Γιορτή της Μητέρας: Πότε πέφτει φέτος, πώς καθιερώθηκε

Πότε καθιερώθηκε η γιορτή της μητέρας στην Ελλάδα

γιορτή-της-μητέρας

Σε λίγα 24ωρα ξημερώνει η ημέρα που είναι αφιερωμένη σε κάθε μητέρα, τιμώντας με αυτό τον τρόπο την προσφορά όλων των μητέρων τόσο στην κοινωνία, όσο και στον θεσμό της οικογένειας.

Η γιορτή της μητέρας γιορτάζεται σε περισσότερες από 50 χώρες στον κόσμο. Ως είθισται, η Γιορτή της Μητέρας εορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, και φέτος πέφτει την Κυριακή 12 Μαΐου.

Η γιορτή της μητέρας στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα η γιορτή της μητέρας συνδέθηκε με την Υπαπαντή του Κυρίου, που είναι Δεσποτική και Θεομητορική εορτή της Ορθόδοξης Εκκλησίας και εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου. Κατά την συγκεκριμένη ημέρα, η Εκκλησία μας τιμά την «προσφορά» του Ιησού στο Ναό από την μητέρα Του Μαρία και τον θετό Του πατέρα Ιωσήφ, σαράντα ημέρες μετά τη γέννησή Του, όπου ο γέροντας Συμεών και η γερόντισσα Άννα αναγνώρισαν στο πρόσωπο του βρέφους τον Μεσσία και προφήτευσαν σχετικά με το λυτρωτικό έργο Του.

Κάτι αντίστοιχο, συμβαίνει και σήμερα, καθώς όταν «σαραντίσει» το βρέφος, οι γονείς του το οδηγούν στην εκκλησία για το ευλογήσει ο ιερέας (Σαραντισμός).

Ο παράλληλος εορτασμός της μητέρας ξεκίνησε το 1929 με προφανή τον συμβολισμό. Όμως κατά την δεκαετία του 1960, ο εορτασμός ατόνησε και ενισχύθηκε η δυτικόφερτη συνήθεια εορτασμού της δεύτερης Κυριακής του Μαΐου.

Οι πρώτες αναφορές για την Γιορτή της Μητέρας και της μητρότητας ανάγονται στην αρχαία Ελλάδα. Η μητέρα Γη (Γαία) σύζυγος του Ουρανού είναι η προσωποποίηση της φύσης, που γεννά όλο τον κόσμο και λατρεύεται σαν η υπέρτατη θεότητα. Η λατρεία περνά στη συνέχεια στην κόρη της, Ρέα, σύζυγο και αδερφή του Κρόνου.

Η Ρέα λατρεύεται σαν η «Μητέρα των Θεών», καθώς φαίνεται να είναι η πρώτη, που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα. Οι αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν τιμές στη Ρέα κάθε άνοιξη, καθώς ήταν και θεά της γης και της γονιμότητας.

Η Γιορτή της Μητέρας θεωρείται ένας καλός λόγος για εκδηλώσεις ειλικρίνειας για την αγάπη και την εκτίμηση που τρέφουμε προς το πρόσωπο που μας έφερε στη ζωή. Ωστόσο, στην σύγχρονη εποχή, η συγκεκριμένη εορτή, έχει τις ρίζες της στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1861- 1865), στην διάρκεια του οποίου οι ανθρώπινες απώλειες στις μάχες ξεπέρασαν τις 600.000, ενώ οι θάνατοι αμάχων ανήλθαν τις 500.000.

Ημέρα μνήμης και πένθους για τα παιδιά που χάθηκαν στον πόλεμο

Έτσι, η Ημέρα της Μητέρας ξεκίνησε ως ημέρα μνήμης και πένθους των γυναικών που είχαν χάσει τα παιδιά τους, και γενναίους στρατιώτες στον πόλεμο. Όταν η επέτειος άρχισε να εμπορευματοποιείται, η μεγαλύτερη υποστηρίκτρια της ιδέας, Anna Marie Jarvis εναντιώθηκε με όλα τα μέσα, καταλήγοντας να πεθάνει μόνη και χωρίς χρήματα σ’ ένα σανατόριο.

Η ιστορία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1850, όταν με διοργανώτρια την μητέρα της Anna, μια εθελοντική ομάδα γυναικών από τη δυτική Βιρτζίνια πρωτοστατούσε για την καλυτέρευση των συνθηκών υγιεινής, την προσπάθεια μείωσης της παιδικής θνησιμότητας και τον περιορισμό μόλυνσης του γάλακτος, σύμφωνα με την ιστορικό του Wesleyan College, Katharine Antolini. Μέλημα των γυναικών ήταν παράλληλα η φροντίδα των τραυματισμένων στρατιωτών και από τα δύο μέτωπα του Αμερικανικού εμφυλίου

Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τον πόλεμο, η Jarvis και οι υπόλοιπες γυναίκες οργάνωναν πικνίκ «Φιλίας» και πραγματοποιούσαν συμβολικές εκδηλώσεις με σκοπό την ενεργό πολιτική δράση του γυναικείου πληθυσμού για την προώθηση της ειρήνης και τη συμφιλίωση των δύο πλευρών.

Με στόχο ακριβώς έναν ενεργό πολιτικό ρόλο από την πλευρά των γυναικών, πέρα από τη μητέρα της Anna που είχε συνθέσει «Ύμνο μάχης για τη Δημοκρατία» και είχε συντάξει τη Διακήρυξη για τη Γιορτή της Μητέρας, η συγκεκριμένη ημέρα καθιερώθηκε κυρίως, από την κόρη της, Anna. Η ίδια οργάνωσε τον πρώτο εορτασμό της Μέρας της Μητέρας το 1908 καθώς είχε επηρεαστεί έντονα από τον θάνατο της μητέρας της το 1905.

Στις 10 Μαΐου της ίδιας χρονιάς, είχαν προγραμματιστεί εκδηλώσεις στον τόπο όπου είχε γεννηθεί η Jarvis, στο Grafton της δυτικής Βιρτζίνια. Μια εκκλησία μάλιστα ανάμεσα στα μέρη που έγιναν οι εκδηλώσεις, τώρα έχει μετονομαστεί σε Διεθνή Βωμό της Ημέρας της Γυναίκας.

Μέσω των προσπαθειών της Jarvis, η Ημέρα της Μητέρας άρχισε να γιορτάζεται σε περισσότερες πόλεις μέχρι που ο 28ος πρόεδρος των ΗΠΑ, Woodrow Wilson το 1914 καθιέρωσε ως επίσημη ημέρα, την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.