Γαλλικές εκλογές: Τα προγνωστικά και το κλίμα με τη ματιά μιας Γαλλίδας και δύο Αχαιών
Μιλούν στην «Π», λίγο πριν τον β’ γύρο, η Κατρίν Τυλέρ, ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου και η Μαρία Αλεξανδροπούλου.
Λίγες ώρες πριν τον καθοριστικό β’ γύρο των γαλλικών εκλογών η «Π» αναζήτησε όχι τόσο προγνωστικά, αλλά «διάγνωση» πάνω στο πνεύμα της γαλλικής κοινωνίας, του έτους 2022. Συζητήσαμε με μία Γαλλίδα που κατά το ήμισυ είναι Ελληνίδα και με δύο Αχαιούς, που έχουν θητεία και «άκρες» στην επικράτεια της επίμαχης χώρας. Όλοι τους ήταν κατατοπιστικοί και καθόλου καθησυχαστικοί ως προς τα μελλούμενα.
ΤΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΓΝΗ ΚΑΙ ΜΑΡΙΝΑΣ ΡΙΖΟΓΙΑΝΝΗ
– Με την ψύχραιμη ματιά της, η συνταξιούχος φιλόλογος, Κατρίν Τυλέρ, Ελληνίδα τρίτης γενιάς, και γειτόνισσα του Μελανσόν μας μεταφέρει τον σφυγμό που επικρατεί στη Γαλλία ενόψει της αυριανής εκλογικής αναμέτρησης Μακρόν – Λεπέν.
«Το κλίμα είναι σαφώς υπέρ του Μακρόν. Αυτόν επιλέγουν οι Γάλλοι, διότι έτσι κι αλλιώς δεν έχουν άλλη επιλογή».
Στο ερώτημά μας, εάν οι Γάλλοι αναγνωρίζουν τη μεγάλη στροφή της Λεπέν, η κ. Τυλέρ μας απαντάει: «Σαφώς και την αναγνωρίζουν. Δεν θεωρούν πλέον, ότι η Λεπέν είναι τα φασιστρόμουτρο που ήταν παλιά. Εχει αλλάξει πολύ. Εχει σταματήσει πλέον, να μιλάει για την έξοδό μας από την Ευρώπη που ήταν κάτι που φοβόντουσαν πολύ οι Γάλλοι. Απ’ ότι φαίνεται, η Λεπέν θα πάρει ένα μεγάλο ποσοστό από τους ψηφοφόρους του Ερίκ Ζεμούρ. Και το λέω αυτό, διότι οι πολίτες έχουν ενοχληθεί από τη στάση του Μακρόν έναντι μεγάλων εταιρειών και των τραπεζών. Το πρόσφατο δε, σκάνδαλο επηρέασε σε πολύ μεγάλο βαθμό το εκλογικό αποτέλεσμα. Ακόμα και σήμερα, οι εφημερίδες γράφουν γι’ αυτό. Ο Μακρόν έχει ταυτιστεί απόλυτα με τον επιχειρηματικό κόσμο. Από την άλλη, η Λεπέν με τη στροφή που έκανε έχει πάψει να θωρείται ότι είναι επικεφαλής των εθνικιστών, αλλά είναι επικεφαλής των πατριωτών. Επίσης, είναι θέμα που συζητάει πολύ ο κόσμος και επηρέασε το εκλογικό αποτέλεσμα είναι η δήλωση Μακρόν ότι θα επαναφέρει τη σύνταξη στα 65 έτη από τα 60 που είναι τώρα. Αυτό μέτρησε πολύ αρνητικά στην κοινωνία».
Η κ. Τυλέρ μας μετέφερε επίσης, τη μεγάλη ανησυχία που υπάρχει στον κόσμο για τον πόλεμο. «Δυστυχώς στη Γαλλία, επειδή δεν έχουν ιδέα για την ιστορία της Μέσης Ανατολής, της Ρωσίας, δεν γνωρίζουν την ιστορία της Ουκρανίας και το παρελθόν της με τη Ρωσία επομένως δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν πλήρως και να αναλύσουν το πρόβλημα που υπάρχει. Βλέπουν και ακούνε πολλά, καταγράφουν τη στάση που κράτησε η Γαλλία και η Ευρώπη γενικότερα και υπάρχει μία σύγχυση».
Αναφερόμενη στον γείτονά της, Ζαν Λικ Μελανσόν, μας είπε: «Ο Μελανσόν μένει δίπλα μου πάει στο καφενείο που είναι δίπλα στο σπίτι μου τον βλέπουμε κάθε μέρα να κάθεται και να διαβάζει την εφημερίδα του. Ωστόσο, είναι ένας άνθρωπος πολύ απόμακρος. Να σκεφτείτε μία ημέρα πήγα να τον πλησιάσω για να του πω κάτι που ήθελα για την Ελλάδα και δεν με άφησε. Με απομάκρυνε. Δεν θέλει να μιλάει με τον κόσμο. Βγήκε τρίτος, καθώς ανήκει στην άκρα αριστερά, αλλά νομίζω ότι τον ψήφισαν οι αριστεροί για να πούνε ότι δεν υπάρχει πλέον σοσιαλιστικό κόμμα στη Γαλλία. Κι αυτό είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα, καθώς δεν υπάρχει ούτε μία εναλλακτική λύση για τους Γάλλους».
Σχετικά με την αυριανή κάλπη, η κ. Τυλέρ εκτιμά, ότι ο Μακρόν θα βγει νικητής μεν, αλλά θα υπάρξουν πολλά λευκά ψηφοδέλτια δε. «Πιστεύω ότι θα υπάρξουν πολλοί που θα ψηφίσουν λευκό, διότι δεν καλύπτονται ούτε από τον έναν, ούτε από τον άλλο υποψήφιο για τους λόγους που ανέλυσα παραπάνω. Οι Γάλλοι πολίτες είναι πολύ μπερδεμένοι, καθώς δεν υπάρχει ούτε δεξιά ούτε αριστερά. Δεν είναι τυχαίο που αρκετοί λένε ”κρίμα που δεν έχει καλό καιρό για να εκμεταλλευτούμε την ημέρα των εκλογών και αντί για τις κάλπες να πάμε στην εξοχή”. Αυτό νομίζω τα λέει όλα».
– Ο πρώτος γύρος των Γαλλικών εκλογών, τρόμαξε την Ευρώπη. Αφενός για την ένταση του αντισυστημικού κλίματος, αφετέρου για την πιθανότητα να χάσει ο Μακρόν την προεδρία, κάτι που θα αποτελούσε βαρύτατη ήττα για τις δυνάμεις του δημοκρατικού ορθολογισμού, οι οποίες κρατούν- με δυσκολίες και απώλειες- τη σημαία της ΕΕ των αξιών πάνω στις οποίες δομήθηκε η συνεκτική μεταπολεμική κοινωνία της προόδου, τη ανοχής, της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού.
Τα προγνωστικά για τον β’ γύρο έφεραν τις καρδιές μας στη θέση τους. Ο Μακρόν (φαίνεται ότι) παίρνει αποστάσεις ασφαλείας απέναντι στη Λεπέν, αλλά καλό θα ήταν την ώρα της χώνεψης από την ευωχία της Λαμπρής να ρίχναμε καμιά ματιά και στα επίσημα αποτελέσματα, για να βεβαιωθούμε ότι δεν θα έχουμε ανεπιθύμητες εξελίξεις στην καρδιά της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, πρώην υφυπουργός και βουλευτής Αχαΐας, έχει ζήσει στη Γαλλία ως φοιτητής και πανεπιστημιακός καθηγητής, με αναφορές στο Παρίσι και το Μπορντό. Διατηρεί επαφές, παρακολουθεί εξελίξεις και διεργασίες.
Δεν ανησυχεί πολύ για την Κυριακή. Πιστεύει ότι το λεγόμενο δημοκρατικό τόξο έχει ενεργοποιηθεί αποτελεσματικά, συμπαρατασσόμενο στο πλευρό του Μακρόν, πείθοντας τη γαλλική κοινωνία- την πλειοψηφία της- ότι σοβεί κίνδυνος για τη δημοκρατία που θα πρέπει να αποτραπεί.
Αλλά δεν παύει να αναγνωρίζει ότι «τα ποσοστά της Λεπέν και του αντισυστημικού μπλογκ που συντάχθηκε πίσω από τον Μελανσόν ήταν πρωτόγνωρα». Ο Μελανσόν έδωσε κατεύθυνση για μη- Λεπέν στάση και φαίνεται ότι μόνο το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του θα ψηφίσει Μακρόν.
Το υπόλοιπο μέρος θα επιλέξει αποχή ή λευκό, αδιαφορώντας ποια θα είναι η πρώτη δύναμη που θα επωφεληθεί από τη στάση αυτή.
Τι συμβαίνει στη γαλλική κοινωνία, λοιπόν; Ρωτάμε τον αχαιό (πολιτευόμενο) πανεπιστημιακό. «Δεν έπαψε να είναι δημοκρατική» απαντά. Η κατανόηση των καταστάσεων, κατά τη γνώμη του, μας οδηγεί στα προηγούμενα χρόνια, και δη στο κορύφωμα της οικονομικής κρίσης, που συνδυάστηκε με τρομοκρατικές επιθέσεις από μέλη ισλαμιστικών οργανώσεων. «Τα γεγονότα αυτά ανέβασαν το ζήτημα της ασφάλειας ως προτεραιότητα, και έφεραν τη χώρα σε μια διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Την ίδια στιγμή, η διακυβέρνηση Ολάντ έφθειρε τη σοσιαλδημοκρατία και ακολούθησε η θητεία Σαρκοζί, ο οποίος ενεπλάκη σε αξιόποινα σκάνδαλα που σκίασαν την εικόνα του συστημικού πολιτικού κόσμου. Σαν να μην έφταναν αυτά, σχολιάζει ο Θ. Παπαθεοδώρου «στο πολιτικό σύστημα εκδηλώθηκε κρίση ηγεσίας»
Ενδιαμέσως, Μακρόν. Εδώ, χωρούν δύο πολιτικές παρατηρήσεις, κατά τον πρώην υφυπουργό. Αφενός ο Μακρόν επιχείρησε τη διάρρηξη των παραδοσιακών διαχωριστικών γραμμών μεταξύ δεξιάς και αριστεράς, αλλά αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη συγκρότηση ενός άλλου αντίπαλου πόλου, τον οποίο εκμεταλλεύθηκε και εκπροσώπησε η Λεπέν. Αφετέρου, ο Γάλλος πρόεδρος δεν προχώρησε σε πειστικές μεταρρυθμίσεις. Οι αλλαγές του αφορούσαν λίγους και έπληξαν το κοινωνικό κράτος. Κάπου εκεί θέριεψε το κίνημα με τα Κίτρινα Γιλέκα «που επέφεραν μια σοβαρή κοινωνική ρωγμή».
Σύμφωνα με τον κ. Παπαθεοδώρου, η απόκρουση της Λεπέν δεν μπορεί εσαεί να γίνεται με την επίκληση φοβικών συνδρόμων. Ο ίδιος δεν ανησυχεί τόσο για την Κυριακή, όσο για το μέλλον: «Το κόμμα του Μακρόν, είναι κομμα του προέδρου και όχι του κέντρου. Ο ίδιος έχει περαιτέρω βλέψεις και φιλοδοξίες, σε σχέση με την ΕΕ. Τι κόμμα θα αφήσει πίσω του, αν δεν ακουμπήσει τα συνδικάτα και τη μεσαία τάξη και αν δεν εμπνεύσει την κοινωνία;».
Με άλλα λόγια, αν ο συστημικός πολιτικός κόσμος δεν ανασυνταχθεί πειστικά και σε βάθος, μια Λεπέν μας περιμένει στη γωνία. Και ίσως όχι μόνο στη Γαλλία.
– Η Αιγιώτισσα δικηγόρος Μαρία Αλεξανδροπούλου έχει θητεύσει στη Λιλ για χρόνια. Διατηρεί επαφές στη Γαλλία- ο υπουργός Δικαιοσύνης είναι στενός της φίλος- και είναι ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο πρόσωπο.
Εκτιμά ότι οι πολιτικές εξελίξεις που καταγράφηκαν στη Γαλλία δεν είναι πρωτοφανής κατάσταση για την πολιτική σκηνή της χώρας η οποία διέπεται από τον διπολισμό. «Αυτό είναι απόρροια του προεδρικού συστήματος» εξηγεί. Μας θυμίζει ότι το εκλογικό σώμα της χώρας είχε έντονα διχαστεί με ανάλογους όρους την εποχή που πολιτευόταν ο πατέρας της Ζαν Μαρί Λεπέν. Η ίδια η κ. Αλεξανδροπούλου είχε ενοχληθεί διότι είχε υποχρεωθεί να στηρίξει έναν δεξιό υποψήφιο, κόντρα στις πεποιθήσεις της, προκειμένου να μην εκλεγεί ένας ακροδεξιός, όπως ο μπαμπάς Λεπέν.
Οπως μας λέει χαρακτηριστικά, ο σημερινός διχασμός είναι τόσο έντονος που Γάλλοι φίλοι της, με τους οποίους επικοινώνησε πρόσφατα, κομμουνιστές ως προς το φρόνημα, θα ψηφίσουν Λεπέν ανενδοίαστα, από αντίδραση στη συστημική υποψηφιότητα Μακρόν.
Η γαλλική κοινωνία, μας εξηγεί η Αιγιώτισσα δικηγόρος, έχει δύο γνωρίσματα. Αφενός έχει «λατινογενές» ταμπεραμέντο, αφετέρου τείνει να αντιδρά έντονα πάνω σε ζητήματα που θεωρεί κομβικά. Εχει μια θερμή προσήλωση στα δικαιώματα και στην ιδέα της αλληλεγγύης και «πάει απέναντι», όταν αισθανθεί ότι οι αρχές αυτές καταπατούνται. Μας παραπέμπει στο γνωστό φαινόμενο του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων, που ήταν μια εκδοχή της νοοτροπίας αυτής.
Το γαλλικό πολιτικό και κοινωνικό σύστημα έχει στον πυρήνα του τις συσπειρώσεις πολιτών σε πυρήνες, συνδικάτα, κοινότητες, ενώσεις που συνηθίζουν να μάχονται για τους σκοπούς τους απέναντι στο σύστημα, όταν θεωρούν ότι θίγονται. Και αυτό ισχύει τώρα, σε οξεία μορφή.
Η κ. Αλεξανδροπούλου μας θέτει μια σημαντική παράμετρο. «Μην εγκλωβιζόμαστε σε στερεότυπα» εξηγεί. Η Μαρίν Λεπέν δεν ταυτίζεται με τον εντελώς ακροδεξιό πατέρα της. Πολιτεύεται ηπιότερα, συνεπώς προκαλεί λιγότερες αλλεργικές αντιδράσεις σε σχέση με τον Ζαν Μαρί Λεπέν. Αρα μπορεί να ψηφιστεί με μικρότερους δισταγμούς.
Εξυπακούεται ότι μεγάλο ρόλο παίζει το μεταναστευτικό στοιχείο. Χαρακτηριστικά είναι τα υψηλά ποσοστά που πήρε το κόμμα της Λεπέν σε πόλεις όπως η Μασσαλία που έχουν ενσωματώσει τον μεγαλύτερο πληθυσμό μεταναστών. Και όχι μόνον εκεί.
Ενα στοιχείο που είναι μάλλον άγνωστο σε όσους από μας παρακολουθούμε τις εξελίξεις από απόσταση: «Η δημοκρατία έχει ξεθωριάσει» καταλήγει η κ. Αλεξανδροπούλου. Η εξουσία έχει φύγει σε μεγάλο βαθμό από τα χέρια των πολιτικών και έχει περάσει στα χέρια εταιρικών συμβούλων που εισηγούνται πολιτικές μη δημοφιλείς, επειδή η κυβερνητική εξουσία δεν θέλει να σηκώσει με τα χέρια της την ευθύνη. Οταν η πολιτική που θίγει την κοινωνία χαράσσεται από κέντρα τεχνοκρατών, η κοινωνία ξεσηκώνεται απέναντι στο σύστημα.
Το αποτέλεσμα το είδαμε στον πρώτο γύρο. Ας ελπίσουμε να μην το δούμε και στον δεύτερο.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News