Τοξικοί συγγενείς στις γιορτές; Πότε και πώς πρέπει να βάλεις όρια, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά
Οι γιορτές δεν είναι πάντα γιορτή για όλους. Όταν οι οικογενειακές συναθροίσεις συνοδεύονται από τοξικές συμπεριφορές, η θέσπιση ορίων δεν είναι αγένεια αλλά πράξη φροντίδας – ιδιαίτερα όταν εμπλέκονται παιδιά.
Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις των γιορτών μπορεί να εξελιχθούν σε πραγματικό πονοκέφαλο, ειδικά όταν στο τραπέζι κάθονται δύστροποι ή τοξικοί συγγενείς. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο ευαίσθητη όταν υπάρχουν παιδιά, τα οποία συχνά γίνονται άθελά τους αποδέκτες κριτικής, υποτίμησης ή ακόμη και bullying.
Σε σχετική συζήτηση στο Reddit, μια μητέρα πεντάχρονου παιδιού περιγράφει πώς κάθε Χριστούγεννα αναγκάζεται να αντιμετωπίζει τη συστηματικά κακή συμπεριφορά συγγενών της οικογένειας του αδελφού της, αλλά και τη στάση των δικών της γονιών που «παίρνουν πάντα το μέρος του αγαπημένου παιδιού». Όπως σημειώνει, οι γιορτές στο σπίτι του αδελφού της συνοδεύονται από έντονη τοξικότητα, με τον γιο της να γίνεται συχνά στόχος προσβλητικών σχολίων.
Η ιστορία της δεν είναι μοναδική. Πολλές οικογένειες βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις, με ειδικούς να τονίζουν ότι σε τέτοιες περιπτώσεις η παρέμβαση των γονέων δεν είναι απλώς θεμιτή, αλλά απαραίτητη.
Γιατί τα όρια είναι απαραίτητα
Η θέσπιση υγιών ορίων — είτε με τον περιορισμό συγκεκριμένων συζητήσεων, είτε με τη μείωση του χρόνου επαφής, είτε ακόμη και με την απόφαση να μην παρευρεθεί κανείς σε μια συγκέντρωση — συμβάλλει στη δημιουργία ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τα παιδιά.
Τα όρια δεν είναι τιμωρία ούτε εγωισμός. Είναι ξεκάθαροι κανόνες για το τι είναι ανεκτό και τι όχι. Και, κυρίως, δεν χρειάζονται ενοχές.
Σημάδια ότι ήρθε η ώρα να πεις «στοπ»
Ορισμένες συμπεριφορές λειτουργούν ως ξεκάθαρες «κόκκινες σημαίες», ειδικά τις γιορτές:
- Συνεχής κριτική, υποτίμηση ή λεκτική κακοποίηση, ακόμη και προς παιδιά
- Αδιαφορία για όρια που έχουν ήδη τεθεί
- Δημιουργία τεταμένου, ανασφαλούς ή συναισθηματικά εξαντλητικού κλίματος
- Αν το ένστικτό σου λέει ότι μια κατάσταση μπορεί να βλάψει εσένα ή τα παιδιά σου, αξίζει να το ακούσεις.
Πώς να θέσεις όρια με τοξικούς συγγενείς
Οι ειδικοί προτείνουν:
- Ξεκάθαρα όρια: Δήλωσε τι είναι αποδεκτό και τι όχι (π.χ. σχόλια για εμφάνιση, βάρος ή επιδόσεις παιδιών).
- Έγκαιρη επικοινωνία: Κάνε τη συζήτηση πριν από τη συγκέντρωση, με ήρεμο και σταθερό τρόπο.
- Περιορισμό χρόνου: Επέλεξε να μείνεις λιγότερο, να συμμετέχεις εξ αποστάσεως ή να μη συμμετέχεις καθόλου.
- Προετοιμασία των παιδιών: Αν είναι αρκετά μεγάλα, βοήθησέ τα να καταλάβουν ότι δεν χρειάζεται να απαντούν σε ερωτήσεις που τα φέρνουν σε δύσκολη θέση.
Όταν τα όρια παραβιάζονται
Αν, παρά τα όρια, η συμπεριφορά συνεχίζεται, χρειάζεται άμεση και ήρεμη παρέμβαση. Μια απλή φράση, όπως «ας κρατήσουμε τη συζήτηση πιο ανάλαφρη σήμερα», μπορεί να αλλάξει την πορεία της κατάστασης.
Χρήσιμο είναι επίσης να υπάρχει ένα «σχέδιο διαφυγής». Το να ξέρεις ότι μπορείς να φύγεις, έστω και προσωρινά, μειώνει σημαντικά την ψυχολογική πίεση.
Το πιο σημαντικό μάθημα για τα παιδιά
Τα παιδιά μαθαίνουν παρατηρώντας. Όταν βλέπουν τους γονείς τους να θέτουν όρια με ηρεμία και αυτοπεποίθηση, μαθαίνουν κι εκείνα να προστατεύουν τον εαυτό τους.
Και κάτι τελευταίο: η αυτοφροντίδα δεν είναι εγωισμός. Το να προστατεύεις τα παιδιά σου σημαίνει ταυτόχρονα να προστατεύεις και εσένα.
Η «Πελοπόννησος» και το pelop.gr σε ανοιχτή γραμμή με τον Πολίτη
Η φωνή σου έχει δύναμη – στείλε παράπονα, καταγγελίες ή ιδέες για τη γειτονιά σου.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
