5 tips για εξασκηθείς στην ενεργητική ακρόαση

Αθανασία Αντωνοπούλου

Μπορεί να έχεις την περιέργεια να μάθεις τι ακριβώς είναι η ενεργητική ακρόαση, γιατί φίλη μου, δεν είναι απλά να ακούς τον συνομιλητή, την κολλητή και την μαμά σου να μιλάνε. Είναι κάτι παραπάνω από αυτό.

Σήμερα το πρωί είχα στα ακουστικά μου ένα επεισόδιο podcast με καλεσμένο τον Simon Sinek, ο οποίος πολύ σωστά αναφερόταν στο πόσο δεν έχουμε εκπαιδευτεί στην ουσία να ακούμε τους ανθρώπους γύρω μας, είτε πρόκειται απλά για τους συνεργάτες μας είτε για τα πολύ δικά μας άτομα, που γεμίζουν την καθημερινότητά μας.

Και η ενεργητική ακρόαση είναι ένα skill που εάν δεν το μάθουμε από το σπίτι μας, θα πρέπει να το ψάξουμε μόνες μας, προσπαθώντας να το εφαρμόσουμε σε όποιο περιβάλλον κινούμαστε, καθώς είναι ένα σημείο-κλειδί της επικοινωνίας που έχουμε με τους γύρω μας, αλλά και της ποιότητας αυτής της επικοινωνίας.

Τι ακριβώς είναι η ενεργητική ακρόαση;

Μέσα στους ρυθμούς που ζούμε, πολλές φορές μπορεί να βρισκόμαστε στην μέση μίας συζήτησης και στην πραγματικότητα, να έχουμε χάσει τα μισά από αυτά που έχουν ειπωθεί, παρά το γεγονός πως φαινομενικά και εξωτερικά, φαίνεται ο συνομιλητής μας να έχει την απόλυτη προσοχή μας.

Από την άλλη, υπάρχουν και εκείνες οι φορές που περισσότερο βιαζόμαστε και περιμένουμε να έρθει η σειρά μας, για να μιλήσουμε και να παρουσιάσουμε τη δική μας οπτική γωνία, με αποτέλεσμα να μη δίνουμε και τόση προσοχή στο μήνυμα που μας μεταφέρεται από την άλλη πλευρά ή μπορεί να είμαστε σε έναν τσακωμό και να μην έχουμε την ψυχραιμία να βάλουμε για λίγο στην άκρη τα προσωπικά μας συναισθήματα και να μπούμε στα παπούτσια του άλλου.

Με την ενεργητική ακρόαση όμως, η επικοινωνία περνάει σε ένα πιο ουσιαστικό επίπεδο.

Στην πραγματικότητα, η ενεργητική ακρόαση είναι η ικανότητα να μπορείς να επικεντρωθείς πλήρως στον συνομιλητή σου, να καταλάβεις το μήνυμά του, να κατανοήσεις την πληροφορία και να απαντήσεις με τον κατάλληλο τρόπο που αρμόζει στην περίπτωση. Είναι μία τεράστιας αξίας διαπροσωπική ικανότητα επικοινωνίας που διασφαλίζει πως είσαι σε θέση να ασχοληθείς πραγματικά και αργότερα, να ανακαλέσεις συγκεκριμένες πληροφορίες χωρίς να χρειαστεί η επανάληψή τους.

Οι άνθρωποι που ακούν με έναν ενεργητικό τρόπο χρησιμοποιούν λεκτικές και μη λεκτικές τεχνικές, προκειμένου να δείξουν και να διατηρήσουν την προσοχή τους στον συνομιλητή τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα συγκέντρωσης, ενώ και η επικοινωνία γίνεται πιο «ανθρώπινη», αυθεντική και με ενισχυμένη ενσυναίσθηση.

Φωτογραφία από RF._.studio (pexels.com)

Τι ακριβώς περιλαμβάνει η ενεργητική ακρόαση;

Αυτές είναι οι βασικές παράμετροι της ενεργητικής ακρόασης:

• Να βρίσκεσαι απόλυτα παρούσα μέσα στη συζήτηση
• Να δείχνεις το ενδιαφέρον σου διατηρώντας καλή οπτική επαφή
• Να παρατηρείς (και να χρησιμοποιείς) μη λεκτικά σήματα επικοινωνίας
• Να διατυπώνεις ερωτήσεις που αφήνουν περιθώριο αναλυτικής απάντησης, προκειμένου να ενθαρρύνεις ακόμα περισσότερη εμβάθυνση
• Να παραφράζεις όσα άκουσες και να τα διατυπώνεις ξανά, ώστε να επιβεβαιώνεις πως έχεις κατανοήσει σωστά όσα έχουν ειπωθεί
• Να ακούς προκειμένου να καταλάβεις και όχι να απαντήσεις
• Να συγκρατείς την κριτική και τις συμβουλές σου

via GIPHY

5 tips για ενεργητική ακρόαση

Ας πάμε τώρα, να δούμε πιο αναλυτικά ορισμένα tips που θα σε βοηθήσουν να κάνεις την ενεργητική ακρόαση κομμάτι της καθημερινής σου επικοινωνίας.

1. Φρόντισε να αντικρίζεις τον συνομιλητή σου και διατήρησε καλή οπτική επαφή

Η οπτική επαφή είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο της face-to-face επικοινωνίας και συζήτησης με έναν άνθρωπο. Σε υπερβολικό βαθμό μπορεί να φανεί απειλητική ή τρομακτική, οπότε χρειάζεται να προσαρμόζεσαι στην εκάστοτε περίπτωση, για να μην το παρακάνεις. Δοκίμασε να «σπας» την οπτική επαφή ανά πέντε δευτερόλεπτα περίπου. Εάν θελήσεις να κοιτάξεις κάπου αλλού, μη στρέψεις το βλέμμα σου προς τα κάτω, γιατί αυτό θα δώσει την ένδειξη πως θέλεις η συζήτηση να σταματήσει.

Επίσης, δώσε προσοχή στη στάση του σώματός σου, να είσαι σίγουρη πως είσαι ανοιχτή στην επικοινωνία, οπότε απόφυγε να σταυρώσεις τα πόδια σου ή τα χέρια σου μπροστά από το στήθος, ενώ εάν γείρεις ελαφρώς προς τα μπρος ή προς τα πλάγια, δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη συζήτηση που εκτυλίσσεται.

Φωτογραφία από Min An (pexels.com)

2. «Άκου» και τα μη λεκτικά σήματα επικοινωνίας

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για την ενεργητική ακρόαση; Οι εκφράσεις του προσώπου, ο τόνος της φωνής και οι χειρονομίες μπορούν να σου πουν πολλά, τόσα όσα και οι λέξεις που χρησιμοποιεί ο συνομιλητής σου. Δώσε προσοχή στο τι δείχνει το άλλο άτομο με τη γλώσσα του σώματος – εάν χαμογελάει για παράδειγμα, εάν έχει σταυρώσει αμυντικά τα χέρια, εάν τρίβει τα μάτια του σα να υπάρχει κούραση ή δυσφορία. Ακόμα και μέσω τηλεφώνου, η φωνή του συνομιλητή μπορεί να σου δείξει πολλά.

3. Μην διακόπτεις

Ένα κακό που το έχουμε πολλοί ως συνήθεια κατά τη διάρκεια των συζητήσεων και θέλει ενσυνείδητη προσπάθεια, προκειμένου να το αφήσουμε στο παρελθόν. Το να διακόπτεις τον συνομιλητή σου μπορεί να τον αποκαρδιώσει, δημιουργώντας την εντύπωση πως πιστεύεις ότι είσαι πιο σημαντική από εκείνον ή πως δεν έχεις χρόνο, για να ακούσεις όσα έχει να μοιραστεί μαζί σου.

Εάν κινείσαι εκ φύσεως με γρήγορες ταχύτητες στον τρόπο που σκέφτεσαι και μιλάς, τότε προσπάθησε να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου να δείχνει υπομονή και αυτοσυγκράτηση, ώστε το άτομο απέναντί σου να νιώσει άνετα να εκφραστεί. Να θυμάσαι πως η παύση για μερικά δευτερόλεπτα ή ακόμα και η πλήρης σιωπή, δε σημαίνει πως πρέπει να γεμίσεις τρέχοντας αυτό το κενό. Όσο περισσότερο δίνεις χώρο στον συνομιλητή σου να μιλήσει, τόσο περισσότερο θα κατανοήσεις το μήνυμά του.

Φωτογραφία από Alexander Suhorucov (pexels.com)

4. Άκου χωρίς να κριτικάρεις ή να βγάζεις συμπεράσματα

Θα ήταν πιο εύκολο να μπαίνουμε σε κάθε συζήτηση σα να μην ξέρουμε απολύτως τίποτα, αντί να βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα ή να κρίνουμε με κάποιον τρόπο τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας πριν εκείνος αναλύσει τη σκέψη του. Εάν αρχίσεις να αντιδράς συναισθηματικά σε όσα ακούς, τότε αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως εμπόδιο στην εκάστοτε επικοινωνία, οπότε επικεντρώσου στο να ακούς. Και φυσικά, μην προδικάζεις τι θα πει η άλλη πλευρά στη συνέχεια της συζήτησης.

5. Μην επιβάλλεις τις σκέψεις ή τις συμβουλές σου

Ένα πάρα, πάρα, πάρα, πάρα πολύ βασικό κομμάτι της ενεργητικής ακρόασης, γιατί πολλές φορές οι άνθρωποι απλώς θέλουν να μιλήσουν και όχι να νιώσουν πως κάποιος προσπαθεί να τους «επιδιορθώσει» με κάποιον τρόπο, ψάχνοντας λύσεις σε προβλήματα και προσφέροντας συμβουλές που κανείς ποτέ δε ζήτησε. Για εκείνον που βρίσκεται απέναντί σου, είναι μεγαλύτερης σημασίας και ουσίας να νιώσει πως πραγματικά τον ακούς, πως έχει την προσοχή και την ενσυναίσθησή σου και εάν πιστεύεις πως έχεις μία καλή συμβουλή να δώσεις, ρώτα πρώτα εάν η άλλη πλευρά την χρειάζεται ή θέλει να την ακούσει.

Με πληροφορίες από bhf.org.uk, verywellmind.com και indeed.com

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News