Εργοταξιακοί χώροι Αντιρρίου. Αγονος διαγωνισμός σε νεκρή δημόσια περιουσία
Σύμφωνα με την ενημέρωση του ΤΑΙΠΕΔ, ο διαγωνισμός για την πώληση των εργοταξιακών χώρων έκτασης 167 στρεμμάτων, με ελάχιστο τίμημα 2,1 εκατ.€, μετά από διαδικασία που διήρκησε πάνω από ένα χρόνο, απέβη άγονος. Ο επενδυτής, με σκοπό την ανάπτυξη αποθηκευτικών χώρων, logistics κ.λπ. σε ένα κομβικό σημείο ολοκληρωμένων πλέον υποδομών μεταφορών στην περιοχή, εποχής ραγδαίας ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, προσέφερε κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ χαμηλότερο τίμημα. Ετσι, 17 χρόνια μετά την παράδοση της χρήσης των χώρων από το εργοτάξιο της Γέφυρας, η μεγαλύτερη εμπορεύσιμη δημόσια περιουσία στην περιοχή παραμένει νεκρή.
Στα χρόνια μετά το 2004, ο προβληματισμός για την αξιοποίηση των χώρων, προφανώς επηρεασμένος από το πράγματι μεγαλειώδες έργο της Γέφυρας, οδήγησε σε μεγαλεπήβολα σχέδια και προτάσεις αξιοποίησης που αποτυπώθηκαν σε μελέτες-ασκήσεις επί χάρτου, καλλιεργώντας αντίστοιχες προσδοκίες-φαντασιώσεις στους τοπικούς παράγοντες της περιοχής. Με βάση αυτές, προβλέπονταν πεντάστερα ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα, κέντρα πολιτισμού και άθλησης, βοτανικοί κήποι, ενυδρεία κ.λπ. Το κόστος υλοποίησης ανερχόταν στα περίπου 32 εκατ.€ κυρίως με κρατική χρηματοδότηση, δημιουργώντας αντίστοιχα πολλές κρατικοβίωτες θέσεις εργασίας. Στην εποχή της δανεικής ευμάρειας, όλα αυτά θεωρούνταν θεμιτά. Ο σχηματιζόμενος φορέας – Κοινοπραξία ΓΕΦΥΡΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – με τη συμμετοχή Νομαρχίας, Περιφερειακού Ταμείου και Δήμου Αντιρρίου, θα διεκδικούσε την παραχώρηση του χώρου για τον οποίο το δημόσιο πλήρωσε στον Δήμο και τους ιδιώτες το εξωφρενικό ποσό των 5 δις δραχμών, λόγω της διαδικασίας του κατεπείγοντος. Αυτά συνέβαιναν με τις δημόσιες απαλλοτριώσεις, μια από τις μεγαλύτερες εστίες δημόσιας σπατάλης, πριν η Τρόικα περιορίσει πολύ αργότερα την έκτασή τους. Οταν οι εκπρόσωποι των φορέων για διεκδίκηση παραχώρησης των χώρων, εμφανίστηκαν στον τότε υπουργό ΥΠΕΧΩΔΕ, γνωστό για το πρακτικό μυαλό του, αυτός τους ρώτησε: Τι τους θέλετε, θα μας τους ξαναπουλήσετε πάλι;
Αν οι προσδοκίες αυτές δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, αποτέλεσαν άλλοθι για να αποτρέψουν όποιες πιθανές προτάσεις άλλων μορφών αξιοποίησης, προσγειωμένων στην πραγματικότητα. Η ιδέα μιας Μαρίνας σκαφών αναψυχής, ανάμεσα στις σχετικά γαλήνιες θάλασσες, Κορινθιακού, Πατραϊκού και Ιονίου με ημιτελείς χώρους ελλιμενισμού, αλλά με τεράστιους χώρους στην ξηρά για συναφείς δραστηριότητες, όπως εναπόθεση, εμπορία σκαφών, επισκευών, ανταλλακτικών κ.λπ. θα μπορούσε να προβληθεί αφού αντιμετωπιστούν μερικά τεχνικά προβλήματα της θέσης αυτής.
Πριν μερικά χρόνια μια σημαντική επενδυτική πρόταση για ηλεκτρονικό βαφείο μεγάλων σκαφών αναψυχής mega-yacht, απορρίφθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ χάριν κομματικής συνοχής, αφού εκδιώχθηκε από την προηγούμενη Δημοτική αρχή σαν να είχε την κυριότητα του χώρου, εν κρυπτώ από το δημοτικό συμβούλιο. Εκτοτε η επένδυση αυτή λειτουργεί στην Κροατία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι επενδύσεις στη χώρα ακυρώνονται όχι μόνο από τα εμπόδια της κρατικής γραφειοκρατίας, αλλά και από την εχθρότητα τοπικών ολιγαρχικών ομάδων συμφερόντων και εκβιαστών, συχνά με θεσμική ενδυμασία.
Ο τρόπος αξιοποίησης ενός δημόσιου ακινήτου που επικεντρώνεται μόνο στο τίμημα, δηλαδή την τιμή πώλησης, θέτοντας σαν όρο το ελάχιστο και επιδιώκοντας το μέγιστο, στηρίζεται λαθεμένα στη σύγχυση που την ταυτίζει με πώληση από ιδιώτη. Στην περίπτωση του ιδιώτη, μόνο αυτό έχει σημασία. Ολα αρχίζουν και τελειώνουν στη μέγιστη δυνατή τιμή που θα αποσπάσει από την πώληση. Για το δημόσιο όμως, το τίμημα είναι το τελευταίο. Τα περισσότερα οφέλη και επιπτώσεις αρχίζουν με την αξιοποίησή του από τον αγοραστή και συνεχίζονται όλα τα χρόνια που θα λειτουργεί η συγκεκριμένη επιχείρηση. Εχουν σημασία τα πολλαπλά οφέλη διαχρονικά, στα δημόσια έσοδα και την εθνική οικονομία, σε προϊόν, εισόδημα, θέσεις εργασίας. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες επιπτώσεων: Οι άμεσες, που αφορούν το προϊόν, την απασχόληση, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές της επιχείρησης. Οι έμμεσες, που προέρχονται από τις πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στην παραγωγή άλλων κλάδων της οικονομίας, από τη ζήτηση για εισροές που χρειάζεται η συγκεκριμένη επιχείρηση για την παραγωγή της. Στο βαθμό που αυτή στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον, ικανοποιείται από το εσωτερικό και δεν διαχέεται σε εισαγωγές από το εξωτερικό, αυτές θα είναι μεγαλύτερες. Οι προκαλούμενες επιπτώσεις, από την κατανάλωση των εισοδημάτων που δημιουργούνται στην παραγωγική δραστηριότητα της οικονομίας. Επιπλέον, μια επένδυση όπως η συγκεκριμένη, μπορεί να βελτιώσει το επιχειρηματικό κλίμα και να αξιοποιήσει συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχή, προκαλώντας πιθανόν την προσέλκυση νέων συναφών δραστηριοτήτων. Με τέτοια κριτήρια μεγιστοποιείται το κοινωνικό όφελος, σε αυτά πρέπει να στηρίζονται οι αποφάσεις και πολιτικές των αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Ολα αυτά χάθηκαν και χάνονται, είναι μηδέν για 17 χρόνια από την απόλυτη αχρησία του συγκεκριμένου ακινήτου και έτσι θα συνεχίσουν μετά την απόρριψη της συγκεκριμένης επένδυσης.
Στην άγνοια της κοινής αυτής λογικής, που ρωτάει μόνο πόσο είναι το τίμημα και την επιρροή του κρατισμού, στηρίχτηκε το γνωστό στερεότυπο «όχι στο ξεπούλημα», που κυριάρχησε σε ολόκληρο το νεοελληνικό προοδευτιλίκι της μεταπολίτευσης, διώχνοντας πολλές επενδύσεις και σπαταλώντας τις δυνατότητες της χώρας. Υπήρξαν και υπάρχουν τόσοι φρουροί της νεκρής δημόσιας περιουσίας, δίπλα στα άνεργα παιδιά μας.
Μετά από 40 χρόνια διάδοσης και εφαρμογής της ιδέας των αποκρατικοποιήσεων, σε ολόκληρο τον πλανήτη, έχει αναδειχτεί ένα πλήθος μορφών και καλών πρακτικών αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας. Εκτός από την πώληση με διάφορα κριτήρια, παραχωρήσεις χρήσης, εκμίσθωση με διάφορους συνδυασμούς κατάλληλους σε κάθε περίπτωση κ.λπ. σε ένα περιβάλλον σκληρού ανταγωνισμού για την προσέλκυση επενδύσεων, κάθε χώρα προσπαθεί να ανταποκριθεί καλύτερα στα πολλαπλά κριτήρια επιλογής του τόπου εγκατάστασης μιας επιχείρησης, ιδιαίτερα σήμερα στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της ενιαίας αγοράς. Για την αντιμετώπιση του φορολογικού και ρυθμιστικού ανταγωνισμού που συνδέεται με το κόστος της γραφειοκρατίας, επιλέγεται συνήθως η δωρεάν χρήση δημόσιας έκτασης και δίνονται όλες οι άδειες σε μια, με σταθερό και χαμηλό φορολογικό συντελεστή κάτι που στη χώρα μας απαιτεί σύγχρονα νομοθετικά εργαλεία. Η λογική είναι: Πάρε την άδεια, μπες μέσα και ξεκίνα αύριο το πρωί. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει την ευθύνη να βρει άμεσα την κατάλληλη λύση για να σταματήσεις το χρόνιο επενδυτικό τέλμα στην περιοχή, στη χώρα με το τεράστιο επενδυτικό κενό και τελευταία θέση στην προσέλκυση επενδύσεων. Το πολιτικό περιβάλλον σήμερα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό. Ούτε η σημερινή κυβέρνηση ούτε ο Δήμος Ναυπακτίας στον τομέα αυτόν λειτουργούν με τις χρεοκοπημένες αντιλήψεις άλλων εποχών, όπως συνέβαινε πριν. Η προσγείωση στην πραγματικότητα που κράτησε 17 χρόνια πρέπει να τελειώσει εδώ και τώρα.
* Ο Σωτήρης Θεοδωρόπουλος είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.
*Από την Έντυπη ‘Εκδοση
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
