Και πάλι θεατές

TOΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ

Σε λίγες μέρες (14 Ιουνίου), οι μαθητές της Γ’ τάξης του Λυκείου θα κληθούν να ζήσουν τη δοκιμασία των Πανελλαδικών εξετάσεων. Θα αναγκαστούν να αποδείξουν σε τρεις, μόλις, ώρες τη γνωστική τους επάρκεια και όχι αυτήν που σταδιακά, στη διάρκεια του σχολικού έτους απέδειξαν ότι την κατέχουν, μέσα από τη διαδικασία των πολλαπλών τεστ και διαγωνισμάτων και την προφορική τους συμμετοχή. Πρόκειται για ένα εντελώς αναξιοκρατικό σύστημα.

Πώς βιώνουν αυτή τη δοκιμασία, αυτό το βάσανο; Το πρόβλημα ξεκινά από την πρώτη μέρα του διδακτικού έτους. Ευκρινώς οι δάσκαλοί τους, βλέπουν στα μάτια των μαθητών την αγωνία της επιτυχίας, το άγχος, την ψυχική και σωματική τους κόπωση, από τα ξενύχτια και την ολοήμερη σωματική εξουθένωση, από τη διαδρομή σχολείο – φροντιστήριο και αντιστρόφως. Προϊόντος του χρόνου, αυτά μεγεθύνονται απελπιστικά και μεταβάλλονται σε στρες.

Το άγχος θα μπορούσαμε να το χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες. Από τη μία μεριά υπάρχει το «φυσιολογικό», το «υγιές» και από την άλλη, το παθολογικό – το «αρρωστημένο». Το πρώτο έχει να κάνει με αυτούς που επιθυμούν διακαώς να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους προτεραιότητες, τις δικές τους φιλοδοξίες, χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων. Σε ό,τι αφορά στο δεύτερο, υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα. Πολλοί γονείς, αντί να κατανοούν το παιδί τους και να του συμπαραστέκονται, μετριάζοντας την άσχημη ψυχολογική κατάσταση του παιδιού τους, την επιτείνουν. Του επιβάλλουν να σπουδάσει σχολές υψηλού κοινωνικού κύρους: Ιατρική, Νομική, Αρχιτεκτονική, …, για να δώσουν απαντήσεις στους ζηλόφθονους συγγενείς και στο στενό φιλικό κύκλο. Αυτή τους η απαίτηση οφείλεται και στο γεγονός ότι επιθυμούν να γίνει το παιδί τους αυτό που οι ίδιοι ήθελαν να γίνουν, αλλά δεν το κατόρθωσαν. Κάλλιστα μπορούμε, πλέον, να μιλούμε για αρρωστημένα σύνδρομα.

Την ίδια, αν όχι σημαντικότερη, συνέπεια δέχεται η λειτουργία του Λυκείου. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι έχει παύσει να είναι σχολείο. Έχει μετατραπεί σε δημόσιο φροντιστήριο προ πολλού, εξαρτημένο, μάλιστα, από τα ιδιωτικά. Από τη μία, οι μαθητές παρακολουθούν δίκην θεατρικής παράστασης, τα λεγόμενα μαθήματα Γενικής Παιδείας και αυτό για να γλυτώσουν από τις απουσίες. Είναι αυτά που προσφέρουν μόρφωση, παιδεία. Συμπαρασύρονται και οι εκπαιδευτικοί που λειτουργούν είτε ως μαριονέτες είτε ως δρομείς, για να προλάβουν να «διδάξουν» την εξεταστέα ύλη σε έξι μήνες, αφού τους δύο τελευταίους βρίσκουν άδειες αίθουσες.

Είναι τραγικό που οι περισσότεροι Έλληνες, απόφοιτοι Λυκείου, δε γνωρίζουν ποιος είναι ο Όμηρος, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, τη στιγμή που αυτοί διδάσκονται στα σημαντικότερα κολέγια και πανεπιστήμια του Δυτικού, τουλάχιστον, κόσμου. Κι εμείς, ως εκπαιδευτική κοινότητα, ως κοινωνία, θα μείνουμε για μία ακόμη φορά απλοί παρατηρητές, αφήνοντας τους αποκλειστικά υπεύθυνους να κάνουν τη δουλειά τους. Του χρόνου τέτοιες μέρες θα πιπιλίζουμε τα ίδια.

Υ.Σ. Ο λαϊκισμός έχει και τα όριά του. Προσφάτως ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, μέσα στη Βουλή, είπε το ανείπωτο. «Η κυβέρνηση στερεί το χαμόγελο από 20-30 χιλιάδες υποψηφίους», λόγω του νόμου που ορίζει ελάχιστη βάση εισαγωγής και της αφομοίωσης κάποιων σχολών ! Ας βάλουμε και τους 100-120 χιλιάδες υποψηφίους κάθε χρόνο, τι κι αν ο μέσος όρος επίδοσης τους είναι 2!! Να πάρουν, αν πάρουν, ένα κ…χαρτο ανεργίας. Υπάρχει, κατά τα άλλα, και κάτι θετικό: αν και όταν το κόμμα του πάρει την εξουσία, καταργούνται αυτομάτως οι εξετάσεις. Δε θα μιλήσω για τις δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ψήφους που θα βάλει στο τσεπάκι του από τους οικονομικά θιγόμενους.

* Ο Γρηγόρης Γιαννάκης είναι φιλόλογος.