Μαρτύριον μάρτυρος*

Του Κωνσταντίνου Μάγνη, Διευθυντής Σύνταξης της εφημερίδας «Πελοπόννησος».

Εκεί που πάμε να αποκαταστήσουμε το ταλαίπωρο τεκμήριο αθωότητας του
κατηγορουμένου, χάνουμε το τεκμήριο αθωότητας του μάρτυρα. Θα πεις, μάρτυρας είναι, μαρτύρια θα περάσει. Συνέβη αυτό κατά τη δίκη για την τραγωδία στο Μάτι.

Ο εμπειρογνώμονας της Πυροσβεστικής, που αναμφίβολα υπήρξε καταπέλτης
καταδεικνύοντας βαρύτατες ευθύνες αλλά και μια τυπικά βαλκανική αλλά και μαφιόζικη εκστρατεία συγκάλυψης εκ μέρους του βαθέως κράτους, υπέστη βάναυση μεταχείριση από την πλευρά συνηγόρων ορισμένων εκ των κατηγορουμένων. Προφανής σκοπός να αμφισβητηθεί το κύρος του και να τρωθεί η αξιοπιστία του στα μάτια δικαστών και ενόρκων.

Το πράγμα πήρε διαστάσεις ψυχολογικού πολέμου: Σε αποδομώ, σε απορρυθμίζω, σε προπηλακίζω φραστικά, προκειμένου να αποσταθεροποιηθείς. Ομοια που κάνουν οι αμυντικοί στους φουνταριστούς του πόλο. Κλωτσιές, τσιμπιές, αγκωνιές, πατητές. Ο εμπειρογνώμονας δήλωσε ότι αισθάνθηκε πως ήταν εκείνος ο κατηγορούμενος. Αλλά οι συστηματικοί παρατηρητές των ακροατηρίων μας λένε πως γενικά μια δίκη θέλει άντερα για να τη βγάλεις πέρα. Βασικό εργαλείο των μπαρουτοκαπνισμένων δικηγόρων είναι η βαναυσότητα, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμα και στα επίπεδα του εξευτελισμού του μάρτυρα, προκειμένου να πτοηθεί. Ο οποίος δεν είναι απαραίτητα κάποιος εμπαθής ή αντίπαλος του κατηγορουμένου.  Την αλήθεια του θέλει να πει. Φτάνεις να διερωτάσαι αν η υπεράσπιση νομιμοποιείται να φτάνει στα όρια της τιμωρίας κατά του μάρτυρα, επειδή
διανοήθηκε να υποστηρίξει πράγματα μη επιθυμητά, μη συμβατά προς το συμφέρον του κατηγορουμένου.

Αραγε, η αλήθεια θέλει μποξ για να λάμψει; Αλλά βέβαια δεν συζητάμε για την αλήθεια εδώ, τουλάχιστον όπως την καταλαβαίνει ο κόσμος, αλλά για τη σκοπιμότητα. Δεν ξεχνάμε ότι σύμφωνα με τον νομικό μας πολιτισμό, η έννομη τάξη πρέπει να ιδρώσει για να αποδείξει την ενοχή ενός φυσικού προσώπου, προκειμένου να προστατεύεται ο πολίτης απέναντι σε ευκολίες και προκαταλήψεις ή και συμπαιγνίες της εξουσίας. Αλλά η ηθική εξόντωση του μάρτυρα, είναι πολιτισμός;

Αλλάζουμε αίθουσα. Η δίκη για την φερόμενη ως μητροκτόνο της Πάτρας. Την κυρία κατηγορουμένη, όπως την αποκαλεί ο συνήγορός της, μαχητικός και θυελλώδης σε πολλά επίπεδα, μηδέ εξαιρουμένου αυτού της δημοσιότητας, ως γνωστόν. Ο συνήγορός της προχώρησε πολλά βήματα μπροστά από την τακτική του ξεπουπουλιάσματος του μάρτυρα. Το έκανε κι αυτό, ασφαλώς, αλίμονο, με την ανοχή του δικαστηρίου που δεν βρήκε τίποτα αντιδεοντολογικό στην ωμή μεταχείριση κάποιων γιατρών που ανεβοκατεβαίνουν συστηματικά Πάτρα- Αθήνα για τις ανάγκες της δίκης, όπως και στην πλήρη αναίρεση ενός στοιχειώδους σεβασμού που οφείλεις σε μια προσωπικότητα. Γιατρός ρωτήθηκε εάν κάνει
εμπόριο οργάνων- θα μπορούσε να ερωτηθεί αν είναι και παιδόφιλος, την επόμενη φορά ίσως- και άλλα ανάλογα, στραφείς στην έδρα και ζητώντας προστασία εκ μέρους της.

Πλην δεν την είχε. Αλλά το πράγμα δεν έμεινε εκεί: Οι μάρτυρες γιατροί μηνύονται πλέον για ψευδομαρτυρία για λογαριασμό της κυρίας κατηγορουμένης από τον κύριο συνήγορο- και δεν αναφερόμαστε βέβαια στον ήρωα που έπαιζε στην τηλεόραση ο Γιάννης Παπαδόπουλος, που ήταν αγαθά βλοσυρός και όχι φονικά- ο οποίος έχει περάσει πλέον στη στρατηγική της νομότυπης κατατρομοκράτησης των μαρτύρων, κατά τα πρότυπα του στίχου «αν σ’ αρέσει μπάρμπα Λάμπρο\ ξαναπέρνα από την Ανδρο», που αφορούσε μια εκκωφαντική στρατιωτική νίλα που γελοιοποίησε τον ηττημένο. Πού πας ρε Καραμήτρο; Κατά τη νεότερη προσέγγιση.

Όλα αυτά γίνονται δεκτά σχεδόν σαν φυσιολογικά, εξαιρουμένης μιας δήλωσης
συμπάθειας από τον υπουργό Υγείας. Μην ανησυχείτε οι μηνυόμενοι, θα σας παρέχουμε νομική υποστήριξη. Αλλά βέβαια θα χρειαστείτε μερικές εβδομάδες ψυχοβγαλτικής εμπειρίας στο ακροατήριο, όπου πλέον θα χρειαστείτε να αποδείξετε ότι καταθέσατε την αλήθεια και δεν στήσατε πλεκτάνη για να εμφανίσετε μια αγνή χαροκαμένη μητέρα ως παιδοκτόνο. Κατά τη στρατηγική αυτή, οι μάρτυρες θα μετατρέπονται επιτέλους σε κατηγορούμενους, να δούμε ποιος θα διανοείται εφεξής να σκιάζει τα υπόδικα πρόσωπα αν δεν έχει μαζί του το μισό δυναμικό της Νομικής Σχολής Αθηνών και αν δεν είναι εξοικειωμένος με δίκες βαρέων βαρών, όπως οι τακτικοί πελάτες της Θέμιδας, ναρκέμποροι, σεσημασμένοι πλιατσικολόγοι και μπήχτες του δημοσίου.

Αλλά πώς να εμποδίσεις μια καταχρηστική άσκηση δικαιώματος; Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του μαλλιαρού πιάνεται, ως γνωστόν, επομένως ο κατηγορούμενος είναι ελεύθερος να πάρει τη δική σου ελευθερία και να τη ζουλήξει σαν χταπόδι, μαζί με την αξιοπρέπειά σου, την ψυχική σου γαλήνη, τον χρόνο σου. Δικαιοσύνη παντού, αλλά και παντί τρόπω. Περιμέναμε να ακούσουμε επιστημονικούς συλλόγους να αντιδρούν, αλλά κάτι λάθος κάνουμε, για μια φορά ακόμα στην Ελλάς του 2023.

*τίτλος χρονογραφήματος του Δημήτρη Ψαθά