Τα δυτικά Βαλκάνια και η Ευρωπαϊκή Ενωση

Του Γεώργιου Ευθ. Ευσταθίου – π. πρόεδρος Εφετών, αναγνώστης Ι.Μ. Πατρών.

1.- ΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ είναι μία από τις πιο ρευστές –θα λέγαμε και εκρηκτικές– περιοχές με ό,τι αυτό συνεπάγεται από την άποψη επικινδυνότητας διακρατικών σχέσεων. Η γεωπολιτική θέση τους, στο υπογάστριο μάλιστα της ευρωπαϊκής ηπείρου, με γειτνίαση προς ανατολάς, απετέλεσε πάντοτε έναν αστάθμητο παράγοντα με μορφή πυριτιδαποθήκης έτοιμης να εκραγεί• λαμβανομένης προς τούτο υπόψη και της πληθυσμιακής συνθέσεώς τους. Δεν πρέπει να παραβλέπεται, ότι από αυτή την περιοχή ξεκίνησε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και ότι αυτά συνδέονται άμεσα με την περιοχή του Κοσσυφοπεδίου, που το ζήτημά του απασχολεί διεθνώς.

2.- Η ΣΤΟΧΟΠΟΙΗΣΗ της περιοχής αυτής εντάσσεται στα πλαίσια της εξωτερικής πολιτικής διαφόρων κρατών με τον σκοπό προσέγγισης σε επίπεδο οικονομικό, πολιτιστικό ακόμη δε, και στρατιωτικό. Και τούτο με βάση το υπάρχον θρησκευτικό στοιχείο –χριστιανικό και μουσουλμανικό–, που διευκολύνει την επιδιωκόμενη προσέγγιση. Ετσι, Ρωσία και Τουρκία είναι δύο χώρες, οι οποίες αποβλέπουν στην περιοχή αυτή και μάλιστα η πρώτη και σε επίπεδο εισβολής στην τοπική Εκκλησία, που, όμως, αποφεύχθηκε από τον Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. Και μη ξεχνάμε την διείσδυση της Κίνας την εποχή του στρατάρχη Τίτο. Εξάλλου, η Γερμανία απέβλεπε στην περιοχή αυτή και μάλιστα τα τελευταία χρόνια υπήρξαν συχνές επισκέψεις της κ. Αγγελα Μέρκελ σε βαθμό, που είχε ενοχλήσει τις ΗΠΑ.
Αλλωστε, η Ουγγαρία και η Πολωνία είναι οι χώρες εκείνες, οι οποίες –μολονότι μέλη–, εν τούτοις δεν φαίνεται να έχουν επιδείξει την απαιτουμένη συμπεριφορά, ενόψει του ευρωπαϊκού κεκτημένου, που να αποδεικνύει την ορθή προσαρμογή τους στο όλο πνεύμα και την ασκούμενη πολιτική της ΕΕ. Ετσι, η περίπτωση της μη εναρμονίσεως στο ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο αφενός και την μη ακολουθούμενη πρόσφατη πολιτική των κυρώσεων κατά της Ρωσίας αφετέρου, αποτελούν δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα, τα οποία εντείνουν την επιφυλακτικότητα των Βρυξελλών στην εισδοχή νέων μελών.

3.- ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ πέρασαν άπρακτα και το ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία και η επιδεικνυόμενη διεισδυτικότητα του Πούτιν στα Δυτικά Βαλκάνια προβλημάτισε έντονα τις Βρυξέλλες, οι οποίες σκέπτονται πλέον διαφορετικά το θέμα. Ετσι η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, η οποία έλαβε χώρα στα Τίρανα, υπήρξε αναμφισβήτητα εποικοδομητική στο θέμα αυτό. Καταδεικνύει μάλιστα σοβαρώς το άμεσο ενδιαφέρον και από το γεγονός, ότι αποφασίσθηκε να γίνει στην πρωτεύουσα χώρας, η οποία είναι ήδη υποψήφια για ένταξη, δηλαδή της Αλβανίας.
Στα πλαίσια δε, αυτά, η Ελλάδα είναι γεγονός, ότι διαδραμάτισε εξαιρετικό ρόλο, όπως, άλλωστε, έχει επισημανθεί. Ετσι, η επιδειχθείσα σύσφιγξη των σχέσεών της με τις γειτονικές βαλκανικές χώρες και κυρίως με αυτές της ΠΓΔΜ και της Βουλγαρίας –η τελευταία με βάση το ενεργειακό ζήτημα– απετέλεσαν τον καταλυτικό παράγοντα μιάς θερμής προσέγγισης των Δυτικών Βαλκανίων στον ψυχρό –από όλες τις απόψεις–χειμώνα, που διανύουμε.

4.- Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ εξωτερική πολιτική υπό την καθοδήγηση του κ. Νίκου Δένδια είναι γεγονός, ότι απετέλεσε το εφαλτήριο των σημαντικών αυτών εξελίξεων. Θεμέλιο της εξωτερικής μας πολιτικής είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και όλες οι ενέργειες στηρίζονται σ’ αυτό. Ξεκίνησε με τις συνάψεις των: α) ελληνο-αιγυπτιακού και β) ελληνο-ιταλικού, συμφώνων.
Ηδη, βρισκόμαστε σε μία εξαιρετική τροχιά με τη γειτονική Αλβανία και επίκειται η υπογραφή συνυποσχετικού για την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης περί καθορισμού της ΑΟΖ των δύο χωρών.