Η συγγνώμη τού Άδωνι στον Καρανίκα

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΛΟΓΑΡΑ

Η συνειδητή αναγνώριση τής αστοχίας ( βαριάς ή όχι, ακόμα και της πιο οδυνηρής που την ομολογεί κανείς δημόσια) δεν μπορεί παρά να προέρχεται  από άνθρωπο συνετό και μετρημένο. Το να ζητάει κανείς, συνειδητά, συγγνώμη δείχνει μεγαλείο ψυχής. Αλλά  και  σιγουριά και αυτοπεποίθηση. Η ομολογία του λάθους σχετίζεται, στη σκέψη μου, με τη γενναιότητα μιας στιβαρής προσωπικότητας παρά με την ταπεινωτική εικόνα τού κατησχυμένου ανθρώπου.  

       Το λάθος του δεν θα το αναγνωρίσει ποτέ ο συμπλεγματικός (το θεωρεί προσβολή, περαιτέρω μείωση της ελλιπούς, έτσι κι αλλιώς,  προσωπικότητάς του). Επίσης, ο ανασφαλής (δεν ρισκάρει επ’ ουδενί το ίματζ που με κόπο έχει καταφέρει να χτίσει ). Κι ακόμα, ο φανατικός (δεν είναι μόνο η ισχυρογνωμοσύνη που τον εμποδίζει να το  κάνει, είναι κι ο τρόμος του κενού:  η αναγνώριση τού λάθους θα υποσκάψει τα ιδεολογήματα που πάνω τους έχει στηρίξει αποκλειστικά τον εαυτό του -αυτά μονάχα έχει ο κακομοίρης,  δεν έχει άλλα).

  Στο χώρο τής πολιτικής υπάρχουν δύο μορφές «συγγνώμης»  α)  η αναγκαστική:  όταν ο πολιτικός έχει πιαστεί με την γίδα στην πλάτη κι  αναγκάζεται να ομολογήσει την αλήθεια. Γι’ αυτό στις μέρες μας με τα βίντεο, τα κινητά, τις εύκολες παρακολουθήσεις ακούς όλο και πιο συχνά από το στόμα των πολιτικών το «mea culpa» ή «ήταν λάθος μου».  β) η παραδοχή του λάθους που βαφτίζεται ‘αυταπάτη’ ή ‘ψευδαισθήσεις’ και που δεν έχει σχέση με τη συνειδητοποιημένη μεταμέλεια.  Αντιθέτως. Στόχος του πολιτικού είναι να κάνουνε οι ψηφοφόροι του delete στις κουτσουκέλες του  ώστε να συνεχίσει ανενόχλητος. Με ακόμα πιο μεγάλη άνεση, δίχως να κουβαλάει το βεβαρημένο παρελθόν.  Ως εκ τούτου, ‘συγγνώμη’ δε  σημαίνει παραβλέπω ή λησμονώ, σημαίνει αλλάζω συνειδητά εκ βάθρων…

   Σε ποια κατηγορία κατατάσσεται η ‘συγγνώμη’ του Γεωργιάδη προς τον Καρανίκα;  Στην κατηγορία του παρορμητικού και ενθουσιώδους έφηβου. Που με την ίδια ευκολία εξαπολύει μύδρους πάνω στην τσατίλα του, και με την ίδια αποθεώνει πάνω στον ενθουσιασμό του.

 Επιρρεπής στην έξαψη ο Αδωνις ( παρότι δεν στερείται ορθολογισμού) ζήτησε συγγνώμη με τρόπο πομπώδη και πανηγυρικό. Τέτοια ενθουσιώδης μεταστροφή θέτει σε αμφισβήτηση, αναδρομικά, τόσο τη βασιμότητα τών κατά καιρούς καταγγελιών του όσο και τη σοβαρότητα των εκθειασμών του. Την επόμενη φορά που θα τον ακούσεις να ωρύεται ξανά, θα γελάσεις και θα αδιαφορήσεις πλήρως. Οπως χαμογελάς κι όταν προαναγγέλλει ένα μελλοντικό ενδεχόμενο σαν να είναι ήδη γεγονός τετελεσμένο.

Λείπει η ευφυΐα μήπως; Καθόλου. Η ευστροφία του είναι εμφανής, αλλά η παρόρμηση δεν τον αφήνει να μετρήσει, να ζυγιάσει λόγια, να βουτήξει τη γλώσσα  στο μετά, να φανταστεί αυτό που θα συμβεί. Παντού και πάντα ο ‘τρόπος’ υποσκάπτει ή αναδεικνύει την ουσία πράξης και λόγου.

  Ούτε  η ειλικρίνεια απουσιάζει απ’ τη συγγνώμη του Γεωργιάδη.  Είναι πηγαία και αυθόρμητη· αρδεύεται, νομίζω, από την επιθυμία για απόδοση δικαιοσύνης και βιάζεται  να επανορθώσει  -εφηβικό χαρακτηριστικό αυτό, που  δεν είναι κατ’ ανάγκη αρνητικό αλλά η βιασύνη στην πολιτική αποδεικνύεται ολέθρια. Τόσο ο έπαινος όσο και η μομφή απαιτούν περίσκεψη, όχι ενθουσιασμό. Λόγο μετρημένο, όχι υπερβολές που σε εκθέτουνε ανεπανόρθωτα. Με κίνδυνο να καταλήγεις γραφικός.

Η συγγνώμη του Αδωνι Γεωργιάδη είναι μια ολόκληρη κατηγορία από μόνη  της: των λαϊκών παιδιών τής γειτονιάς που εύκολα γίνονται φίλοι κι άλλο τόσο εχθροί. Από την ίδια στόφα όμως είναι φτιαγμένος  και ο άλλος, αν δεν κάνω λάθος. Χαρακτήρες ίδιοι είναι. Και κάλλιστα θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε φίλους ‘γκαρδιακούς’ απ’ ό,τι αντίπαλοι πολιτικοί. Μην κοιτάτε που βρέθηκαν σε διαφορετικά χαρακώματα. Τον άνθρωπο τον καθορίζει ο χαρακτήρας του – πολύ λιγότερο οι πολιτικές του πεποιθήσεις  

Ο Κώστας Λογαράς είναι συγγραφέας