχώρια, θυμό και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό, γιατί πρακτικά είναι μία στιγμή που χαμηλώνεις τους ρυθμούς σου, οπότε όσα προσπαθούσες να διαχειριστείς ή να πετάξεις κάτω από το χαλάκι, θα βγουν στην επιφάνεια. Απλά παρατηρείς τα συναισθήματα, τις σκέψεις, πώς αισθάνεσαι στο σώμα σου και επανέρχεσαι στην αναπνοή σου.

Να ξέρεις πως είναι ιδιαίτερα έντονη η πιθανότητα με το που κάτσεις να δοκιμάσεις διαλογισμό, να έχεις τη θέληση να κουνηθείς, να ανοίξεις τα μάτια σου ή να σε πιάσει φαγούρα σε ένα σημείο του σώματός σου. Παρατηρείς και προχωράς, γυρνώντας στην αναπνοή σου και να θυμάσαι επίσης, πως ο διαλογισμός είναι σαν τον ύπνο. Όσο περισσότερο παλεύεις και προσπαθείς να κοιμηθείς, τόσο δυσκολότερο είναι, οπότε δε χρειάζεται να πιέσεις τον εαυτό σου και να τον φτάσεις στα άκρα.

Σου δίνω παρακάτω και ορισμένα βίντεο καθοδηγούμενου διαλογισμού:

Με πληροφορίες από headspace.com και insider.com

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News