Σε εσωκομματικό σταυροδρόμι, πραγματική αναγέννηση ή στάσιμη πορεία;

Ο Νίκος Ι. Νικολόπουλος είναι πρόεδρος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος-πρ. υφυπουργός-πρ. βουλευτής Αχαΐας.

Οι εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ ανέδειξαν τις αμφιβολίες, που περιβάλλουν το κόμμα όσον αφορά την πολιτική του επιρροή και την πιθανότητα να ανακτήσει τον δυναμισμό του στην πολιτική σκηνή της χώρας.

Παρά τις πανηγυριστικές αναφορές ΜΜΕ και τις ελπίδες αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος προς το κόμμα, τα αποτελέσματα δείχνουν συγκρατημένη αύξηση συμμετοχής και επιρροής, μακριά από την αναγέννηση, που θα μπορούσε να σημάνει πολιτική αντεπίθεση.

Περίπου 300.000 πολίτες προσήλθαν στις κάλπες, έναντι 270.000 στις αντίστοιχες εκλογές του 2021. Με μόλις 30.000 επιπλέον ψηφοφόρους, η αύξηση συμμετοχής παραμένει περιορισμένη, δεδομένων των μεγάλων πολιτικών ανακατατάξεων των τελευταίων χρόνων. Παράλληλα, το γεγονός ότι 70.000 από αυτούς ήταν νέοι, χωρίς ξεκάθαρη πολιτική προέλευση, αφήνει ερωτηματικά για τη σταθερότητα και το βάθος της υποστήριξης προς το κόμμα.

Η αλήθεια, πίσω από τους αριθμούς, είναι ότι παρά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στις βουλευτικές εκλογές (από 8% σε 12%) η Οργανωτική του δομή δείχνει σημάδια στασιμότητας. Η επιρροή του στις εσωκομματικές κάλπες αυξήθηκε μόλις κατά 10%, παρά την εντυπωσιακή φθορά της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Η προσέλευση δεν αντικατοπτρίζει την ευρύτερη άνοδο επιρροής, που το κόμμα παρουσιάζει στις εθνικές εκλογές.

Το μεγάλο ερώτημα είναι, πόσους ψηφοφόρους έχασε το ΠΑΣΟΚ τα τελευταία 3 χρόνια. Αν περίπου 70.000 νέοι εμφανίστηκαν στις εκλογές, το γεγονός ότι μόνο 30.000 επιπλέον πολίτες ψήφισαν, σε σχέση με το 2021, υποδηλώνει ότι περίπου 50.000 με 70.000 μέλη, που ψήφισαν τότε, αυτή τη φορά έμειναν στο περιθώριο. Η μείωση αποδεικνύει την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να διατηρήσει τη βάση του και να ανανεώσει τις δυνάμεις του, με βιώσιμο τρόπο.

Ο μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ, παρά την έντονη προσπάθεια, δεν κατάφερε να αναγεννήσει ουσιαστικά το Κίνημα. Η περίοδος εσωκομματικής διαμάχης, με πολλούς από τους παλαιότερους να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, ενέτεινε τις εντυπώσεις ότι το κόμμα αδυνατεί να επαναφέρει τη «βαριά» κληρονομιά του Ανδρέα Παπανδρέου και να δώσει κυβερνητική προοπτική στη χώρα.

Ποιος μπορεί να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ στη νέα εποχή και να ανταποκριθεί στις μεγάλες προσδοκίες;

Η κοινωνία δεν έχει ξεχάσει τις σκοτεινές σελίδες του παρελθόντος: τη διαφθορά, τα Ιμια, τη χρεοκοπία. Αυτά εξακολουθούν να βαραίνουν το πολιτικό μέλλον του ΠΑΣΟΚ.

Η επιδίωξη για νέα «Κεντροαριστερή» συμμαχία με τον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αβέβαιη, καθώς η δυναμική αυτή αποδυναμώθηκε σταδιακά.

Πολλά στελέχη που σχετίζονται με τη «Σημιτική» περίοδο και τις Μνημονιακές κυβερνήσεις βγήκαν πάλι στο προσκήνιο, προκαλώντας ερωτήματα για το κατά πόσο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να «καθαρίσει» από το παλαιό κατεστημένο και να δώσει χώρο σε μια νέα, ελπιδοφόρα ηγεσία. Το παρελθόν του βαραίνει το μέλλον του.

Το μέλλον του ΠΑΣΟΚ παραμένει αβέβαιο. Ο νέος αρχηγός θα κληθεί να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις. Οι προσδοκίες, που έχουν δημιουργηθεί, είναι υψηλές και αν δεν καταφέρει να ανταποκριθεί σύντομα σε αυτές, το κόμμα μπορεί να βρεθεί ξανά αντιμέτωπο με εσωτερικές κρίσεις και αμφισβήτηση.

Ο νέος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ δεν θα βρεθεί, απλώς, να διαχειρίζεται την πολιτική ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Ζητήματα, όπως ακρίβεια, ανεργία και κλιματική αλλαγή, αναδεικνύονται σε κεντρικές προτεραιότητες για τους ψηφοφόρους. Η νέα ηγεσία πρέπει να προτείνει καινοτόμες λύσεις, χωρίς να ανακυκλώνει παλαιές πολιτικές και φθαρμένες στρατηγικές του παρελθόντος. Παράλληλα, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης απαιτεί αποστασιοποίηση από «μνήμες» διαφθοράς και παλαιοκομματισμού.

Επιπλέον, το διεθνές πολιτικό σκηνικό επιβάλλει στο ΠΑΣΟΚ να επανεξετάσει τη στάση του απέναντι σε θέματα Εξωτερικής πολιτικής, όπως η ελληνοτουρκική ένταση, οι ευρωπαϊκές στρατηγικές και η Ενεργειακή ασφάλεια.

Το στοίχημα του ΠΑΣΟΚ είναι, τελικά, να επανασυνδεθεί με τον κοινωνικό ιστό και να προσφέρει αξιόπιστη εναλλακτική λύση απέναντι στη φθορά των κομμάτων εξουσίας, μέσα από ουσιαστική πολιτική αναγέννηση του κόμματος.

Το πιθανότερο είναι πάμε για άλλα… όνειρο ήτανε!