Τρόμος στην ιατρική κοινότητα: Φονικός μύκητας μπορεί να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο

Χρήστος Βεργανελάκης

Ερχεται νέος υγειονομικός εφιάλτης; Ο χρόνος θα δείξει…. Οπως ανησυχεί η επιστημονική κοινότητα, οι μύκητες που προκαλούν λοιμώξεις και ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους ετησίως, αναμένεται να εξαπλωθούν σε νέες περιοχές καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Και ο κόσμος, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, δεν είναι προετοιμασμένος.

Οι μύκητες είναι παντού. Αποτελούν ένα τεράστιο βασίλειο οργανισμών, από τη μούχλα μέχρι τα μανιτάρια, που αναπτύσσονται σε εδάφη, κομπόστ και νερό. Παίζουν καθοριστικό ρόλο στα οικοσυστήματα, αλλά μπορεί να είναι και καταστροφικοί για την ανθρώπινη υγεία.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει το CNN, οι μυκητιασικές λοιμώξεις σκοτώνουν εκτιμώμενα 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, και η έλλειψη δεδομένων υποδηλώνει ότι ο πραγματικός αριθμός μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος.

Ωστόσο, η κατανόησή μας για τους μύκητες παραμένει περιορισμένη, ιδίως ως προς το πώς θα αντιδράσουν σε ένα θερμότερο κλίμα.

Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ χρησιμοποίησε υπολογιστικές προσομοιώσεις και προβλέψεις για να χαρτογραφήσει τη μελλοντική εξάπλωση του Aspergillus, μιας κοινής ομάδας μυκήτων που βρίσκεται παντού στον κόσμο και μπορεί να προκαλέσει ασπεργίλλωση — μια απειλητική για τη ζωή νόσο που επηρεάζει κυρίως τους πνεύμονες.

Η μελέτη έδειξε ότι συγκεκριμένα είδη Aspergillus θα επεκτείνουν την εξάπλωσή τους όσο εντείνεται η κλιματική κρίση, διεισδύοντας σε νέες περιοχές της Βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης, της Κίνας και της Ρωσίας. Η έρευνα δημοσιεύτηκε αυτό τον μήνα και βρίσκεται υπό αξιολόγηση από ομοτίμους.

«Οι μύκητες έχουν ερευνηθεί πολύ λιγότερο σε σχέση με ιούς και παράσιτα, αλλά οι χάρτες δείχνουν ότι οι μυκητιακοί παθογόνοι οργανισμοί θα επηρεάσουν πιθανότατα το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη στο μέλλον», δήλωσε στο CNN ο Norman van Rijn, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και ερευνητής για την κλιματική αλλαγή και τις μολυσματικές ασθένειες.

Οι προειδοποιήσεις και οι κίνδυνοι φέρνουν στο μυαλό πολλών το σενάριο της επιτυχημένης σειράς «The Last of Us» του HBO, η οποία περιγράφει έναν κόσμο όπου ένας μεταλλαγμένος μύκητας μετατρέπει τον πληθυσμό σε βίαια τέρατα. «Είναι μυθοπλασία», λέει ο van Rijn, «αλλά ελπίζω να φέρει στο προσκήνιο τις μυκητιασικές λοιμώξεις που σκοτώνουν εκατομμύρια στην πραγματικότητα».

Οι μύκητες Aspergillus αναπτύσσονται σαν λεπτά νημάτια στο έδαφος παγκοσμίως. Όπως σχεδόν όλοι οι μύκητες, απελευθερώνουν τεράστιο αριθμό μικροσκοπικών σπορίων που μεταφέρονται μέσω του αέρα. Οι άνθρωποι τα εισπνέουν καθημερινά, αλλά οι περισσότεροι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα — το ανοσοποιητικό τους σύστημα τα απομακρύνει.

Η ιστορία αλλάζει για όσους έχουν πνευμονικά προβλήματα όπως άσθμα, κυστική ίνωση, ΧΑΠ, ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, π.χ. ασθενείς με καρκίνο, μεταμοσχεύσεις, ή σοβαρή γρίπη/κορονοϊό. Αν το σώμα δεν καταφέρει να εξουδετερώσει τα σπόρια, ο μύκητας αρχίζει να αναπτύσσεται και, όπως αναφέρει ο van Rijn, «ουσιαστικά αρχίζει να σε τρώει από μέσα προς τα έξω».

Η ασπεργίλλωση έχει πολύ υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, περίπου 20% έως 40%. Είναι επίσης πολύ δύσκολη στη διάγνωση, αφού οι γιατροί σπάνια την έχουν κατά νου και τα συμπτώματα — πυρετός και βήχας — είναι κοινά σε πολλές ασθένειες.

Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News