Guardian: Γιατί υπάρχει κρίση στη γαλλογερμανική συνεργασία
Πώς μπορεί η ΕΕ να βγει από το αδιέξοδο.
“Όταν η Γαλλία και η Γερμανία προχωρούν, όλη η Ευρώπη προχωράει. Όταν δεν το κάνουν, σταματάει”, έλεγε ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ πριν από σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα σε ένα από τα περιοδικά ραντεβού μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κρατών μελών της ΕΕ.
Η Γαλλία
Το ερώτημα θέτει σε ανάλυσή του η βρετανική Guardian, σημειώνοντας ότι ο Εμανουέλ Μακρόν διόρισε την Παρασκευή νέο πρωθυπουργό, τον πιστό κεντρώο σύμμαχο του Φρανσουά Μπαϊρού, ο οποίος γίνεται ο τέταρτος πρωθυπουργός της Γαλλίας φέτος, και θα έχει το δύσκολο έργο να προσπαθήσει να συγκροτήσει μια σταθερή κυβέρνηση μετά την κατάρρευση την περασμένη εβδομάδα της συντομότερης κυβέρνησης της χώρας από το 1958.
Εν τω μεταξύ, το έλλειμμα του δημόσιου τομέα της Γαλλίας φέτος ετοιμάζεται να ξεπεράσει το 6,1% του ΑΕΠ. Το ποσοστό είναι, υπερδιπλάσιο του ορίου της ευρωζώνης. Το δημόσιο χρέος είναι 110% του ΑΕΠ και αυξάνεται- και οι αγορές ομολόγων αξιολόγησαν αυτό το μήνα τη Γαλλία ως οριακά λιγότερο αξιόχρεη από την Ελλάδα.
Η Γερμανία
Στη Γερμανία, ο εύθραυστος συνασπισμός υπό την ηγεσία της κεντροαριστεράς που βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία τρία χρόνια κατέρρευσε τον περασμένο μήνα, υπό το βάρος των ιδεολογικών του αντιφάσεων και υπό την πίεση των πολλαπλών κρίσεων που προκλήθηκαν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Όποιος και αν γίνει καγκελάριος μετά τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη χειρότερη μεγάλη οικονομία κόσμου, η οποία μαστίζεται από το υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας, καθώς και από την γραφειοκρατία, τις καταρρέουσες υποδομές και την αργή ψηφιακή επέκταση.
Η επιβράδυνση με τον βασικό εμπορικό εταίρο που είναι η Κίνα έχει επίσης επιφέρει πλήγμα στις γερμανικές εξαγωγές, ένα παραδοσιακό πλεονέκτημα, ενώ η εξαιρετικά σημαντική αυτοκινητοβιομηχανία έχει αργήσει να αναπτύξει ελκυστικά ηλεκτρικά οχήματα (EV) και τώρα αντιμετωπίζει την απειλή μεγάλων αμερικανικών δασμών υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Με τη Γαλλία να μην μπορεί να διεξάγει νέες βουλευτικές εκλογές μέχρι τον Ιούλιο και τη Γερμανία να μην έχει ενδεχομένως νέα κυβέρνηση μέχρι τον Ιούνιο, η πολιτική αναταραχή στην κορυφή των δύο χωρών με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ΕΕ θα δυσχεράνει αναπόφευκτα τη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ, σημειώνει ο Guardian.
Η γαλλογερμανική ατμομηχανή
Το Παρίσι και το Βερολίνο θεωρούνται ο βασικός άξονας ισχύος της ΕΕ, που καθοδηγεί την πολιτική και καθορίζει τα κύρια περιγράμματα της ατζέντας της. Με τις δύο πρωτεύουσες να μην είναι σε θέση να λάβουν μεγάλες πολιτικές αποφάσεις ελλείψει ισχυρών κυβερνήσεων, το μπλοκ θα μπορούσε να περάσει μήνες ή και περισσότερο στο τέλμα.
Οι παράλληλες οικονομικές και δημοσιονομικές δυσχέρειες των δύο ισχυρών χωρών θα επιβαρύνουν επίσης την ΕΕ. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ -που αντιπροσωπεύουν το 41% του συνολικού ΑΕΠ της 27μελούς ΕΕ- θα συρρικνωθούν και οι δύο οικονομικά το 2025.
Η χρονική συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη, με την Ευρώπη να αντιμετωπίζει την επιστροφή των πολιτικών “πρώτα η Αμερική” υπό τη δεύτερη προεδρία του Τραμπ και με τη γερμανική βιομηχανία (ιδίως) να βρίσκεται σε κρίση.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς έφτασε σε αυτό το σημείο. Ωστόσο, δεν είναι τόσο εύκολο να καταλάβουμε πώς η Γαλλία και η Γερμανία θα μπορέσουν να βγουν από τη συνεχιζόμενη πολιτική και οικονομική καταστροφή τους.
Ο Γερμανός ασθενής
Όταν ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέλυσε τον δύστροπο υπουργό Οικονομικών του, Κρίστιαν Λίντνερ, στις 6 Νοεμβρίου λόγω μιας πικρής πολύμηνης διαμάχης για τον προϋπολογισμό, έθεσε σε κίνηση μια αλυσίδα γεγονότων που οι αισιόδοξοι λένε ότι δίνουν στη χώρα μια ζωτική ευκαιρία για ανανέωση.
Η αποπομπή του Λίντνερ άφησε τη Γερμανία με μια υπηρεσιακή μειοψηφική συμμαχία των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) του Σολτς και των οικολόγων Πρασίνων, ικανή μόνο για την πιο επιφανειακή χάραξη πολιτικής από τώρα μέχρι να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση.
Τη Δευτέρα, ο Σολτς, ιστορικά αντιδημοφιλής αλλά παρ’ όλα αυτά υποψήφιος του κόμματός του για επανεκλογή, θα αντιμετωπίσει την ψήφο εμπιστοσύνης που έχει ζητήσει για να προκαλέσει τις νέες εκλογές.
Εάν ο Scholz χάσει την ψηφοφορία, ο πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ θα διαλύσει το κοινοβούλιο και η Γερμανία θα ξεκινήσει επίσημα μια έντονα κουτσουρεμένη προεκλογική εκστρατεία που θα διακοπεί από τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το κεντροδεξιό CDU/CSU συγκεντρώνει ποσοστό 31%, ενώ ακολουθεί η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 18%, το SPD του Scholz με 17% και οι Πράσινοι με 13%. Το FDP και η νέα αριστερή συντηρητική Συμμαχία Sahra Wagenknecht συγκεντρώνουν αμφότερα ποσοστά ακριβώς γύρω από το όριο του 5% για κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Ως επόμενος ηγέτης της Γερμανίας προδιαγράφεται επομένως ο επικεφαλής του CDU, Φρίντριχ Μερτς, ένας μακροχρόνιος αντίπαλος της μετριοπαθούς χριστιανοδημοκράτισσας Άνγκελα Μέρκελ, η 16ετής θητεία της οποίας ως καγκελάριου άφησε σε μεγάλο βαθμό τον Μερτς στην πολιτική ερημιά.
Ο Μερτς, του οποίου το διαβόητο οξύθυμο ταμπεραμέντο φημολογείται ότι έχει μαλακώσει ελαφρώς με την ηλικία, έχει ορκιστεί να βγάλει τη Γερμανία από μια βαθιά οικονομική ύφεση, ενώ έχει υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή για την άμυνα, τη Ρωσία και τη μετανάστευση.
Αλλά επειδή η κεντροδεξιά συμμαχία CDU/CSU του Μερτς, εφόσον έρθει πρώτη, έχει ελάχιστες πιθανότητες να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, η επιλογή του εταίρου του συνασπισμού θα αποδυναμώσει αναπόφευκτα τα οικονομικά μεταρρυθμιστικά του σχέδια. Όλα τα μεγάλα κόμματα έχουν αποκλείσει τη συνεργασία με την ακροδεξιά.
“Το σημερινό οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας, στο οποίο η παροχή φθηνών ορυκτών καυσίμων και η παραγωγή αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης παίζουν κεντρικό ρόλο, φαίνεται ξεπερασμένο – αλλά οι πολιτικοί σπάνια τολμούν να το πουν αυτό ανοιχτά”, δήλωσε ο Κάι Αρζχάιμερ, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς. “Είμαι τουλάχιστον επιφυλακτικός ως προς το ότι θα υπάρξει μια πραγματική νέα αρχή στο εγγύς μέλλον”.
Αν η νέα κυβέρνηση δεν καταφέρει να αλλάξει γρήγορα τα πράγματα, το αντιμεταναστευτικό AfD, που υποστηρίζεται ιδιαίτερα από τους ψηφοφόρους της ανατολικής Ευρώπης, θα επωφεληθεί ακόμα περισσότερο.
Η Ursula Münch, διευθύντρια του thinktank της Ακαδημίας Πολιτικής Εκπαίδευσης στη Βαυαρία, δήλωσε ότι με το SPD να είναι πιθανότατα εταίρος του Merz, δημιουργώντας μια κυβέρνηση του μεσαίου δρόμου, οι απογοητευμένες ελπίδες και η απογοήτευση θα μπορούσαν να αποδειχθούν ένα τοξικό μείγμα.
Βέβαια η Münch δήλωσε ότι η αναδυόμενη συναίνεση ότι η Γερμανία πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της κατά μέτωπο θα μπορούσε να προσφέρει μια επιτακτική εντολή σε έναν καγκελάριο που θα μιλάει ευθέως και θα έχει επαρκή πλειοψηφία. “Αυτό θα με έκανε αρκετά σίγουρη ότι οι Γερμανοί θα μπορούσαν να γίνουν και πάλι πιο αισιόδοξοι και να αναπτύξουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στη δημοκρατία”, δήλωσε.
Ο Γάλλος ασθενής
Τα σημερινά πολιτικά προβλήματα της Γαλλίας – η χώρα διανύει τη χειρότερη περίοδο πολιτικής αστάθειας από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο – οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην απόφαση του Μακρόν να διαλύσει το κοινοβούλιο, αφού οι κεντρώες δυνάμεις του ηττήθηκαν κατά κράτος από τον ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν στις ευρωεκλογές της άνοιξης, σχολιάζει ο Guardian.
Στις βουλευτικές εκλογές, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), ένας συνασπισμός αριστερών κομμάτων που κυμαίνονται από το κυρίαρχο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) έως την ριζοσπαστική αριστερή, Ανυπότακτη Γαλλία, με επικεφαλής τον πολιτικό πυρπολητή Jean-Luc Mélenchon, κέρδισε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών.
Η συμμαχία του Μακρόν ηττήθηκε ήρθε δεύτερη και η Συσπείρωση, αν και τερμάτισε ως το μεγαλύτερο μεμονωμένο κόμμα, κατέλαβε την τρίτη θέση. Το κοινοβούλιο χωρίστηκε σε τρία περίπου ίσα και αντιτιθέμενα μπλοκ – την ευρύτερη αριστερά, το κέντρο και τη δεξιά/ακροδεξιά – κανένα από τα οποία, δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία στην Βουλή.
Ο Μακρόν διόρισε πρωθυπουργό τον Μισέλ Μπαρνιέ, έναν βετεράνο συντηρητικό και επικεφαλής διαπραγματευτή της ΕΕ για το Brexit, ο οποίος υποστηρίχθηκε από μια εύθραυστη μειοψηφική συμμαχία κεντρώων και κεντροδεξιών βουλευτών.
Αυτόν τον μήνα, η ακροδεξιά RN ένωσε τις δυνάμεις του με το αριστερό NFP και ανέτρεψε την κυβέρνηση του Μπαρνιέ σε μια ψηφοφορία δυσπιστίας για τον προϋπολογισμό του 2025, ο οποίος περιελάμβανε περίπου 20 δισ. ευρώ (16,5 δισ. λίρες) σε αυξήσεις φόρων και 40 δισ. ευρώ σε περικοπές δημόσιων δαπανών.
Ο Μπαϊρού, ο αντικαταστάτης του, πρέπει να προσπαθήσει να συναρμολογήσει μια πιο σταθερή κυβερνητική πλειοψηφία, ενδεχομένως με τη συμμετοχή μέρους της κεντροαριστεράς – ή τουλάχιστον να εξασφαλίσει ένα “σύμφωνο μη επίθεσης” που δεν θα αφήσει τη νέα κυβέρνηση επιρρεπή στην ίδια ακριβώς απειλή, μια ψήφο δυσπιστίας που υποστηρίζεται τόσο από την αριστερά όσο και από την ακροδεξιά, όπως έγινε με τον Μπαρνιέ.
Οι προοπτικές στην Γαλλία
Ο Μακρόν “φαίνεται να ετοιμάζεται να οικοδομήσει ένα πιο σταθερό κυβερνητικό σύμφωνο με τους Συντηρητικούς, τους Σοσιαλιστές, τους Κομμουνιστές και τους Πράσινους”, οι οποίοι “φαίνονται έτοιμοι να κάνουν συμβιβασμούς και να αποφύγουν άλλη μια κυβέρνηση στο έλεος του RN”, δήλωσε ο Ριμ Μομτάζ από το thinktank Carnegie Europe.
“Αλλά αυτό είναι μόνο μια προσωρινή λύση. Εξακολουθεί να μην έχει λύση για να αντιστρέψει την άνοδο της δημοτικότητας που απολαμβάνει η Λεπέν από το 2017 και τις σημαντικές πιθανότητες που έχει να εκλεγεί πρόεδρος το 2027”.
Τουλάχιστον, όμως, η Γαλλία φαίνεται να έχει “πάρει το μάθημα” ότι χρειάζεται “μια αξιόπιστη, αργή, δημοσιονομική σύσφιξη”, δήλωσε ο οικονομολόγος John Springford του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μεταρρυθμίσεων. Η Γερμανία, η οποία χρειάζεται φορολογικές μεταρρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, όπως και δημόσιες επενδύσεις για να αυξήσει τις δαπάνες, δεν έχει κάνει ακόμη αυτό το βήμα, είπε.
Η αισιόδοξη οπτική
Από την άποψη της ΕΕ, ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι. “Είναι πρόωρη η άποψη ότι η Γαλλία και η Γερμανία έχουν ξεμπερδέψει”, δήλωσε ο Mujtaba Rahman της εταιρείας συμβούλων Eurasia Group. “Μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, θα πρέπει να δούμε μια αναζωογονημένη γαλλογερμανική μηχανή”.
Η επίσπευση των εκλογών στη Γερμανία για τον Φεβρουάριο ήταν “πολύ θετική”, δήλωσε ο Rahman: “Θα έχουμε σαφήνεια νωρίτερα μέσα στη χρονιά, έναν πιο συνεκτικό συνασπισμό και έναν πιο σκεπτικιστή καγκελάριο απέναντι στη Ρωσία. Και ο Μερτς και ο Μακρόν θα είναι πολύ πιο ευθυγραμμισμένοι στα μεγάλα ζητήματα από ό,τι ήταν ο Μακρόν και ο Σολτς”.
Σύμφωνα με το enikos, τα εσωτερικά προβλήματα του Μακρόν δεν θα εξαφανιστούν από τη μια μέρα στην άλλη. “Αλλά φαίνεται να υπάρχει μια αίσθηση της εθνικής ευθύνης να σχηματίσει μια κυβέρνηση, να περάσει έναν προϋπολογισμό και να παράσχει την ελάχιστη σταθερότητα που χρειάζεται η Γαλλία – και που χρειάζεται η Ευρώπη από τη Γαλλία”, είπε.
Το πιο σημαντικό είναι ότι ο Trump 2.0 “έδωσε βάρος και αξιοπιστία σε όλα όσα έλεγε ο Macron για την ασφάλεια, την άμυνα και τη στρατηγική αυτονομία”, δήλωσε ο Rahman. Το tandem (δίδυμο) Παρίσι – Βερολίνο “θα αναζωογονηθεί – και με μια νέα, βελτιωμένη ηγεσία της ΕΕ, αυτοί οι άνθρωποι θα δώσουν στην Ευρώπη την καλύτερη δυνατή ευκαιρία να μετριάσει τα χειρότερα από αυτά που μπορεί να έρθουν”.
Διαβάστε επίσης:
Βουλή: ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών για τον προϋπολογισμό 2025
Αχαΐα: 36χρονος βρέθηκε κρεμασμένος – Σε εξέλιξη οι έρευνες της ΕΛ.ΑΣ.
Πάτρα: Πότε ανοίγει η Μαιζώνος
Πάτρα: Ανοιχτά σήμερα τα καταστήματα, το ωράριο
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
