Ο Δημήτρης Γεωργαλάς μιλά στο pelop.gr για τον «Άνθρωπο του Θεού» και την εποχή που χάνει την ελπίδα της

Ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το μεταφυσικό, εκεί όπου η πίστη συναντά την αμφιβολία και η ελπίδα δοκιμάζεται, ο Δημήτρης Γεωργαλάς σκηνοθετεί τον «Άνθρωπο του Θεού» του Ανδρέα Κεντζού. Μια παράσταση που αναμετριέται με τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα, σε μια εποχή ακραίας μοναξιάς και εικονικής επικοινωνίας. Ο σκηνοθέτης μιλά για την ρήξη της πίστης, την ανάγκη για ουσιαστική επαφή και τη θέση του ανθρώπου σ’ έναν κόσμο που «έχει κλειστεί στα κλουβιά του».

Έχουμε ένα έργο το οποίο κινείται ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το μεταφυσικό. Ποια είναι αυτή η λεπτή γραμμή ισορροπίας ανάμεσα στα δύο, πού τη βρήκατε και πώς;

«Αυτός είναι ο τρόπος γραφής του Ανδρέα Κεντζού. Τα έργα του γενικά κινούνται μεταξύ  ρεαλισμού και μεταφυσικού.  Και γι’ αυτό και μου αρέσει πάρα πολύ σαν συγγραφέας και αποφάσισα να κάνω αυτό το έργο. Όλη η δουλειά που έγινε με τους ηθοποιούς για το ανέβασμα αυτής της παράστασης ουσιαστικά μας έδωσε πολλή τροφή για να σκεφτούμε, να συζητήσουμε πάνω σε αυτή τη λεπτή μετάβαση.

Και σκηνοθετικά υπάρχει κι ένας πρακτικός τρόπος που έχουμε επιλέξει για να το δείξουμε αυτό, τον οποίο θα δει ο θεατής.

Στο σημείωμά σας λέτε πως η μεγαλύτερη ρήξη στον άνθρωπο είναι η ματαίωση της πίστης. Πώς μεταφράσατε αυτή τη ρήξη πάνω στη σκηνή;

Άμα κλονιστεί η πίστη, πιστεύω πως επέρχεται μια εσωτερική ρίξη καταρχάς και αυτό το πράγμα μπορεί να φέρει και εξωτερικές ρήξεις με τους ανθρώπους γύρω σου. Αλλά ξεκινάει από τον ίδιο τον εαυτό σου και το έργο μιλάει για μια τέτοια κατάσταση όταν ο άνθρωπος έρχεται σε μεγάλη αμφισβήτηση της πίστης του και της ελπίδας του. Γιατί πίσω από την πίστη κρύβεται μια τεράστια ελπίδα.

Επί σκηνής αυτό μεταφέρθηκε μέσα από την σκηνοθεσία και τους ίδιους τους ηθοποιούς. Αν θέλουμε να μιλάμε για σκηνοθεσία και υψηλή υποκριτική τέτοια θέματα πρέπει να αγγίζουμε και υπάρχουν τρόποι.

Ο ηθοποιός τη ρήξη πρέπει να μεταφέρει στη σκηνή. Αυτή είναι η δουλειά του ηθοποιού και της σκηνοθεσίας, να δείχνει τα βαθιά υπαρξιακά θέματα που απασχολούν τον άνθρωπο όλους αυτούς τους αιώνες που είναι πάνω σε αυτό το πλανήτη.

Αυτό κάνει η τέχνη. Υψώνει έναν  καθρέπτη και βλέπουμε την υπαρξιακή μας αγωνία. Δεν απαντά στα προβλήματά μας, στα μεγάλα μας ερωτήματα, απλά τα εκφράζει κάθε φορά και με άλλον τρόπο.

Μέσα στο έργο τίθενται ερωτήματα για την εξουσία, τη βία, τη θεϊκή απουσία που λέμε. Ποιο από αυτό για εσάς ήταν το πιο προσωπικό;

Η αμφισβήτηση της ελπίδας του ανθρώπου. Αυτό είναι πιο κοντά σε μένα. Αυτό είναι κάτι το οποίο με φοβίζει, το οποίο δεν μπορώ να διαχειριστώ: το να λείψει από τον άνθρωπο η ελπίδα, με όποιον τρόπο στον καθένα αυτή εκφράζεται. Άλλος το λέει πίστη στον Θεό, άλλος το λέει πίστη σε κάτι άλλο, ξέρω εγώ, στην τέχνη. Πάντως πίσω από το ρήμα «πιστεύω» υπάρχει το ρήμα «ελπίζω».

Εσείς σε τι πιστεύετε/ελπίζετε;

Πιστεύω στη δύναμη της πίστης. Η πίστη κάνει το θαύμα. Ουσιαστικά το θαύμα το κάνει ο ίδιος ο άνθρωπος.

Ο άνθρωπος του Θεού είναι κατά κάποιο τρόπο ένας καθρέφτης;

Ναι. Είναι τρία πρόσωπα της κοινής και είναι σαν ψηφιδωτό μιας πολύ γνώριμης κοινωνίας, ειδικά σε εμάς τους Έλληνες.
Είναι ένα καθαρά ελληνικό έργο, το οποίο όμως με έναν τρόπο λίγο προς το τέλος ξεφεύγει και γίνεται λίγο πανανθρώπινο. Αλλά ουσιαστικά είναι ένα πολύ ελληνικό με πολύ ωραία σκιαγράφηση της ελληνικής κοινωνίας.

Εσείς τι είδατε μέσα σε αυτόν τον καθρέφτη, σε αυτό το έργο;

Είδα εμάς, όλους μας. Όλους τους ανθρώπους που απαρτίζουμε αυτή την κοινωνία. Είδα την  προβληματική της κοινωνίας, το ότι δεν θέλω κανένας να μου αμφισβητήσει αυτό που πιστεύω, ότι όταν κάτι δεν ικανοποιεί όσα έχω στο μυαλό μου μπορεί να γίνω βίαιος, απόλυτος, να χάσω τα λογικά μου.

Το φαινόμενο αυτό βλέπουμε τώρα τελευταία χρόνια να είναι όλο και πιο έντονο στην Ελλάδα. Γιατί το πιστεύετε αυτό ότι γίνεται.

Γιατί είναι ακραία η εποχή και μιλάω για την εποχή των τελευταίων 15 χρόνων. Μία η κρίση, μία οι επιδημίες, μία οι πόλεμοι γύρω-γύρω.

Ένα πράγμα που λέγεται ίντερνετ και μας έχει καθηλώσει μέσα στα σπίτια μας. Να κοιτάμε μια οθόνη και να νομίζουμε ότι αρθρώνουμε πολιτικό λόγο, επειδή μπορούμε και πληκτρολογούμε δέκα χαζά σχόλια ο καθένας.

Όλα αυτά τα πράγματα μας έχουν κλείσει σε ένα καβούκι, μας έχουν κάνει πολύ μοναχικούς ανθρώπους τελικά. Και αν κάποτε ήταν πρόβλημα η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων τώρα έχει γίνει κάτι το αδύνατο. Άρα όλα αυτά, ο εγκλεισμός φέρνει βία, φέρνει τάσεις ακραίας μανίας.  Είμαστε όλοι, παρόλο που θεωρούμαστε ελεύθεροι, σαν θηρία σε κλουβιά.

Είπατε πως η ανθρώπινη επικοινωνία πλέον είναι κάτι το αδύνατο. Πιστεύετε πως δεν υπάρχει ουσιαστική επικοινωνία σήμερα;

Θα υπάρξει όταν βγει ο κόσμος έξω στους δρόμους να αρχίσει να επικοινωνεί δια ζώσης. Έχουμε μάθει να επικοινωνούμε με μηνύματα πια, στα messenger και τέτοιες εφαρμογές. Και αυτό αφορά όλους από τις μικρότερες μέχρι τις μεγαλύτερες ηλικίες. Μόνο αν βγεις έξω και μιλήσεις με τους ανθρώπους υπάρχει επικοινωνία. Αυτό το λέω μιλώντας σε γενικές γραμμές. Υπάρχουν ειδικοί που μπορούν να μιλήσουν καλύτερα για αυτά τα πράγματα, εγώ είμαι απλά ένας παρατηρητής.

Αλλά το βλέπω, επειδή έζησα και τη δεκαετία του ’80 και του ’90 που ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Τώρα θα μου πεις “δεν υπάρχει φως;”. Φυσικά και υπάρχει. Βλέπω την ανάγκη κάποιων ανθρώπων να επικοινωνήσουν κι αλλιώς. Όμως αυτή τη στιγμή δεσπόζει, η ιντερνετική, η ψηφιακή επικοινωνία. Δεν είμαι κατά του διαδικτύου. Ίσα – ίσα θεωρώ ότι είναι θαυμαστό και σου ανοίγει πολλές προοπτικές. Όμως νομίζω ότι δεν το χειριζόμαστε σωστά. Υπάρχει κατάχρηση, του έχουμε δώσει τα ηνία της ζωής μας. Και προχωράει και άλλο, με την τεχνητή νοημοσύνη. Βλέπεις φωτογραφίες και ρεπορτάζ και δεν ξέρεις αν είναι αληθινά. Τώρα, αυτό τι εξυπηρετεί;  Είναι μια πλύση εγκεφάλου, κατευθυνόμενη. Δεν είναι για μένα. Δεν με διασκεδάζει το να βλέπω ανύπαρκτα πράγματα. Μπαίνουμε σε μία εικονική πραγματικότητα που δεν ξέρω πού θα οδηγήσει. Όμως, δεν μου αρέσει να ακούγομαι σαν τους “παλιούς” που έλεγαν ότι “η εποχή μας ήταν η καλύτερη”. Θεωρώ ότι η κάθε εποχή είναι καλύτερη αοπό την προηγούμενη. Τα πάντα είναι θέμα χειρισμού. Και το διαδίκτυο είναι πολύ ωραίο, αλλά δεν είναι η ζωή μας, πώς να το κάνουμε. Ο άνθρωπος πρέπει να συνεχίζει η ζει και να παράγει, να σκέφτεται, να είναι δραστήριος και να μην τα αφήνει όλα σε ένα μηχάνημα.

Αν το έργο σας ήταν μια προσευχή, σε ποιον θα την απευθύνατε;

Εγώ προσωπικά τις προσευχές τις απευθύνω στο «θείο», ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα. Θεϊκή μπορεί να είναι η φύση, μπορεί να είναι αυτό που εγώ θέλω να ονομάζω Θεός. Πάντως σίγουρα ο Θεός δεν είναι σε καμία περίπτωση αυτός που εξυπηρετεί τα συμφέροντά μας. Γιατί συνήθως λέμε « Αχ, Θεούλη μου, κάνε μου αυτή τη χάρη και κάνε μου την άλλη χάρη». Ο Θεός, όπου είναι κι αν είναι, δεν είναι για να εξυπηρετεί τον άνθρωπο.

ΙΝΦΟ

«Άνθρωπος του Θεού» του Α. Κεντζού

Θέατρο Επίκεντρο+

Παραστάσεις: Παρασκευή 10 και Σάββατο 11 Οκτωβρίου: 21.15, Κυριακή 12 Οκτωβρίου: 20.00

Συντελεστές

Κείμενο: Ανδρέας Κεντζός

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γεωργαλάς

Επιμέλεια σκηνικών/κοστουμιών: Κατερίνα Μωροπούλου

Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς

Κινησιολογία: Αναστασία Γεωργαλά

Επιμέλεια μουσικής: Δημήτρης Γεωργαλάς

Γραφιστική Επιμέλεια: Κατερίνα Σεμερτζόγλου

Φωτογραφίες: Παναγιώτης Ανδριόπουλος

Video/Trailer παράστασης: Νικήτας Χάσκας

Sound Editing: Γιώργος Γιαννακούλας

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News