Οι σατανάδες και το κρυφτό

Κωνσταντίνος Μάγνης

Το δυστύχημα ήταν τρομερό. Και οι αντιδράσεις, σπαρακτικές. «Συγκλονίζει ο πατέρας του 9χρονου: Ο γείτονας μου το έφερε νεκρό», διαβάσαμε στον τίτλο ενημερωτικού ιστότοπου, που εύλογα είχε στα πρώτα θέματά του το δράμα της Ζακύνθου. Ένα αγόρι έπαιζε κρυφτό με φίλους στον κοινόχρηστο προαύλιο χώρο ενός ξενοδοχείου. Είχε την καταραμένη έμπνευση να βρει κρυψώνα στην εγκατάσταση του κεντρικού κλιματιστικού. Το παιδί χτυπήθηκε από το ρεύμα και σκοτώθηκε ακαριαία. Η είδηση έκανε τον γύρο της χώρας μέσα σε λίγες ώρες. Σε πιάνει ανατριχίλα, πώς μπορεί σε ένα αβλαβές παιχνίδι να παίξει κρυφτό μαζί με τα παιδιά ο σατανάς. Να εμβάλει στο παιδάκι, το δικό σας, το δικό μας, το ανίψι μας, τα παιδιά που επιτηρούμε για να ξεκουράσουμε τους άλλους γονείς και να σπάσουμε την πλάκα μας ανυποψίαστοι, χαλαροί ή ψιλοπιωμένοι, την ιδέα πως η τελειότερη κρυψώνα είναι εκείνη όπου δεν πατάει κανείς. Και γιατί δεν πατάει κανείς; Ο σατανάς τυλίγει το παιδί με ενθουσιασμό και έξαψη και δεν του επιτρέπει να σκεφτεί ότι μια απάτητη ζώνη ίσως έχει κινδύνους, ένα μηχανολογικό σύστημα ίσως έχει έκθετα καλώδια και αντιστάσεις γυμνές, έχει παγίδες: Οσο πιο απόκοσμη η κρυψώνα, τόσο πιο απίθανη. Την έχουμε σίγουρη τη νίκη. Αλλά βλέπεις, στο κρυφτό σημασία δεν έχει τόσο η κρυψώνα όσο να τρέξεις γρήγορα για φτου ξελεφτερία όταν το παιδί που τα φυλάει «κάνει αμπέλια» σε μια άλλη κατεύθυνση για να εντοπίσει τους άφαντους παίκτες. Την ώρα του παιχνιδιού, όμως, σε εξιτάρει η ιδέα της απόλυτης παραλλαγής: Όταν τρυπώσεις στο σκοτεινό σημείο, σε τυλίγει μια άγρια χαρά, λυτρωτική, σχεδόν ερωτική, έχεις ξεφύγει από βλέμματα και κανόνες και θριαμβεύεις στο μικρό σου βασίλειο το οποίο έχεις την ψευδαίσθηση ότι ορίζεις: Τα δευτερόλεπτα που διαρκεί το κρύψιμο, σου φαίνονται μια υπέροχη αιωνιότητα. Και τότε θα βάλεις το χέρι στο καλώδιο.
«Συγκλονίζει ο πατέρας του 9χρονου: Ο γείτονας μου το έφερε νεκρό»: Εχουμε αλλάξει ιστοσελίδα τώρα, αλλά διαβάζουμε ακριβώς τον ίδιο τίτλο, και μάλλον με το ίδιο περιεχόμενο. Η μία ιστοσελίδα έχει αντιγράψει την είδηση από την άλλη. Μοιραίο. Πώς να βγάλεις άκρη, μεσημέρι αυγουστιάτικης Κυριακής, από την Αθήνα στη Ζάκυνθο. Σε πόσα τηλεφωνήματα δημοσιογράφων να ανταποκριθούν οι αρχές; Αρχές, πάει να πει τα 2-3 άτομα του αστυνομικού τμήματος. Αλλά ίσως οι δύο ιστοσελίδες έχουν αντιγράψει την είδηση από μια τρίτη: «Συγκλονίζει ο πατέρας του 9χρονου: Ο γείτονας μου το έφερε νεκρό». Ή μήπως όλοι μαζί από μια τέταρτη, που επίσης έχει ως τίτλο: «Συγκλονίζει ο πατέρας του 9χρονου: Ο γείτονας μου το έφερε νεκρό». Γιατί να αλλάξεις τον τίτλο; Εχει τον κατάλληλο γλωσσικό όρο, «συγκλονίζει», που αναγνωρίζεται από τους μηχανισμούς της Γκουγκλ και που αποτελούν προωθητικό εργαλείο για τις αναρτήσεις. Ενας άλλος τέτοιος όρος είναι το «σοκ» και επίσης «τα σπάει», για τα ανάλαφρα θέματα.
Για να αλλάξει άλλωστε ο τίτλος πρέπει να έχεις συνεργάτες που είναι σε θέση να κάνουν αυτή τη δουλειά. Διερωτάσαι τι είδους κόσμος απασχολείται Κυριακές, αργίες και σε φάση διακοπών στις «ενημερωτικές ιστοσελίδες», της επικράτειας. Είναι επαγγελματίες δημοσιογράφοι με κατάρτιση και εμπειρία ή είναι απλοί «κοπι- άδες» που τουφεκίζουν ό,τι περπατάει, τρέχει και πετάει, σύμφωνα με τους γνωστούς χονδρικούς κανόνες της επαγγελματικής δημοσιογραφίας; Και αν μεν η έντυπη δημοσιογραφία απαξιώθηκε για τους γνωστούς και χιλιοαναλυμένους λόγους τα τελευταία 10-15 χρόνια, τι μέλλον μπορεί να έχει η «δημοσιογραφία» της υποκλοπής, της αντιγραφής και της μηδενικής διασταύρωσης, που απλά έχει ενεργά ραντάρ προς την κατεύθυνση ειδήσεων υψηλής μαζικής ζήτησης , χωρίς να επιδιώκει να κάνει τη διαφορά, χωρίς να μπορεί να κάνει τη διαφορά, χωρίς να ξέρει ποια είναι η διαφορά για να την κάνει;
Κάποιοι λένε ότι στο εγγύς μέλλον ο δημοσιογράφος δεν θα πολυχρειάζεται γιατί οι ειδήσεις θα γράφονται μέσω αλγορίθμων, και οι αλγόριθμοι θα σχεδιάζονται μέσω προγραμματιστών που απλά θα παρακολουθούν τη στατιστική των περιζήτητων, κάθε φορά, γλωσσικών τύπων. Δηλαδή μέσω άλλων αλγορίθμων. Αν δεν έχει αντίρρηση το κοινό, εμάς δεν μας πέφτει λόγος. Ζούμε σε μια εποχή που τείνει προς μια ομοιομορφία εγκεφάλων. Σίγουρα πάντως θα υπάρχει κάποιος κόσμος που θα θέλει την πραγματική εμβάθυνση, την αλήθεια, το γνήσιο συναίσθημα, τον υπεύθυνο και όχι τον ρηχό προβληματισμό, που θα θέλει να μαθαίνει και να καταλαβαίνει πριν δικάσει ή που δεν θα θέλει να δικάζει, αλλά θα θέλει να ενεργεί και να αλλάζει τον εαυτό του, το περιβάλλον του και τον κόσμο. Για τον κόσμο αυτόν, αξίζει να πασχίζεις με τους κανονικούς όρους του επαγγέλματος. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η χρονική πίεση και η ένδεια των ανθρώπινων πόρων σε εξωθεί όλο και περισσότερο να γίνεσαι ένας ψυχρός, κυνικός, αμοραλιστής αντιγραφέας που δουλειά του είναι να ανεβάσει το θέμα σε 5’24’’ για να νικήσει τον ανταγωνιστή που το ανέβασε σε 5’32’’. Η νίκη αυτή ονομάζεται σύγχρονη εγκυρότητα. Οποιος το βασανίζει, απλά κοιμάται. Να ένα νέο Ολυμπιακό Αγώνισμα. Από το σκέιτ μπορντ καλύτερο και πιο συναρπαστικό. Μιλάει για δράματα και όλα όσα ζητάει ο κόσμος.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News