Ο κύριος Αβελ, μαρκήσιος του Μαρινύ
* Ο Ντίνος Λασκαράτος είναι επίτιμος δικηγόρος.
Δεν ξέρω αν έχετε όρεξη να ακομπανιάρετε το καφεδάκι σας με την, κατά τη Βίβλο, πρώτη δολοφονία που έγινε στη Γη, και μάλιστα «δι’ ασήμαντον αφορμήν», επειδή, αν είναι δυνατόν, ο καπνός της προσφοράς στον Θεό του βοσκού Αβελ (έψηνε παϊδάκια) ανέβαινε ευθεία επάνω, ενώ ο καπνός της προσφοράς του αδελφού του, γεωργού Κάιν (έψηνε αραποσίτι) πήγαινε ζιγκ-ζαγκ, μια δεξιά και μια ζερβά. Ζηλιάρης ο Κάιν, παρεξήγησε το σημάδι του καπνού και τζάμπα πήγε το παλικάρι ο Αβελ απ’ το φονικό χέρι του αδελφού του.
Σήμερα λέω να μιλήσουμε για έναν άλλο Αβελ, μεγάλο αν και άγνωστο ταξιδευτή, που κανένα κοπάδι, καμία εκστρατεία, κανένα εμπόριο, δεν τον ανάγκασε να ταξιδέψει, αλλά άφησε το ωραίο Παρίσι για να δει, να καταγράψει και να θαυμάσει τον ελληνικό κόσμο, σε μια εποχή μάλιστα που τα ταξίδια είχαν κινδύνους! Πρόκειται για τον Γάλλο κύριο Αβελ Ψάρη (Abel Poisson). Για ΄μας τους Ελληνες έχει ιδιαίτερη σημασία ο κύριος Αβελ, γιατί ζωντάνεψε στην πατρίδα του τη Γαλλία και από εκεί στην Αγγλία και άλλες χώρες την αγάπη για τον κλασικισμό και συνακόλουθα για την Ελλάδα, με πολιτικές προεκτάσεις όπως θα δούμε.
Ας πάμε λοιπόν λίγο πιο πίσω, στην αρχή της ιστορίας μας. Ο κύριος Αβελ Ψάρης γεννήθηκε το 1727 στα χρόνια της βασιλείας του Λουδοβίκου υπ’ αριθμ. 15. Ο Αβελ είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την Ζανέτ-Αντουανέτ. Η Ζανέτ, εκτός από κούκλα, ήταν και διαόλου κάλτσα και έπαιρνε πολύ τα γράμματα. Κατάφερε και την έπεσε του Λουδοβίκου, να μη σας κουράζω πώς, και έγινε η «επίσημη αγαπημένη» του βασιλιά, που ήταν τίτλος της γαλλικής αυλής (!). Και όλα αυτά πολύ πριν το 1969, όταν σε στίχους Ελένης Λιάκου, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης βρήκε και αυτός την «επίσημη αγαπημένη» του, αφού «ξύπνησε νύχτα και μες στη σκέψη του άναψαν φώτα»…
Ο Λουδοβίκος, άντρας με υπόληψη, βόλεψε τη Ζανέτ με τον τίτλο της μαρκησίας του Πομπαντούρ και με αντίστοιχα (πολλά) λεφτά, αλλά τακτοποίησε και το αδελφάκι της τον Αβελ, με τον τίτλο του μαρκησίου του Μαρινύ, επίσης με πολλά λεφτά και υψηλή κρατική θέση. Πήγε περίπατο το επώνυμο Πουασόν που θα πει ψάρι στα Γαλλικά. Επειδή όμως μαζευτήκανε πολλοί μαρκήσιοι, να διευκρινίσουμε ότι πριν οι μαρκήσιοι και οι μαρκησίες γίνουν ήρωες και ηρωίδες της πατρινής αποκριάς, έδωσαν μάχες ως κανονικοί ήρωες για να προστατέψουν τα σύνορα της τότε Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αντίστοιχες μάχες έδωσαν στα σύνορα (άκρες) του Βυζαντίου και οι βυζαντινοί «μαρκήσιοι», οι θρυλικοί Ακρίτες μας, με πιο γνωστό τον Διγενή Ακρίτα. Ο μαρκήσιος, αρχικά αξίωμα του ρωμαϊκού στρατού, ήταν υπεύθυνος στη ζώνη ευθύνης του (μαρκιωνία) για την προκάλυψη των ρωμαϊκών συνόρων. Κάπως έτσι και ο βυζαντινός ακρίτας. Αλλά επειδή πάντα διαβαίνει η δόξα του κόσμου, οι συνοριακοί πολεμιστές κατάντησαν φιγούρες με δαντελίτσες, κορδελίτσες, φαρμπαλάδες και αρώματα, κλεισμένοι σε ένα διαμερισματάκι στις αχανείς Βερσαλλίες για να τους έχει από κοντά ο Γάλλος βασιλιάς. Πολύ λουλούδι με λίγη ρίζα, αντίθετα απ’ τους Εγγλέζους.
Στα μέσα του 18ου αιώνα στην Ευρώπη επικρατούσε το στυλ «ροκοκό», τελευταίο κεφάλαιο της εκατονπενηντάχρονης εποχής «μπαρόκ». Τότε ανακαλύφθηκε και άρχισε να ξεθάβεται από τις στάχτες της βεζουβιακής έκρηξης του 79 μ.Χ., πρώτα το Ερκουλάνεουμ και μετά η Πομπηία το 1748.
Ο μαρκήσιος του Μαρινύ, παρέα με τον γνωστό χαράκτη Κοσέν, τον διάσημο αρχιτέκτονα Σουφλό και τον ιερέα Λεμπλάν ξεκίνησαν από το Παρίσι το 1749, και για 21 μήνες αλώνιζαν την Ιταλία μέχρι το 1751, καταγράφοντας την ομορφιά της κλασικής τέχνης και της ευθείας γραμμής, σε αντιδιαστολή με την καμπύλη γραμμή, που κυριαρχούσε αισθητικά τότε. Οταν γύρισαν στο Παρίσι δεν περίμεναν ούτε οι ίδιοι τον αντίκτυπο του ταξιδιού τους στην αρχιτεκτονική, τη ζωγραφική, τα έπιπλα, τη μόδα, τα πάντα. Ο αέρας του νεοκλασικισμού φύσηξε. Η «δοκός επί στύλου», η πεμπτουσία της κλασικής ελληνικής αρχιτεκτονικής, αποκάλυπτε και πάλι την απέριττη ομορφιά της.
Ομως ο Αβελ, μαρκήσιος του Μαρινύ, επέδρασε και πολιτικά. Χάρη στην αγάπη που διέδωσε για την Ελλάδα (παρόλο που δεν την επισκέφθηκε) βοήθησε στη δημιουργία ενός φιλελληνικού κλίματος, που οδήγησε τον Βύρωνα στο Μεσολόγγι, ενέπνευσε τον Ντελακρουά και έκαμε τον Αγγλο υπουργό Εξωτερικών Κάννιγκ (πριν γίνει πλατεία Κάνιγγος στο κέντρο της Αθήνας) να αναγνωρίσει τους Ελληνες του 1821 ως εμπολέμους, με επίλογο τη ναυμαχία του Ναυαρίνου, τον Μαιζών και τα λοιπά.
Ενα τελευταίο. Στο σπίτι (μέγαρο Μαρινύ) του κυρίου Αβελ στο Παρίσι, που είναι ο επίσημος ξενώνας της γαλλικής Δημοκρατίας, φιλοξενήθηκε το 1979 ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, τότε πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
* Ο Ντίνος Λασκαράτος είναι επίτιμος δικηγόρος.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
