Βασίλης Κόκκαλης: «Το “Ταξίδι μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα” δεν τελειώνει όταν πέσει η αυλαία»

Ο Τζέιμς Ταϊρόν είναι ένας πατέρας που αγαπά, αλλά πληγώνει. Ένας άνθρωπος παγιδευμένος ανάμεσα στο παρελθόν, στον φόβο της φτώχειας και σε επιλογές που επιστρέφουν αμείλικτα. Για τον Βασίλη Κόκκαλη, ο ρόλος δεν είναι απλώς μια υποκριτική πρόκληση, αλλά μια συνεχής κατάδυση σε εσωτερικά τοπία που δεν αφήνουν περιθώρια απόστασης.

Ο Βασίλης Κόκκαλης μιλώντας στο pelop.gr λίγο πριν την πρεμιέρα αναφέρεται στο βάρος του Ο’Νηλ, τη σκηνική συνύπαρξη ως οικογένεια, τις σιωπές που «μιλούν», αλλά και για το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, τον νέο χώρο και το στοίχημα ενός θεάτρου ουσίας.

Να ξεκινήσουμε λιγάκι με τον Τζέιμς Ταϊρόν, που ερμηνεύετε επί σκηνής.

Λοιπόν, Τζέιμς Ταϊρόν. Ιρλανδικής καταγωγής, παλιός σπουδαίος ηθοποιός και πατριάρχης μέσα στην οικογένεια Ταϊρόν, με δύο αγόρια και μία γυναίκα, τη Μέρι Ταϊρόν, με την οποία ο γάμος μας δεν θα λέγαμε ότι έχει τις καλύτερες σχέσεις. Γενικά η οικογένεια βρίσκεται σε ένα τέλμα, το οποίο παλεύει μεταξύ παρελθόντος, παρόντος, μέλλοντος. Μάλλον μέλλον δεν βλέπουμε ποτέ να υπάρχει μέσα σε αυτήν την οικογένεια. Όλα τα σκεπάζει η ομίχλη, που έχει πέσει σε αυτό το βάρος της οικογένειας, με διάφορα προβλήματα.

Έρχονται να συγκρουστούν στο σήμερα, στο παρόν, με όλες τις μύχιες σκέψεις, τις απογοητεύσεις, τις χαρές κ.λπ. Επικρατεί ένα πολύ ζοφερό περιβάλλον μέσα στις ψυχές των ανθρώπων αυτών, το οποίο, επί της ουσίας, δημιουργεί και τις ψυχολογικές-κοινωνικές συγκρούσεις, οι οποίες είναι από την αρχή ως το τέλος του έργου.

Και φυσικά αυτό έχει έναν αντίκτυπο κυρίως στα δύο παιδιά της οικογένειας. Ουσιαστικά έχουμε και μία υπηρέτρια μέσα, η οποία όμως φαίνεται ότι είναι από έναν άλλο κόσμο. Επίτηδες είναι γραμμένος αυτός ο ρόλος από τον Ο’Νηλ.

Και γενικότερα αυτό αντικατοπτρίζει μια πραγματικότητα της κοινωνίας όσον αφορά την οικογένεια — όχι μόνο της σημερινής, αλλά ανέκαθεν. Δηλαδή πάντα οι οικογένειες είχαν προβλήματα.

Τι ήταν αυτό που σας φόβησε περισσότερο όταν αναλάβατε τον ρόλο του Ταϊρόν;

Στην πραγματικότητα, εδώ έρχεσαι να παλέψεις με μεγέθη και με βάρη απίστευτα. Και μόνο που ξέρεις ότι αυτόν τον ρόλο τον έχουν παίξει τόσο σπουδαίοι ηθοποιοί… Είναι ένας ρόλος-βουνό, με την έννοια ότι πρέπει να ψάξεις πάρα πολύ ψυχολογικά μέσα σου.

Δηλαδή να σκάψεις. Όπως και ο ίδιος ο Ο’Νηλ λέει: «πρέπει να σκάψω την ψυχή μου» για να βγάλω το υλικό που χρειάζεται από τις δικές μου προσωπικές εμπειρίες.

Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή μπορεί να σε τρομάζει κατά κάποιο τρόπο αυτό, αλλά εγώ έχω βρει να το αντιμετωπίζω έχοντας την καλή εμπιστοσύνη που υπάρχει μεταξύ μας, και κυρίως με τον σκηνοθέτη. Δεν το συζητάω αυτό καν.

Εκεί βρίσκεις πραγματικά ένα καλό αποκούμπι και λες ότι μπορώ να αντλήσω δύναμη για να ανταπεξέλθω. Βοηθάει ο ένας τον άλλο για να ψάξουμε όλοι μαζί, σαν οικογένεια -όπως είμαστε και στο έργο- να βρούμε τα πατήματά μας, τις ψυχολογικές μας μεταπτώσεις, να συνδεθούμε μεταξύ μας. Γιατί ο καθένας μπορεί να προέρχεται από μια διαφορετική υποκριτική κουλτούρα, αλλά επί σκηνής πρέπει να είμαστε ένα.

Έχουμε έναν άνθρωπο, τον Ταϊρόν, που αγαπάει την οικογένειά του, αλλά παράλληλα την πληγώνει πάρα πολύ βαθιά. Πού πιστεύεις ότι τελειώνει η πρόθεσή του και πού αρχίζει η ευθύνη του;

Νομίζω ότι η πραγματικότητα κάποια στιγμή έρχεται μπροστά μας, όσο και να θέλουμε να την κρύψουμε κάτω από το χαλί ή κάτω από την ομίχλη που περιβάλλει όλο το έργο, σε αυτό το μεγάλο ταξίδι της ημέρας μέσα στη νύχτα. Παρ’ όλα αυτά, η πραγματικότητα έχει φωλιάσει μέσα μας και έχει ριζώσει και κάποια στιγμή ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτή. Σήμερα, αύριο, μεθαύριο, δεν υπάρχει περίπτωση να τη «γλιτώσει» κανείς από εμάς.

Και κάπως έτσι είναι και ο Τζέιμς Ταϊρόν. Πράγματα που άφησε και δεν έδωσε την απαιτούμενη προσοχή ή την απαραίτητη ευθύνη όταν έπρεπε, τώρα έρχεται και τα βρίσκει μπροστά του. Προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει με τον δικό του τρόπο.

Πολλές φορές αντιμετωπίζουμε τα πράγματα προβάλλοντας έναν εαυτό πιο αυταρχικό, πιο καταφατικό απέναντι στους άλλους. Αλλά αυτό που πονάει μέσα μας μάς στήνει και φαίνεται. Δεν κρύβεται. Και αυτόν τον άνθρωπο τον βλέπουμε επί σκηνής να υποφέρει, πραγματικά, γιατί πλέον έχουν φτάσει τα πράγματα σε μια κατάσταση απροχώρητη.

Είναι και ένας άνθρωπος που αποτυγχάνει ως πατέρας

Αυτό, θα αφήσουμε να το κρίνουν οι θεατές. Γιατί βιώνοντας αυτό το οικογενειακό δράμα που εξελίσσεται, οι μεγαλύτερες απαντήσεις έρχονται από την οπτική των θεατών και το πώς βιώνει ο καθένας αυτό το περιβάλλον.

Πόσο δύσκολο είναι για εσάς να «υπερασπιστείτε» έναν τέτοιο χαρακτήρα; Τον ζείτε για αρκετές ώρες κάθε μέρα στην πρόβα και μετά, γίνεστε αυτός επί σκηνής.

Για ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό ωρών μέσα στην ημέρα θα πρέπει να είμαι αυτός. Το δύσκολο σε τέτοιου είδους ρόλους, επειδή κουβαλάνε πολλά βιώματα… Δεν μου έχει τύχει να είμαι πατέρας ακόμα για να αντλήσω υλικό από αυτό.

Οπότε προσπαθώ να βρω μέσα στη ζωή μου σημάδια, αποσπάσματα από διάφορα μέρη, σε προσωπικό επίπεδο μιλάω, για να τα φέρω μέσα από εμένα και να συναντήσω επί σκηνής τον συγκεκριμένο ρόλο.

Αυτό είναι το δύσκολο. Αλλά κι αυτό που παίρνει σάρκα και οστά όταν πατάω το πόδι μου στη σκηνή και έρχομαι αντιμέτωπος με τους φόβους μου, αλλά κυρίως με τους συναδέλφους μου: γινόμαστε ένα και ο ένας παίρνει από τον άλλο.

Μιλήσατε για δυσκολία, για προσωπικά βιώματα. Αυτό δεν είναι ψυχοφθόρο; Να φέρνεις πράγματα από το παρελθόν σου και να τα αναβιώνεις για να τα βγάλεις διαφορετικά επί σκηνής;

Ναι, είναι δύσκολο εγχείρημα. Αυτό που βοηθάει, εμένα τουλάχιστον, είναι ότι επειδή έχω αποκτήσει εμπειρία, μπορώ να ελέγχω τον εαυτό μου. Ξέρω μέχρι πού θα βουτήξω και μέχρι πού θα βγω να πάρω αέρα. Άρα μπορώ να ανταπεξέλθω: ξέρω πότε μπορεί να με καταβάλει και να με ρουφήξει και πότε μπορώ να αντλήσω αυτό που θέλω, να το πάρω και να ξαναβγω.

Ο Ο’ Νηλ γράφει αυτό το έργο σαν οικογενειακή εξομολόγηση. Πώς προστατεύεστε εσείς από αυτή τη βίαιη ειλικρίνεια;

Αυτοβιογραφία είναι. Είναι η δική του προσωπική αυτοβιογραφία. Είναι η σχέση με τον πατέρα. Είναι ο ίδιος. Και θα πω κάτι, ίσως λίγο μεταφυσικό, αλλά το έχω ανάγκη: εγώ σε στιγμές σιωπής μέσα στο έργο, και οι στιγμές σιωπής είναι διαμάντια, μέσα από την ομίχλη, μέσα στο οικαστικό περιβάλλον που έχουμε χτίσει, είναι σαν να βλέπω τον ίδιο τον Ο’Νηλ να περπατάει ανάμεσά μας. Σαν να ζωντανεύει και να κινείται μέσα σε εμάς.

Εχουν μπλεχτεί οι δύο αυτοί κόσμοι;

Ναι, πραγματικά. Και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα “μπλεχτε”ί και το κοινό. Και σε αυτό θέλω να σταθώ: αυτό το έργο δεν είναι ευκαιριακό, ούτε «πρόσχαρο» για τον θεατή. Είναι έργο προβληματισμού. Κλασικό θέατρο. Και πρέπει να πω κάτι σημαντικό: με αφορμή αυτό το ρεπερτόριο, το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας εγκαινιάζει ένα πρόγραμμα που έλειπε από την πόλη. Και σε συνδυασμό με τον καινούργιο χώρο, με υπεράνθρωπες προσπάθειες εργαζομένων και διοίκησης, έναν ανακαινισμένο χώρο, το Μπάρρυ. Αυτά τα δύο γεγονότα, γιατί είναι γεγονότα, είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για τον πολιτισμό της πόλης.

Ας περάσουμε πάλι στο έργο. Ο φόβος της φτώχειας καθορίζει κάθε απόφαση του Ταϊρόν. Βλέπετε σήμερα ανθρώπους να λειτουργούν με τον ίδιο φόβο;

Σίγουρα. Η ενέργεια που πηγάζει από τους φόβους μας, τις ανησυχίες μας και γενικότερα τα προβλήματα… Αυτό το βλέπεις σε μεγάλο βαθμό σήμερα.

Από την ώρα που θα ξυπνήσεις: από το περίπτερο, από το καφέ της γειτονιάς, μέχρι τη δουλειά σου, και γενικά στο περιβάλλον που κινείσαι. Το βλέπεις. Τις περισσότερες φορές είναι καλυμμένο, αλλά η ενέργεια που εισπράττεις σε κάνει να καταλαβαίνεις πότε ένας άνθρωπος είναι σε μια δύσκολη ψυχολογική κατάσταση που πηγάζει από την οικογένεια. Και το βλέπουμε στην καθημερινότητα, ακούγοντας όλα αυτά που συμβαίνουν.

Το έργο μιλά για τις εξαρτήσεις χωρίς διδακτισμό. Πώς προσεγγίσατε αυτό το θέμα χωρίς να ηθικολογήσετε τον ρόλο;

Νομίζω ότι ο μεγάλος μάστορας εδώ είναι ο ίδιος ο Ο’Νηλ. Χρησιμοποιεί την ασθένεια της Μέρι Ταϊρόν και το γεγονός ότι βρήκε μια «πρόχειρη γιατρειά» στη μορφίνη, και τελικά κατέληξε στην κατάχρηση,  όπως θέλουμε να το πούμε.

Και ο Ο’Νηλ δεν ηθικολογεί. Δείχνει τον ζωφερό πόνο που βιώνει ένας άνθρωπος για να φτάσει εκεί. Και τελικά, αυτή η εξάρτηση… μόνο αγάπη μπορείς να δώσεις, όχι μίσος, ούτε τίποτε άλλο.

Μιλήσατε για ένα δύσκολο έργο. Υπήρξε κάποια σκηνή που να σας εξάντλησε περισσότερο ψυχικά;

Δεν θα το έλεγα έτσι. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι συγκεκριμένο… Όλες οι σκηνές είναι δύσκολες. Και βασικά εμείς δεν βγαίνουμε καθόλου από τη σκηνή. Ακόμα κι όταν βγαίνουμε «έξω», με την έννοια ότι δεν είμαστε παρόντες στη δράση,  βρισκόμαστε σε σημείο που ακούμε το έργο. Δεν μπορείς να βγεις έξω από το έργο.

Ακόμα και για λίγο να πας στην κουίντα, το έργο παίζεται για σένα. Και πρέπει να παίζεται. Είναι έτσι διαμορφωμένο και το εικαστικό περιβάλλον, σκηνογραφικά και σκηνοθετικά, που επειδή «παίζει» και το έξω, στην πραγματικότητα δεν σταματάμε να παίζουμε.

Αναφερθήκατε  στις σιωπές. Πώς δουλέψατε με τον σκηνοθέτη τη σιωπή, σε ένα έργο όπου όσα δεν λέγονται είναι εξίσου βαριά με τον λόγο;

Βέβαια. Και οι σιωπές ξεκινάνε πριν αρχίσει το έργο. Ακόμα και το δίλεπτο-τρίλεπτο που περιμένουμε έξω για να μπούμε, αυτή η σιωπή τα λέει όλα.

Με τον σκηνοθέτη, τον Γιώργο (σ.σ. Γιώργος Ζαμπουλάκης), γνωριζόμαστε χρόνια. Υπάρχει εμπιστοσύνη. Δουλέψαμε εξαιρετικά. Προσπάθησα να ακούσω πολύ τις συμβουλές του. Μου άνοιξε έναν καινούργιο δρόμο πέρα από τα συνηθισμένα που έχω μάθει να κάνω. Και τον ευχαριστώ πολύ, γιατί στο ρεπερτόριό μου μου έλειπε ένα είδος «αμερικάνικου θεάτρου», να το πω έτσι.

Και είναι μεγάλη στροφή, έχοντας συνηθίσει κάτι διαφορετικό στο Άρμα Θέσπιδος.

Το Άρμα Θέσπιδος είναι αγάπη από καρδιάς, είναι μέσα στο αίμα. Απλώς πρέπει να υπηρετούμε όλα τα είδη. Και εγώ είμαι από αυτούς που υπηρετούν τον πολιτισμό της πόλης. Αγαπώ την πόλη και θέλω ο πολιτισμός να ανθίζει.

Αν ο Τζέιμς Ταϊρόν είχε μία τελευταία στιγμή απόλυτης ειλικρίνειας, τι πιστεύετε ότι θα παραδεχόταν;

Νομίζω ότι υπάρχει σημείο στην τέταρτη πράξη, όπου κάνει έναν προσωπικό απολογισμό. Αναφέρει στοιχεία από την παιδική του ηλικία, βιώματα, και τις «αποσκευές» που κουβαλά, ερχόμενος από την Ιρλανδία.

Ένα μεγάλο κομμάτι για τον Ταϊρόν είναι ότι υπήρξε κάποτε πολύ πετυχημένος ηθοποιός. Και έχει μία φράση που με στοιχειώνει: «Θα μπορούσα να είμαι ο μεγάλος καλλιτέχνης, αν μπορούσα να κοιτάξω το παρελθόν πίσω».

Κάνει μια στροφή και ξαναγυρίζει στο παρελθόν. Και λες: είσαι στο παρόν, τι σου δίνει για το αύριο; Δεν το έχω αποκρυπτογραφήσει ακόμα, αλλά κάθε φορά που τη λέω, με βαραίνει.

Μετά από μια τέτοια παράσταση, κλείνει ο ρόλος όταν πέφτουν τα φώτα ή σας ακολουθεί;

Η παράσταση με ακολουθεί μέχρι να πάω στο σπίτι, να κλείσω τα μάτια μου και να κοιμηθώ. Δεν τελειώνει. Θα τελειώσει, πιθανότατα, και την άλλη μέρα το πρωί που θα ξυπνήσω.

Και πάλι θα έρθουν στο μυαλό μου πράγματα που θα ήθελα να κάνω και δεν τα έκανα, πράγματα που σκέφτηκα… Κάθε φορά είναι κάτι καινούργιο. Και πάντα υπάρχει μέσα σου ένα κομμάτι που λέει: «αυτό ήθελα να το βάλω και δεν πρόλαβα».

Ας περάσουμε τώρα στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας. Πώς το βλέπετε; Είστε ένας άνθρωπος που δουλεύετε χρόνια σε αυτό, ζείτε στην πόλη, γνωρίζετε καταστάσεις και πρόσωπα.

Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να βρει τα πατήματά του. Πρέπει να λάβουμε υπόψη τις συνθήκες που βιώνουμε κοινωνικοπολιτικά όλοι. Και επειδή το ΔΗΠΕΘΕ είναι μέρος αυτής της κοινωνικής συνθήκης, κάνει μια υπεράνθρωπη προσπάθεια να σταθεί στα πόδια του, υπό αντίξοες συνθήκες, με νόμους που αλλάζουν, με καταστάσεις που επιβάλλονται.

Παρ’ όλα αυτά, ο πυρήνας, το δυναμικό και κυρίως οι άνθρωποι που το στελεχώνουν δίνουν αγώνα καθημερινά για να στέκεται και να οραματίζεται το αύριο. Πιστεύω ότι με τον καινούργιο χώρο και με επένδυση σκέψης και δυνάμεων πάνω σε αυτό, μπορούν να γίνουν πολλά. Αλλά όλα θα τα αποδείξει η πράξη. Τώρα νομίζω κάναμε το πρώτο βήμα.

Όπως είναι γνωστό, το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας ακόμα δεν έχει Καλλιτεχνικό Διευθυντή. Είναι κάτι το οποίο θα σκεφτόσασταν; Εννοώ να υποβάλλεται υποψηφιότητα για τη θέση.

Είναι κάτι που με έχουν ξαναρωτήσει. Δεν είναι κάτι που έχει περάσει από το μυαλό μου, η αλήθεια είναι. Αλλά εγώ είμαι από τους ανθρώπους που μ’ αρέσει να είμαι εργάτης. Τώρα, τι σημαίνει «εργάτης», για κάποιον μπορεί να σημαίνει πολλά ή και τίποτα. Εμένα μου αρέσει να δουλεύω και να προσφέρω. Από ποια θέση και πώς, είμαι στη διάθεση των ανθρώπων, από τη στιγμή που ξέρω και εμπιστεύομαι τους ανθρώπους. Αύριο το πρωί είμαι έτοιμος για οτιδήποτε χρειάζεται.

ΙΝΦΟ

Συντελεστές:

Μετάφραση: Χριστόφορος Βογιατζής

Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζαμπουλάκης

Σκηνογραφία-Ενδυματολογία: Θάνος Βόβολης

Σχεδιασμός Ήχου: Χρύσανθος Χριστοδούλου

Σχεδιασμός Φωτισμών: Νίκος Σωτηρόπουλος

Βοηθός Σκηνοθέτη, Φωτογραφίες Παράστασης: Χριστόφορος Βογιατζής

Βοηθός Σκηνογράφου-Ενδυματολόγου, Εκτέλεση Βίντεο: Δάφνη Τσιντζέλη

Γλυπτική Σύνθεση Αφίσας: Δημήτρης Μεράντζας

Διεύθυνση παραγωγής: Τίνα Γιοβάνη

Μακιγιάζ: Ίνα Τσέλιου

Teaser: Διονύσης Μπάστας

Διανομή

Τζέιμς Ταϊρόν: Βασίλης Κόκκαλης

Μαίρη Καβάν Ταϊρόν: Θεοδώρα Σιάρκου

Τζέιμς Ταϊρόν Τζούνιορ: Βαγγέλης Παπαγιαννόπουλος

Έντμοντ Ταϊρόν: Δημήτρης Καρακούσης

Καθλίν: Γεωργία Μυλωνά

Παραστάσεις:

Πρεμιέρα: Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2025 και ώρα 21:00, στο Θέατρο Μπάρρυ-Σανταρόζα 7 και Καρόλου , Πάτρα

Παραστάσεις κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:00 , έως και την Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2026.

Πληροφορίες

Το έργο είναι κατάλληλο για άτομα άνω των 15 ετών

Πληροφορίες-Κρατήσεις: 6931390620 κ. Αγγελική Μαλαφούρη

Ηλεκτρονική προπώληση: https://www.ticketservices.gr/event/dipethe-patras-taksidi-megalis-meras-mesa-sti-nyxta/?lang=el

Τιμές εισιτηρίων:

Γενική είσοδος 12 ευρώ

Φοιτητές-Μαθητές-Ομαδικό και άνω των 65 ετών,  8 ευρώ

ΑΜΕΑ- Συνοδοί, Άνεργοι 5 ευρώ

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News