Ο Πούτιν θέλει το Ντονμπάς – Το αντικείμενο του πόθου που μπορεί να λήξει τον πόλεμο
Το Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις ουκρανικές περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, υπήρξε βιομηχανικό επίκεντρο κατά τη σοβιετική εποχή, με ανθρακωρυχεία, χαλυβουργίες και εκτεταμένη αγροτική παραγωγή. Η περιοχή διαθέτει επίσης πλούσια καλλιεργήσιμη γη, ποτάμια στρατηγικής σημασίας και ακτογραμμή με απευθείας πρόσβαση στη Θάλασσα του Αζόφ.
Η ανατολική ουκρανική περιοχή του Ντονμπάς, το μακροχρόνιο κέντρο των ρωσικών διεκδικήσεων και ο πιο δύσκολος «γρίφος» για το Κίεβο και τους συμμάχους του, έχει επανέλθει έντονα στο προσκήνιο τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς εντείνονται οι διαπραγματεύσεις για πιθανή συμφωνία τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.
Το Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις ουκρανικές περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, υπήρξε βιομηχανικό επίκεντρο κατά τη σοβιετική εποχή, με ανθρακωρυχεία, χαλυβουργίες και εκτεταμένη αγροτική παραγωγή. Η περιοχή διαθέτει επίσης πλούσια καλλιεργήσιμη γη, ποτάμια στρατηγικής σημασίας και ακτογραμμή με απευθείας πρόσβαση στη Θάλασσα του Αζόφ.
Ιστορικά, το Ντονμπάς θεωρείται η πιο «ρωσική» περιοχή της Ουκρανίας, με σημαντικό πληθυσμό Ρωσόφωνων. Ήδη πριν από μια δεκαετία, μεγάλο τμήμα των κατοίκων εξέφραζε δυσπιστία ή και αποξένωση από την κεντρική κυβέρνηση του Κιέβου. Από εκεί, το 2014 ο Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκίνησε την επιχείρηση αποσταθεροποίησης της Ουκρανίας μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Ένοπλες φιλορωσικές δυνάμεις, πολλές εξοπλισμένες με άρματα μάχης, κατέλαβαν γρήγορα τις πόλεις Ντονέτσκ και Λουχάνσκ από έναν ουκρανικό στρατό απροετοίμαστο και χωρίς ηθικό.
Ντονμπάς: Η περιφέρεια – αντικείμενο του πόθου του Πούτιν και το επίκεντρο του πολέμου στην Ουκρανία
Με ροζ χρώμα, οι περιοχές που κατέχουν οι Ρώσοι στη νοτιοανατολική Οκυρανία
Για σχεδόν οκτώ χρόνια, η περιοχή γνώρισε σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ φιλορώσων αυτονομιστών και των ουκρανικών δυνάμεων, με περισσότερους από 14.000 νεκρούς, σύμφωνα με ουκρανικά στοιχεία. Από το 2014, τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο Ουκρανοί εγκατέλειψαν το Ντονμπάς, ενώ περισσότεροι από τρία εκατομμύρια εκτιμάται ότι ζουν υπό ρωσικό έλεγχο. Η Μόσχα μοίρασε εκατοντάδες χιλιάδες ρωσικά διαβατήρια στους κατοίκους των αποσχισμένων περιοχών.
Στις παραμονές της πλήρους εισβολής το 2022, ο Πούτιν αναγνώρισε τις αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» Λουχάνσκ και Ντονέτσκ ως ανεξάρτητες περιοχές, μιλώντας για «γενοκτονία» τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων. Λίγους μήνες αργότερα, η Μόσχα προχώρησε σε μονομερή και παράνομη προσάρτηση τους, μαζί με τις περιφέρειας της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, παρά το γεγονός ότι δεν κατείχε εξ ολοκλήρου τις συγκεκριμένες περιοχές.
Για το Κρεμλίνο, υπάρχει ουσιώδης διαφορά μεταξύ στρατιωτικής υποχώρησης από εδάφη, όπως έγινε στον βορρά της Ουκρανίας το 2022, και εγκατάλειψης περιοχών που έχουν επισήμως ενσωματωθεί στη «μητέρα Ρωσία». Για τον Πούτιν, ο οποίος εμμένει στο όραμα μιας «μεγάλης Ρωσίας», κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι με τον τρέχοντα ρυθμό οι ρωσικές δυνάμεις θα χρειαστούν ακόμη χρόνια για να ολοκληρώσουν την κατάληψη των περιοχών που προσαρτήθηκαν. Παράλληλα, οι πιθανότητες της Ουκρανίας να ανακτήσει το μεγαλύτερο μέρος τους θεωρούνται περιορισμένες: σχεδόν όλο το Λουχάνσκ και πάνω από το 70% του Ντονέτσκ τελούν υπό ρωσικό έλεγχο. Ωστόσο, το Κίεβο εξακολουθεί να διατηρεί υπό τον έλεγχό του ένα «οχυρωματικό τόξο» βιομηχανικών πόλεων, σιδηροδρόμων και οδικών αξόνων – Σλοβιάνσκ, Κραματόρσκ και Κοστιαντίνιβκα – που αποτελούν σοβαρό εμπόδιο για τις ρωσικές δυνάμεις.
Για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η πλήρης εγκατάλειψη του Ντονέτσκ θα ήταν πολιτική αυτοκτονία. Περίπου τα τρία τέταρτα των Ουκρανών απορρίπτουν την παραχώρηση οποιασδήποτε γης στη Ρωσία, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Επιπλέον, η εγκατάλειψη αυτών των περιοχών θα άφηνε τις απέραντες πεδιάδες της κεντρικής Ουκρανίας εκτεθειμένες σε νέα ρωσική επίθεση, ενώ θα συνιστούσε αντισυνταγματική παραχώρηση εδαφών.
Για τους Ευρωπαίους συμμάχους του Κιέβου, η παραχώρηση εδαφών θα αναιρούσε μια βασική αρχή: ότι η επιθετικότητα δεν μπορεί να ανταμείβεται με εδαφικά κέρδη και ότι η ουκρανική κυριαρχία πρέπει να προστατεύεται.
Όπως και το 2014, το Ντονμπάς παραμένει ο πυρήνας των φιλοδοξιών του Πούτιν στην Ουκρανία – και η μεγαλύτερη δοκιμασία για την Ευρώπη, καθώς επιχειρεί να διατηρήσει μια διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
