Η σκηνή του μπράντυ (μια «εκνευριστική» ιστορία)
*Ο Ντίνος Λασκαράτος είναι επίτιμος δικηγόρος.
«Εκείνος για τον οποίο το παρόν
είναι το μόνο πράγμα που είναι παρόν,
δεν γνωρίζει τίποτα για την εποχή στην οποία ζει».
(Oscar Wilde 1854-1900, « Η σημασία του να μη
κάνεις τίποτα» Εκδ. Περίπλους 2002.
Μτφρ., Νίκος Δαβανέλλος).
Στα εγγλέζικα κινηματογραφικά στούντιο Pinewood γυρίζεται το 1964 η τρίτη κατά σειρά ταινία με ήρωα τον Τζέιμς Μποντ, με τίτλο ο «Χρυσοδάκτυλος» (Goldfinger). Στo πλατό έχει στηθεί μια τραπεζαρία, μεγάλης πολυτέλειας και πειστικότητας, υποτίθεται στην Τράπεζα της Αγγλίας στην οδό Κλωστηβελόνας (Threadneedle street) στην περιοχή «Σίτυ» του Λονδίνου. Η ατμόσφαιρα σχεδόν κατανυκτική. Το δείπνο βαδίζει τελετουργικά προς το τέλος του. Στο μαονένιο τραπέζι υπάρχουν ακόμα τα ποτήρια του γλυκού κρασιού επιδορπίου. Δυστυχώς δεν φαίνεται αν σερβιρίστηκε πατρινή εκλεκτή μαυροδάφνη ή πορτογαλέζικο πορτ. Ο μπάτλερ σωστός, δηλαδή ηλικιωμένος, προσφέρει κουβανέζικα πούρα στους τρείς τζέντλεμεν του τραπεζιού. Στην κορυφή κάθεται ο οικοδεσπότης συνταγματάρχης ε.α. Σμίδερς, υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της τράπεζας, τιμητικά στα δεξιά του τραπεζίτη κάθεται ο αντιναύαρχος σερ Μάιλς Μέσσερβυ, γνωστός σαν «Μ», διευθυντής των μυστικών υπηρεσιών, και αριστερά ο πλωτάρχης και σούπερ μυστικός πράκτορας Τζέιμς Μποντ (που υποδύεται ο καλύτερος Μποντ, Σων Κόννερυ). Ο μπάτλερ, κινούμενος ευλαβικά, παρουσιάζει το ξύλινο κουτί των πούρων, από τα αριστερά πάντοτε του καλεσμένου, ξεκινώντας από τον «Μ» και καταλήγοντας στον οικοδεσπότη. Κατόπιν εξαφανίζεται διακριτικά. Σε τέτοιου είδους γεύματα, η κυρίως κουβέντα, για το θέμα της οποίας γίνεται και το τραπέζι, ξεκινά όταν έχουν τελειώσει τα φαγητά. Τυχόν νύξη του θέματος πριν, είναι φάουλ.
Οι τρείς κύριοι του τραπεζιού φορούν «σμόκιν» (άρα είναι περασμένες επτά το βράδυ, -είμαστε βλέπετε στην Αγγλία-). Ο μπάτλερ φορά φράκο, αλλά με μαύρο παπιγιόν αντί το άσπρο του φράκου και μαύρο γιλέκο αντί άσπρο. Λάθος; Οχι. Για να ξεχωρίζει σε περιπτώσεις που η πρόσκληση προβλέπει φράκο. Τόση λεπτομέρεια; Τόση. Και δεν σας είπα ότι, πιστό στην παράδοση, το βοηθητικό προσωπικό της Τράπεζας της Αγγλίας φοράει μέχρι και σήμερα, αποκλειστικά ροζ, μάλιστα ροζ, στολές.
Να πούμε εδώ ότι η όλη σκηνή του τραπεζιού δεν υπάρχει στο βιβλίο «Γκολντφίνγκερ» του Φλέμιγκ και είναι σκηνοθετικό εύρημα που όμως ξεπερνά σε αυθεντικότητα και τον… ίδιο τον Φλέμιγκ. Στο βιβλίο ο συνταγματάρχης Σμίδερς απλά ενημερώνει τον Μποντ για τις παράνομες δραστηριότητες του Γκολντφίνγκερ στο γραφείο του Σμίδερς στην τράπεζα, χωρίς δείπνο.
Και τώρα πάμε στην περίφημη σκηνή του μπράντυ, (εγγλέζικη παραφθορά μιας δύσκολης ολλανδικής λέξης που σημαίνει «καμένο κρασί», μιας και το σωστό μπράντυ είναι απόσταγμα οίνου με φωτιές και καζάνια). Ο Σμίδερς προτείνει το ποτό σε κρυστάλλινη καράφα στον Μποντ, ρωτώντας τον αν θέλει «από αυτό το μάλλον απογοητευτικό μπράντυ». Ο Μποντ παίρνει την καράφα, την… κοιτάζει, και αποφαίνεται ότι πρόκειται για κονιάκ «φιν» τριάντα ετών, κατόπιν μυρίζει το περιεχόμενο και αποφαίνεται ότι έχει παραπανίσια δόση μπον μπουά! (μία από τις περιοχές κονιάκ).
Και τώρα τα σχόλια. Η σκηνή είναι όλη ένα θέατρο της πεμπτουσίας της βρεταννικότητας που είναι το αντερστέιτμεντ. Δηλαδή η δήλωση χάριν παιδιάς ότι η ποιότητα κάποιου πράγματος, ή υπηρεσίας, ή μιας κατάστασης, υπολείπεται δήθεν της αναμενόμενης. Ενα ανάποδο κομπλιμέντο που κάνει ο δηλών στον εαυτό του, ή ένας ευφημισμός. Η δική μας χαϊδευτική μείωση του τύπου καφεδάκι, κρασάκι, σινεμαδάκι, είναι απλά υποκοριστική μείωση. Ο συνταγματάρχης Σμίδερς γνωρίζει πολύ καλά ότι το κονιάκ που προσφέρει όχι μόνο δεν είναι απογοητευτικό, αλλά είναι κορυφαίο. Δεν μπορεί όμως να πει ότι προσφέρει κάτι κορυφαίο, έτσι λέει κάτι δήθεν μειωτικό, απολαμβάνοντας όμως το παιχνίδι της θεατρικής αυτής μείωσης. Ο Μποντ πάλι ξέρει ότι δεν είναι δυνατόν απλά να κοιτάξει κανείς μια κρυστάλλινη καράφα και να αποφανθεί για την ηλικία του κονιάκ που περιέχει, και τη βασική γεωγραφική του προέλευση «φιν» (fine champagne), και μετά απλά μυρίζοντας να βρει την υπερβολική πρόσμιξη μπον μπουά. Ο Μποντ απλά κάνει και αυτός τα «νάζια» του, εις βάρος του ατυχούς «Μ» που έχει πάρει το παιχνίδι τοις μετρητοίς, ρωτώντας «τι έχει το κονιάκ», μυρίζοντάς το και αυτός στον γάμο του Καραγκιόζη. Το understatement τελειώνει, με τον «Μ» να ανακαλεί τον υφιστάμενό του Μποντ στην τάξη, υπενθυμίζοντας ότι ο συνταγματάρχης κάνει τη διάλεξη. Ο Σμίδερς αρχίζει την ενημέρωση για τον Γκολντφίνγκερ.
Αξίζει να δείτε τη σκηνή του μπράντυ στο ίντερνετ.
*Ο Ντίνος Λασκαράτος είναι επίτιμος δικηγόρος.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
