Θέατρο: Αντιμαχία κωμικών πνευμάτων
Αέρας ανανέωσης πνέει στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, χάρη στην πρωτότυπη παράσταση «Αριστοφάνης – Ηρώνδας, Contra Tempo», που δίνει την ευκαιρία σε δύο κωμικούς συγγραφείς διαφορετικών εποχών και διαφορετικού μεγέθους -κρίκους της αδιόρατης αλυσίδας που συνδέει διαχρονικά τις ηλικίες του γελοίου- τον μεγάλο κωμικό της αρχαιότητας Αριστοφάνη και τον παραγκωνισμένο Ηρώνδα των ελληνιστικών χρόνων, συγγραφέα των ακόλαστων κωμικών «Μιμιάμβων» να κονταροχτυπηθούν και να αντιδικήσουν με ευτυχές, συναινετικό τέλος όπως κατά παράδοση επιτάσσει η κατακλείδα κάθε κωμωδίας.
Μια ευρηματική ιδέα του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ, Αστέριου Πελτέκη, παίρνει σάρκα και οστά μέσα από τη δημιουργική σύνθεση του Ακη Δήμου, που έγραψε τα ευφρόσυνα κείμενα με κέφι και μεράκι, συγκερνώντας τρεις διαφορετικές εποχές, με κοινό εργαλείο τη σάτιρα, το σκώμμα και τη δηκτική κριτική των κακώς κειμένων αλλά και με τη συμμετοχή ηθοποιών δοκιμασμένων στο κωμικό είδος. Ενα έργο – μια παράσταση πρόκληση για τους συντελεστές της αλλά και για τους αποδέκτες της, που φιλοδοξεί να κάνει τη διαφορά και να αναδειχθεί ως ένα πρωτοποριακό εγχείρημα και μια νέα αρχή για τη δεύτερη Κρατική Σκηνή της χώρας.
Τι μπορεί να συμβεί επί σκηνής όταν ένας κορυφαίος δημιουργός αστραφτερών κωμωδιών πολιτικής πνοής αλλά και ποιητικής ουτοπίας συναντηθεί, θεατρική αδεία, μ’ έναν κατώτερο ομότεχνό του, δημιουργό μικρών ευτράπελων διασκεδαστικών έργων, γραμμένων σε χωλιαμβικό μέτρο, εύθυμων μεν αλλά ελαφρών και εύπεπτων; Ποιο θα είναι το πνεύμα και ο τόνος της αντιπαράθεσης ενός υψηλών τόνων κωμωδιογράφου, οραματιστή μεγάλων ιδεών και θεμάτων του δημοσίου βίου της εποχής του (πόλεμος, ειρήνη, πολιτική διαφθορά, θέση της γυναίκας), όπως ο Αριστοφάνης, όταν βρεθεί απέναντι σε έναν χαμηλότονο γελοιογράφο του ιδιωτικού βίου των ανθρώπων, των μικρών επεισοδίων και σκηνών της καθημερινότητας των λαϊκών τάξεων του καιρού του (με τα μικροσυμφέροντα, τις φλυαρίες και τις πονηριές τους), όπως ο Ηρώνδας;
Ο Ακης Δήμου, σεβόμενος την κοινή κωμική τους καταγωγή, παρά τη χασματική ποιοτική απόσταση των έργων τους και αξιοποιώντας τη δομή της αριστοφανικής κωμωδίας (το μοτίβο της εμφάνισης των κυρίων σε άγνωστο μέρος συνοδευμένων από τους τετραπέρατους δούλους τους, τη χρήση του «Αγώνα λόγων» και της «Παράβασης» – του πλέον μαχητικού και του πλέον ζωντανού μέρους της κωμικής πλοκής αντίστοιχα), πέτυχε να δημιουργήσει μια ιδιαιτέρως εύφορη και γελαστική «αντιδικία», μια γόνιμη και αποτελεσματική «μονομαχία» μεταξύ των δύο κωμωδιογράφων, εστιάζοντας σε αριστοφανικά αποσπάσματα, με έμφαση στη Λυσιστράτη, και σε τέσσερις Μιμιάμβους του Ηρώνδα.
Ενσωματώνοντας στην ευρηματική γραφή του στοιχεία, που παραπέμπουν στην ατμόσφαιρα του βαριετέ, του τσίρκου και της επιθεώρησης, διευρύνει την εκπομπή μηνυμάτων που συνδέονται με τη σημερινή εποχή, παντρεύοντας το παλιό με το νέο, το χθες με το σήμερα. Δημιουργεί έτσι τις προϋποθέσεις για την πρόσληψη όχι μόνον μιας αρχαίας αλλά και την ίδια στιγμή μιας σύγχρονης κωμωδίας, σχολιάζοντας θέματα που βρίσκονται στο επίκεντρο του δημοσίου διαλόγου, όπως οι συνέπειες του πολέμου και η οικονομική κρίση, η διαμάχη των φύλων και οι γυναικοκτονίες, η έμφυλη βία και ο προσδιορισμός της έμφυλης ταυτότητας. Αλλά και το θέατρο, η στοχοθεσία του και η διαχρονικότητά του έχουν τον χώρο τους σ’ αυτή τη νέα πλατειά σύνθεση του χαρισματικού συγγραφέα.
Η σκηνική περιπέτεια της παράστασης «Αριστοφάνης – Ηρώνδας Contra tempo» ξεκίνησε στις 6 Ιουλίου στο θέατρο Δάσους, στο πλαίσιο του ομώνυμου φεστιβάλ, με την εξωστρεφή σκηνοθετική ανάγνωση του Γιάννη Ρήγα. Στον ρόλο του Αριστοφάνη εμφανίζεται ο Ταξιάρχης Χάνος, έχοντας απέναντί του τον Κωνσταντίνο Χατζησάββα ως Ηρώνδα, έναν ρόλο-πρόκληση για τον ηθοποιό, καθώς λόγω του αδιευκρίνιστου φύλου του κωμικού μιμογράφου, περιβάλλεται γυναικείο ένδυμα.
Τους αντιπαρατιθέμενους ποιητές συνοδεύουν με την παρουσία τους οι δούλοι τους, μακρινοί πρόγονοι των zanni της Commedia dell’ Arte και των τρελών του Σαίξπηρ: Ο Λέλεξ του Δημήτρη Πιατά πλάι στον Αριστοφάνη και ο Ιππώναξ του Τάσου Χαλκιά δίπλα στον Ηρώνδα. Την ευφρόσυνη διανομή συμπληρώνει διπλός Χορός θιασωτών των δύο ποιητών, που άδει και χορεύει στους ρυθμούς της μουσικής του Γιώργου Χριστιανάκη, μεγεθύνοντας το μεταξύ τους γελαστικό κονταροχτύπημα. Σημαντικό λόγο ύπαρξης έχει αναμφίβολα και ο Διόνυσος ως θεός του θεάτρου και προστάτης των αρχαίων ηθοποιών, τον ρόλο του οποίου επωμίζεται ο Σταμάτης Γαρδέλης.
Το σκηνικό -μια σκηνή με αυλαία- που υπηρετεί το διαχρονικό εύρημα του «θεάτρου εν θεάτρω» και τα υφολογικής ποικιλίας πολύχρωμα κοστούμια, που συμβάλλουν στο κωμικό γλεντοκόπι, σχεδίασαν οι Αλέξανδρα Σιάφκου και ο Αριστοτέλης Καρανάνος.
Η εμπνευσμένη κωμική τοιχογραφία του ΚΘΒΕ, ένα πλούσιο θέαμα γέλιου, ευφορίας και ηχηρών μηνυμάτων, αναμένεται, μετά από περιοδεία, να σταθμεύσει τον Σεπτέμβρη στο Ηρώδειο. Στην Πάτρα, ατυχώς, δεν θα φιλοξενηθεί.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
