Δεν αρκεί η αριστεία
Της ΛΙΝΑΣ ΜΑΣΣΟΥ
Οι φωτογραφίες από το καρναβάλι της Ξάνθης ήρθαν να προστεθούν σε εκείνες των συνεχών συγκεντρώσεων για κάθε πιθανή αιτία και αφορμή σε διάφορα σημεία της χώρας, και να μεγαλώσουν την οργή, τη θλίψη και την ανησυχία για την υγεία μας. Όχι τόσο γιατί αποτυπώνουν την ανυπακοή μιας μερίδας συμπολιτών μας. Μια μαζική, επαναλαμβανόμενη και κλιμακούμενη κοινωνική συμπεριφορά δε μπορεί να αποδίδεται μόνο στις μονάδες. Κάτι βαθύτερο την καλλιεργεί και τη συντηρεί. Προκαλούν και ενισχύουν όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα γιατί αποτυπώνουν την αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης στη διαχείριση μιας παρατεταμένης περιόδου περιοριστικών μέτρων.
Πριν σχεδόν 2 χρόνια, η ΝΔ εκλέχθηκε κάνοντας σημαία της την αριστεία, τα “βαριά” βιογραφικά των στελεχών της, τις καλές σπουδές τους στο εξωτερικό, τις περγαμηνές τους από διεθνείς φορείς, τις επαφές της με την παγκόσμια ελίτ, τους ικανότερους και αξιολογότερους ανά τον κόσμο. Η περιβόητη αριστεία τους, όμως, αποδεικνύεται επίπλαστη διότι δε γίνεται να έχεις φοιτήσει, εκπαιδευτεί, εργαστεί, σε σοβαρό πανεπιστήμιο ή άλλο οργανισμό και να μη βλέπεις την ανάγκη πολύπλευρων προσεγγίσεων στη διαχείριση μιας κρίσης. Δε γίνεται να μην καταλαβαίνεις πως μια πανδημία είναι μία κρίση στη δημόσια υγεία, όχι στην ατομική υγεία, και ακριβώς επειδή είναι δημόσια, εμπλέκει την κοινωνία. Συνεπώς πρέπει να εργαστείς με την κοινωνία. Πρέπει να λάβεις υπόψη σου τις κοινωνικές συμπεριφορές, τις κοινωνικές αντιδράσεις, τα αντανακλαστικά της κοινωνίας, την κόπωση, τη μη πειθαρχία λόγω ιδεολογικών παραγόντων, τη γενικευμένη ανησυχία και τις εκδηλώσεις της. Για να τα κατανοήσεις και να τα διαχειριστείς όλα αυτά, χρειάζεσαι επιστήμονες από το χώρο της επιστήμης της συμπεριφοράς, χρειάζεται κοινωνικούς ψυχολόγους, χρειάζεσαι πολιτικούς επιστήμονες με ειδίκευση στις πολιτικές δημόσιας υγείας.
Η αντίληψη που θέλει την αρμόδια επιτροπή λήψης αποφάσεων αποτελούμενη αποκλειστικά και μόνο από γιατρούς και λοιμωξιολόγους, αποδεικνύεται λανθασμένη. Δεν έχουμε έναν ασθενή και καλούμε 20-30 γιατρούς να μας πουν πώς να τον κάνουμε καλά. Δεν έχουμε μια ασθένεια και μας χρειάζονται 20-30 λοιμωξιολόγοι να μας πουν πώς συμπεριφέρεται ο ιός, πώς εκδηλώνεται η ασθένεια. Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε και αυτούς, αλλά δεν αρκούν. Έχουμε μια απειλή την οποία πρέπει να αντιμετωπίσει στο σύνολο της η κοινωνία, συντεταγμένα και με διάρκεια, και συνεπώς χρειαζόμαστε ειδικούς να μας πουν πώς συμπεριφέρεται η κοινωνία, πώς αντιδρά, τι χρειάζεται για να συνταχθεί σε αυτή την προσπάθεια και πώς θα πρέπει να της δοθεί η απαραίτητη ενέργεια ώστε να αντέξει.
Αριστεία και στενομυαλιά δεν πάνε μαζί, και αυτή είναι μια μόνο από τις προσθήκες που πρέπει να γίνουν στην επιτροπή λήψης αποφάσεων: η δεύτερη είναι οι αναλυτές δεδομένων.
Το ακόμα πιο θλιβερό, είναι πως από την άλλη πλευρά, αυτή της αντιπολίτευσης, που διαρρηγνύει τα ιμάτια της για την κοινωνία, αυτή που προτάσσει τον ουμανισμό και την αλληλεγγύη, η συζήτηση περιστρέφεται στην καλύτερη γύρω από την καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών και τη χρησιμότητα ή μη των μέτρων, και στη χειρότερη γύρω από άσχετα θέματα. Μόνο που αυτό δεν είναι εποικοδομητική κριτική, δεν είναι πρόταση, δεν είναι εκπροσώπηση της κοινωνίας και δεν οδηγεί πουθενά. Προφανώς και δεν είναι δουλειά της αντιπολίτευσης να επιλύσει την κρίση που καλείται να επιλύσει η κυβέρνηση, όμως είναι δουλειά της να πιέσει για να ληφθεί υπόψη η κοινωνία. Με σοβαρότητα και όχι με ανευθυνότητα, με επιστημονικό τρόπο και όχι με καφενειακά επιχειρήματα.
Έχει τεράστιο κόστος αυτή η κοντόφθαλμη προσέγγιση, και είναι πραγματικά απογοητευτικό μια χώρα με τόσους πτυχιούχους και παράδοση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, να αντιμετωπίζει το 2021 μια κρίση με τόσο ξεπερασμένους όρους. Περιμένουμε κάτι παραπάνω από τους εκπροσώπους μας και κυρίως από τους άριστους αυτού του τόπου.
* Η Λίνα Μάσσου είναι διδάκτωρ, ερευνήτρια του τμήματος δημόσιας υγείας και πρωτοβάθμιας φροντίδας του Πανεπιστημίου του Cambridge.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
