Τι είναι η κολούμπρα και πως βγήκε η έκφραση «έπαθα κολούμπρα»;
Υπάρχει η λατινική ονομασία για την κολούμπρα αλλά και το λαχανικό
Μία φράση που ακούγεται συχνά όταν θέλει κάποιος να δείξει με στόμφο το συναίσθημα πανικού ή πως ξαφνιάστηκε είναι το «έπαθα κολούμπρα». Τι είναι όμως αυτή η «κολούμπρα»;
Πρόκειται για μία λατινική λέξη colubra, η οποία είναι ουσιαστικό, θηλυκού γένους και σημαίνει ερπετό/δράκαινα. Στο πέρασμα των χρόνων, η φράση «έπαθα κολούμπρα», εκτιμάται πως σχετίζεται με το ότι αν κάποιος έβλεπε ένα ερπετό, όπως ένα φίδι, θα πανικοβαλόταν. Επομένως, κάπως έτσι θεωρείται ότι βγήκε και η φράση.
Ωστόσο, η επιστήμη έχει δείξει ότι πέρα από την μεταφορική έννοια της έκφρασης, η λέξη «κολούμπρα» χρησιμοποιείται και για την ονομασία ενός λαχανικού. Η κολούμπρα, είναι η κουλούμπρα, που τη λες και κουρούμπα (αραβική λέξη) και kohlrabi. Η επιστημονική ονομασία είναι brassica congyloides. Τρώγεται ολόκληρη, σε κομμάτια και σε συνδυασμό με άλλα λαχανικά. Μπορείς να τη βράσεις, να την κάνεις στον ατμό ή το τηγάνι.
Το λαχανικό κολούμπρα
Πρόκειται για εδώδιμο λαχανικό που μοιάζει με το μπρόκολο, αλλά έχει μεγαλύτερη κεφαλή. Για την ιστορία, στα κυπριακά η κουλούμπρα είναι το γογγύλι. Η ελληνική ονομασία είναι γογγυλοκράμβη (επιστημονική ονομασία: Brassica oleracea var. gongylodes), επίσης γνωστή ως λαχανόριζα, μέγα γογγύλιο ή κουλούμπρα (στην Κύπρο) είναι διετές λαχανικό, μια χαμηλή, εύσωμη ποικιλία άγριου λάχανου. Είναι μια άλλη ποικιλία του ίδιου είδους όπως το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, η λαχανίδα, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το λάχανο Σαβοΐας.
Μπορεί να καταναλωθεί ωμή ή μαγειρεμένη. Στα φαγητά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο το στέλεχος όσο και τα φύλλα. Παρά τα κοινά του ονόματα, δεν είναι το ίδιο είδος με το γογγύλι, αν και και τα δύο ανήκουν στο γένος Brassica.
Από που προέρχεται η κολούμπρα
Προέρχεται από τη Νότια Ασία και τη Νοτιοανατολική Ασία. Η πρώτη ευρωπαϊκή γραπτή καταγραφή είναι από τον βοτανολόγο Ματτιόλι το 1554, ο οποίος έγραψε ότι «είχε έρθει πρόσφατα στην Ιταλία». Μέχρι τα τέλη του 16ου αιώνα, η γογγυλοκράμβη εξαπλώθηκε στη Βόρεια Ευρώπη και καλλιεργούνταν στην Αυστρία, τη Γερμανία, την Αγγλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Τρίπολη και μέρη της ανατολικής Μεσογείου.[1]
Η περιγραφή της κολούμπρας
Η γογγυλοκράμβη έχει δημιουργηθεί με τεχνητή επιλογή για πλευρική ανάπτυξη μεριστώματος (ένα διογκωμένο, σχεδόν σφαιρικό σχήμα). Η προέλευσή του στη φύση είναι ίδια με αυτή του λάχανου, του μπρόκολου, του κουνουπιδιού, της λαχανίδας, των λαχανικίων Βρυξελλών : όλα προέρχονται από και είναι το ίδιο είδος με το φυτό άγριο λάχανο ( Brassica oleracea ).
Η γεύση και η υφή της γογγυλοκράμβης είναι παρόμοια με εκείνα του μίσχου του μπρόκολου ή της καρδιάς του λάχανου, αλλά πιο ήπια και γλυκιά, με υψηλότερη αναλογία σάρκας προς δέρμα. Ειδικά το νεαρό στέλεχος μπορεί να είναι τόσο τραγανό και ζουμερό όσο ένα μήλο, αν και πολύ λιγότερο γλυκό.
Πως καλλιεργείται η κολούμπρα
Εκτός από την ποικιλία Gigante, η γογγυλοκράμβη που καλλιεργείται την άνοιξη και είναι πολύ πάνω από 5 εκατοστά σε διάμετρο τείνει να είναι ξυλώδης, όπως και η πλήρους ηλικίας γογγυλοκράμβη σε διάμετρο πάνω από 10 εκατοστά. Η ποικιλία Gigante μπορεί να πετύχει μεγάλο μέγεθος ενώ παραμένει καλής ποιότητας διατροφής. Το φυτό ωριμάζει σε 55–60 ημέρες μετά τη σπορά και μπορεί να παραμείνει έως και 30 ημέρες μετά την ωρίμανση. Το κατά προσέγγιση βάρος είναι 150 g. Αναπτύσσεται καλά σε υδροπονικά συστήματα, παράγοντας μεγάλο βρώσιμο όγκο χωρίς να φράζει τις κοιλότητες των θρεπτικών συστατικών.
Πως μαγειρεύεται η κολούμπρα
Οι μίσχοι της γογγυλοκράμβης (το διευρυμένο φυτικό τμήμα) περιβάλλονται από δύο ευδιάκριτα ινώδη στρώματα που δεν μαλακώνουν αισθητά όταν μαγειρεύονται. Αυτά τα στρώματα συνήθως ξεφλουδίζονται, με αποτέλεσμα τα στελέχη συχνά να παρέχουν μικρότερη ποσότητα τροφής από ό,τι θα μπορούσε κανείς να υποθέσει από την αρχική εμφάνιση. Το βολβώδες στέλεχος της γογγυλοκράμβης χρησιμοποιείται συχνά ωμό σε σαλάτες. Έχει υφή παρόμοια με αυτή του στελέχους μπρόκολου, αλλά με γεύση πιο γλυκιά και λιγότερο φυτική. Τα φύλλα της γογγυλοκράμβης είναι βρώσιμα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν παρόμοια με τη λαχανίδα, αλλά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μαγειρευτούν.
Ακολουθήστε μας για όλες τις ειδήσεις στο Bing News και το Google News
